Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Öğretim Görevlisi araştırmacı-yazar Şerafettin Özışık yaptığı araştırmada, Türkiye'nin Yunanistan'a yaptığı ihracatın ithalatı geride bıraktığını tespit etti.

Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) verilerine dayanarak "Türkiye'nin Gerçek Ticari Dostu" konulu araştırma yapan Şerafettin Özışık, birçok ülkeyle yapılan ticari ilişkilerin rakamsal verilerini karşılaştırarak "ticari dost" aradı.

Bu zamana kadar Almanya'nın, Türkiye'nin dış ticareti açısından hep birinci sırada yer aldığını ama Almanya ile olan ticari ilişkilerde ihracatın hiçbir zaman ithalatımızı karşılamadığını belirten Özışık, "2005 Eylül ayı rakamlarına göre bu ülkeye 6 milyar 845 milyon 905 bin dolarlık ihracat yaparken, aynı dönemde 9 milyar 916 milyon 855 bin dolarlık da ithalat yaptık. Durum böyle olsa da, Almanya ticaret hacmi bakımından Türkiye'nin imtiyazlı ticari ortağı konumunda. Son yıllarda İtalya ile olan ticari ilişkilerimizde de gözle görülür bir artış var. Ancak bu ülkeye yaptığımız ihracat, ithalatımızı karşılamıyor ve dış ticaret açığı veriyoruz" dedi.

ABD ile olan ticari ilişkilerde, Türkiye'nin dış ticareti açısından olması gereken bir konumda bulunmadığını ve ABD'nin Türkiye'nin dış ticareti açısından ilk üçe bile girmediğini kaydeden Özışık, "İki ülke arasındaki ticaret hacmi de oldukça düşük. Türkiye, ABD'den 4 milyar 98 milyon 660 bin dolarlık ithalat yaparken, 3 milyar 667 milyon 707 bin dolarlık ihracat yapıyor. Türkiye bu ülkeyle olan ticari ilişkilerinde de hep açık veriyor. ABD, Türkiye'nin sözde dostu durumunda. Fransa, Hollanda, Belçika gibi Avrupa ülkeleri ile olan dış ticarette hep aleyhimize gelişiyor. Dini bağımız olan Suudi Arabistan ile olan ticari ilişkilerimizde üzücü tablolar ortaya çıkıyor. Yaptığımız 682 milyon 597 bin dolarlık ihracata karşı, 1 milyar 458 milyon 935 bin dolarlık da ithalat gerçekleştirdik" diye konuştu.

Son zamanlarda Mavi Akım Projesi'yle Türkiye ile ilişkileri daha da gelişen Rusya Federasyonu ile ticaret hacminin gün geçtikçe yükseldiğine dikkat çeken Özışık, şunları kaydetti: "Türkiye, Rusya Federasyonu'na bir satıyor dokuz alıyoruz. İş bununla da kalsa yine iyi. Ticari ilişkilerde en fazla problemli olduğumuz ülke yine Rusya Federasyonu. Rusya Federasyonu, hep mızıkçılık yapıyor. Çünkü, bu ülkeye yaptığımız yaş sebze ve meyve ihracatında aramıza zaman zaman 'Akdeniz sineği' denilen bir sinek giriyor. Bu sinek, Rusya Federasyonu'nun yaş sebze ve meyve ithalatında bulunduğu diğer ülkeler Yunanistan, İtalya, Fransa ve İspanya'da da görülüyor. Ancak bu ülkelerin sinekleri Rusya Federasyonu için hiç problem olmuyor. Sinek pis değil ama, bizim sineklerimiz nedense dostumuz Rusya Federasyonu'nun hep midesini bulandırıyor.

Tüm bu değerlendirmeleri baktığımızda ortaya ilginç bir tablo çıkıyor. Bizim gerçek anlamda ticari dostumuz, Ege'nin batı yakasındaki komşumuz Yunanistan. Yunanistan'dan 439 milyon 223 bin dolarlık ithalat yaparken, aynı dönemde 816 milyon 356 bin dolarlık da ihracat yaptığımız ortaya çıkıyor. Yunanistan ile olan dış ticaretimiz hep Türkiye'nin lehine gelişiyor. Ödemeler dengesi açısından da bu kadar ülke arasında olumlu olan tek ülke Yunanistan. Şaşırtıcı ama gerçek. Yunanistan'la yaşanan sorunlara bakıldığında böyle bir tablonun ortaya çıkması ilginç."

Özışık, resmi belgeler üzerinde ve açıklamalarında 'dostluk' çağrısı yapan birçok ülkenin uygulamada, özellikle ticari alandaki işbirliğinde geri kaldığını da sözlerine ekledi.

Yayın Tarihi : 18 Kasım 2005 Cuma 14:52:43

Güncelleme :19 Kasım 2005 Cumartesi 00:18:42