Gürgentepe Genel Bilgi

Orta Karadeniz Bölgesi’nde, Ordu iline bağlı bir ilçe olan Gürgentepe, kuzeyinde Çamaş ve Ulubey, doğusunda Giresun, güneyinde Gölköy, batısında da Çatalpınar ve Kabataş ilçeleri ile çevrilidir. Ordu’nun dağlık ve engebeli iç kesiminde yer alan Gürgentepe’nin topraklarını Canik Dağları’nın uzantıları engebelendirmektedir. Ormanlarla örtülü olan ilçenin yükseltileri akarsu vadileri ile bölünmüştür. Aynı zamanda burada yaylalar yer alır. İlçe topraklarını Kaynaş Deresi, Karadere, Gümüşkırak, Akören, Eskiköy dereleri ve Tazvara Çayı sulamaktadır. Deniz seviyesinden 1.275 m. yükseklikteki ilçenin yüzölçümü 234 km2 olup, 2000 Yılı Nüfus Sayımı sonuçlarına göre; toplam nüfusu 36.860’tır.

İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında fındık, patates, kara lahana ve mısır gelmektedir. Az miktarda da arpa, buğday, fasulye yetiştirilir. Bunun yanında meyve ve sebze de yetiştirilmektedir. Hayvancılık çok gelişmiş olup, koyun, keçi ve sığır besiciliğinin yanında arıcılık da yapılmaktadır. Ayrıca Gürgentepe’de kurulan hayvan panayırı ilçenin önemli bir ticari etkinliğidir. İlçe topraklarında bakır, kuşun, çinko ve demir yatakları ile maden suyu kaynakları vardır.

İlçenin tarih öncesi çağları ile ilgili yeterli bilgi bulunmamaktadır. Bununla beraber, Tikenlice Köyü’nde kaya mezarları ile karşılaşılmıştır. Bu da yörenin Hititlerden bu yana yerleşime sahne olduğunu göstermektedir. Büyük olasılıkla Persler, Makedonyalılar, Pontuslular yöreye egemen olmuşlardır. MS.70’li yıllarda bölge Peçenek ve Türkmen boylarının akınına uğramış, bunlar daha sonra Selçuklularla birleşmişlerdir.

Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra Selçuklu Devletine bağlı Danişmendliler Ordu yöresine hakim olmuşlardır. Bunun ardından yöre Danişmendliler ile Bizanslılar arasında yöre birkaç kez el değiştirmiştir. Selçuklu devletinin yıkılmasından sonra İlhanlı Devleti, Eretna Beyliği, Kadı Burhanettin Beylikleri egemenlik kurmuşlardır. Fatih Sultan Mehmet’in 1461’de Rum Pontus Devletini ortadan kaldırması ile birlikte Osmanlı topraklarına katılmıştır.

Gürgentepe uzun yıllar küçük bir yerleşim yeri olarak kalmıştır. Gürgentepe’nin tarihi gelişimi,Ordu-Sivas karayolunun açılmasıyla yakından ilgilidir. Bugünkü anayol, ticari kervanların Ordu-Sivas üzerinden Anadolu’ya daha rahat ulaşmasını sağlamak amacıyla Osmanlı döneminde 1885’de hizmete açılmıştır.Ancak bu yol, ormanlık, dağlık ve engebeli bir arazi üzerinde yer aldığı ve kışları devamlı kar yağışlı geçtiğinden asayişsizlik sebebiyle II.Dünya Savaşı sonuna kadar pek kullanılmamıştır.Bu yıllarda Ordu- Ulubey- Sarpdere- Çatalarmut- Gölköy güzergahının kullanılmasına devam edilmiştir.

Cumhuriyet döneminde bir köy olan Gürgentepe, Ağızlar ve Akmescit köylerinin birleşmesiyle 1955’te Gölköy ilçesine bağlı olarak belediye teşkilatı kurulmuş ve Gürgentepe ismi verilmiştir. 1988’de de Gölköy’den ayrılarak Ordu’ya bağlı ilçe konumuna getirilmiştir.

İlçeden günümüze gelebilen tarihi eserler arasında Tikenlice Köyü’ndeki Kaya Mezarları, Akkilise kalıntıları bulunmaktadır.

Kenthaber Kültür Kurulu