Kavak Genel Bilgi

Karadeniz Bölgesi’nin orta kesiminde, Samsun İli’ne bağlı bir ilçe olan Kavak, doğusunda Asarcık, batısında Havza, kuzeyinde Samsun ve Bafra, güneyinde Ladik ilçeleri ile çevrilidir. Samsun’un güneyinde yer alan ilçe toprakları engebeli bir arazi yapısına sahip olup, Canik Dağlarının batı uzantıları engebelendirir. İlçe alanının büyük bir bölümü orta yükseklikte bir plato görünümündedir. İlçedeki başlıca yükseltiler; ilçe sınırları dışarısında kalan Kocadağ ve Sıralı Dağı’dır.

İlçe topraklarını Murat Irmağı, Samsun’da Karadeniz’e dökülen mert Deresi ile ilçe sınırları dışında Yeşilırmak’a katılan Gökdere’nin başlangıç kolları sulamaktadır. İlçede doğal göl olmayıp sulama amaçlı yapılan göletler vardır. İl merkezine 51 km. uzaklıktaki ilçenin deniz seviyesinden yüksekliği 600 m.dir. Yüzölçümü 943 km2, toplam nüfusu 28.944’tür.

İlçede iklim Karadeniz ikliminden, Karasal iklime geçiş özelliği göstermekle birlikte genellikle Karasal iklim hakim olup, yazları ılık, kışları ise genellikle soğuk geçer.

İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında, şeker pancarı, buğday, mısır, arpa, elma, şeftali, ayçiçeği ve baklagiller gelmektedir. İlçede şeker pancarı üretimine bağlı sığır besiciliği gelişmiştir. Yüksek kesimlerde de koyun yetiştirilmektedir.

İlçe merkezinin kuzeyindeki Kaledoruğu Höyüğünde yapılan araştırmalarda ele geçen buluntular yörenin İlk Tunç Çağında (MÖ.3500-2000) yerleşime sahne olduğunu göstermiştir. Hititlerin egemenliğinden sonra Kavak M.Ö.1200’lerde Friglerin, M.Ö. VII. yüzyılda Samsun’un İon şehir devletlerinden Miletoslular (millet) tarafından kıyı kenti olarak kuruluşundan bir süre sonra Miletosluların yönetimine giren bölge, daha sonra Kafkaslardan gelen Kimmerlerin istilasına uğramıştır. MÖ.IV.yüzyılda önce Persler daha sonrada Makedonyalılar yörede egemenlik kurmuşlardır. Daha sonra Seleukosların hakimiyetine giren yöre, MÖ.III.yüzyıl başlarında kurulan Pontus Devleti’nin egemenliği altına girmiştir. MÖ.I.yüzyıl ortalarında Romalıların hakimiyetine girmiş, 395’de Roma İmparatorluğu’nun Batı Doğu olmak üzere ikiye ayrılması ile Doğu Roma (Bizans) toprakları içinde kalmıştır.

Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra bazı Türkmen boyları buraya yerleşmiş ve Melik Danişment Gazi’nin kurduğu Beyliğin hakimiyeti altına girmiştir. Danişmendliler, Bizanslılar ve Anadolu Selçukluları arasında birkaç kez el değiştiren yöre 1398’de Yıldırım Beyazıt tarafından ele geçirildi ise de Ankara Savaşı (1402) sonrasında, Timur yönetimi sırasında Canik Beyliği sınırları içerisinde kalmış, 1418’de kesin olarak Osmanlı topraklarına katılmıştır.

XIX.yüzyıl sonlarında Trabzon Vilayeti Canik Sancağının Merkez kazasına bağlı bir nahiye merkezi olan Kavak, Cumhuriyetin ilanından sonra, 1934’te Samsun’a bağlı ilçe konumuna getirilmiştir.

İlçede günümüze gelebilen eserler arasında; Kaledoruğu Höyüğü, Çakallı Köprüsü, Bekdemir Köyü Camisi bulunmaktadır.

Kenthaber Kültür Kurulu

Fotoğraflar, www.kavak.com.tr adresinden alınmıştır.