Ordu Üniversitesi (ODÜ) Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Başkanı Yrd. Doç. Dr. Recep Sıralı, arıcılık sektöründe bilgisizlik veya yanlış ilaç kullanımından dolayı arının metabolizması ile balın kalitesinin bozulduğunu, ayrıca bu durumdan insan sağlığının olumsuz etkilendiği uyarısında bulundu.

Arı hastalık ve zararlılarıyla mücadele amacıyla uzun süren araştırmalar sonucu bulunarak arıcılık sektörüne sunulan ilaçların bilinçsizce kullanımının insan ve arı sağlığı açısından zararlara neden olduğunu belirten Recep Sıralı, özellikle ilaç üreten ilgili kuruluşların çok sayıda ve çeşitli ilaçları piyasaya çıkarması üzerine tedaviye uygun bir ilacın seçilmesini zorunlu kıldığını söyledi. Çünkü arı hastalık ve zararlıları ile ilgili bu ilaçların arı sağlığına olumlu etkileri yanında, arı metabolizması

üzerine olan etkileri sonucu, bal ve diğer ürünlerin üretim miktarını artırdıklarını ancak ürünlerde kalıntı bıraktığı gibi arı sağlığını olumsuz açıdan etkilediğini kaydeden Sıralı, arıcıların konusunda uzman birine danışmadan bilinçsiz ilaç kullanımının bazı sorunları ortaya çıkardığını vurguladı.

Arıcılıkta çeşitli bakteri, protozoa ve fungus hastalıklarına karşı koruyuculuk sağlayan ve buna bağlı olarak metabolik etkinliği artıran antimikrobiyel ilaç, arının baş düşmanı sayılan varroa, arı biti, trake akarı ve balmumu güvesine karşı kullanılan insektisit ve akarisit etkili ilaç ile beslenmeyi sağlayan ve vitamin ve antibiyotik içeren ilaçlar kullanıldığını belirten Sıralı, kamuoyunu son yıllarda oldukça meşgul eden ve arıcılıkta kullanılması tavsiye edilmeyen ve kanserojen etkiye sahip olan naftalin, amitraz ve malathion içerikli ilaçların da piyasada bulunduğunu hatırlattı.

BİR HASTALIĞA 40 ÇEŞİT İLAÇ

Özellikle 'Varroa' zararlısına karşı kullanılan ilaçların arıcılar tarafından sıkça ve bilinçsizce kullanıldığını vurgulayan Sıralı, "Dünyada varroa zararlısına karşı kimyasal mücadelede bugüne kadar ve halen kullanılmakta olan yaklaşık 40 kadar kimyasal madde bulunmaktadır. Tüm bunların uygulanmasında ilaç seçimi, uygulama zamanı ve ilaç dozu büyük önem taşımaktadır. Yüksek dozda ve iyi bir zamanlama yapılmadan kullanılan bu kimyasal maddeler, ilaca dayanıklı mikroorganizmaların ve zararlıların

oluşmasına yardım ederken arılara olduğu kadar arı ürünlerine de büyük zarar vermektedirler" dedi.

Arıcılıkta kullanılan ilaçların arı sağlığıyla ilgili olumlu etkilerinin yanı sıra arı metabolizması üzerine olan olumsuz etkilerinin de söz konusu olduğunu belirten Sıralı, arı sağlığı için kullanılan bazı ilaçların arıların bazı organları üzerinde zararlı etkilerinin mevcut olduğunu kaydetti.

"ARICILARIMIZ İHMALKAR"

Bu arada son kullanma tarihi geçmiş veya bozulmuş ilaç kullanımı sonucu ortaya çıkan zararların olduğuna da dikkat çeken Sıralı, şöyle konuştu:

"Bilindiği gibi tüm ilaç üreticisi firmalar ilaç kutularının üzerine son kullanma tarihini yazmakla sorumludurlar. Bunun nedeni ilacın belirli bir süre sonra ya etkinliğini yitirmesi ya da toksik hale gelmesidir. Bu nedenle her ilaç özelliğine uygun şekilde saklanmalıdır. İlaçların kullanma broşüründe belirtilen ısı, ışık ve diğer unsurlara dikkat edilmelidir. Fakat bazı arıcılarımız tarafından konu gerektiği gibi önemsenmemekte, ilaçlar gerektiği şekilde saklanmamakta, gerekir düşüncesi ile lüzumsuz

yere alınan ilaçlar uzun süre bekletilmektedir. Bu tür davranışlar bazen arı ölümlerine ve koloni kayıplarına neden olabilmektedir. Ülkemizin farklı yörelerinde arı sağlığını koruma ile zararlılarla mücadele yetersizliğinden, üretici kesimin arıcılık girişimlerinden çekinmesine bile neden olabilmektedir. Hastalık ve zararlılarla savaşımda, bazı arıcıların başarılı oldukları görülmekle birlikte, ilaçların uygulanmasında hataların yapılması, arı sağlığını ve tüketiciyi olumsuz yönde etkilemektedir. Büyükbaş

hayvancılıkta dış parazitleri yok etmek için kullanılan amitraz içerikli ilacın arıcılıkta da yoğun olarak ve bilinçsizce kullanımı, ballarda kanserojen etkiye neden olduğu bilinmektedir."

Sıralı, gerek insan sağlığı gerekse arı sağlığı açısından zararlı etkilere neden olabilen ilaçların kullanımı sırasında uzmanların önerilerine uyulması gerektiğini de vurgulayarak, "Kalıntı bırakabilen ürünlerden yararlanılmamalıdır. İnsan sağlığına saygı duymayan kötü niyetli kişilerin bu çeşit ürünleri satışa sürmelerine engel olmak amacı ile uzmanlar tarafından kontrolleri yapılıp kullanımına engel olunmalıdır" şeklinde konuştu.