3
Mayıs
2024
Cuma
SİNOP

Açık kapatılmazsa kriz büyür

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye ekonomisinin en büyük yapısal sorununun ekonomideki cari açık olduğunu belirterek, ithalat ve ihracatın arasındaki farktan doğan açığın kapatılmadığı takdirde Türkiye'de ciddi bir krizin yaşanabileceğini söyledi.

 


TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, Sinop Ticaret ve Sanayi Odası (STSO) 40. kuruluş yıldönümü kapsamında düzenlenen törene katılmak üzere Sinop'a geldi. İlk olarak Vali Zeki Şanal'ı makamında ziyaret eden Hisarcıklıoğlu, daha sonra Halk Eğitim Merkezi'ndeki törene katıldı. Burada yaptığı konuşmada dünyada yaşanan küresel mali krize değinen Hisarcıklıoğlu, dünyanın şu ana kadar yaşamadığı çok büyük bir ekonomik buhranın içinde olduğunu kaydetti. Hisarcıklıoğlu, "Her gittiğim yerde ve her platformda bana krizi soruyorlar. 15 gün önce İngiltere'nin eski Başbakanı Tony Blair, yemekte benim misafirimdi. Herkes bana soruyor, ben de ona krizi sordum. Kriz dönemini nasıl gördüğünü sordum. İki tane tespiti oldu: Birincisi, hayatı boyunca hiç karşılaşmadığı bir krizle karşı karşıya olduğunu söyledi. İkincisi, ABD'de yaptığı temaslarda krizin dip noktası neresi, bu krizden nasıl çıkılacak? hiç kimsenin bilmediğini belirtti. İşin özü bu. Şu ana kadar dünya böyle bir krizle karşı karşıya kalmış değil" dedi.


1990'lardan sonra küreselleşmeyle beraber, dünyanın küresel ticaretin pozitif yanlarından faydalandığını kaydeden TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, "İşte o zaman ekonomide sınırlar kalktı, herkes birbirinden istediği şekilde mal alınıp satılıyordu. Bundan dolayıdır ki dünya, giderek zenginleşti. Bunu rakamlardan görüyoruz. 1990'larda dünya ticareti sadece 3 trilyon dolar. 2006 yılı sonuna geldiğimiz zaman bu rakam 16 trilyon dolar. Yani sadece biz büyümedik. Bütün dünya büyüdü. Dünya ticaretinden hepimiz faydalandık. Ama şimdi, dünya ekonomisinin dörtte birine haiz olan ABD'de çıkan bir finansal kriz bütün dünyayı etkiledi. Şimdi bana 'bizim halimiz nedir?' diye soruyorlar. Şu anda farları kontrol etmenin zamanı. Bütün dünya bu işten etkilenirken, ülkemizin etkilenmemi mümkün değil. Bütün dünya ekonomilerinde daralma yaşanıyor. Bakın geçmişte dünyada sanal olmayan bir para oluşturuldu. Para bol ve ucuz. Onun için herkes gereğinden fazla borçlanmaya başladı. Özellikle bu ABD'de oldu. Paranın üzerindeki köpük kalkınca, sahte bolluk patlayınca, işte o zaman gerçek dünya ile karşı karşıya gelindi. Para gerçekten bu kadar fazla değilmiş, bol da değilmiş. Bütün dünyada para yok. Varsa da artık çok pahalı. Düşünebiliyor musunuz, öyle bir haldeki, 160 yıllık ABD'nin en güçlü bankalarından bir tanesi Lehman Brothers battığı zaman 600 milyar dolar götürdü. Bu 600 milyar doları bizle mukayese ettiğimiz zaman rakam nedir? Bizim 1 yıllık gayri safi milli hasılamız 70 milyonluk bir ülke olarak 660 milyar
dolardır. Yani Türkiye ekonomisine eşdeğer bir banka. Bizim 2001 krizinde başına gelenler, şimdi gelişmiş ülkelerin başında" diye konuştu.


Küresel krizin Türkiye'ye yansımasının nasıl olacağını da vurgulayan Hisarcıklıoğlu, şunları söyledi:


"Bu bize nasıl yansıyacak? Bunun yansımalarından bir tanesi geçmişte biz hep borçlanarak büyüdük. Şimdi bizim finans sistemimiz borcu bulacak yer bulamıyor. Çünkü eskiden bulduğu yerlerin yarısı ortada yok. Yarısı da kendi telaşına düşmüş. Bundan dolayı önümüzdeki dönemde bizim büyüyebilmemiz için yatırım yapmamız lazım. Yatırım yapabilmemiz için de finans sistemiyle reel sektörün uygun ve düzgün çalışıyor olması lazım. İkincisi Türkiye'nin maalesef yapısal sorunu cari açığı. Cari açığın finansmanı da bizim için çok önemli. Petrol fiyatlarının düşmesiyle beraber, enerji girdilerinin fiyatı düşecek. Buna bağlı olarak cari açığımız aşağıya inecek. Ama bu 50 milyar dolardan, 47 milyar dolara, 30 milyar dolara da inse, bu para finanse edilecek. Eğer bu parayı finanse edemezsek, kriz var. Cumhuriyet ve Osmanlı dönemi dahil Türkiye'nin hep krizleri cari açıktan kaynaklanmış."
Törende, 30 yılın üzerindeki STSO üyelerine plaket verildi. Programa Vali Zeki Şanal, Belediye Başkanı Zeki Yılmazer, eski Ulaştırma Bakanı Yaşar Topçu, Boyabat Belediye Başkanı Mehmet Ermiş, Sinop Ticaret ve Sanayi Odası (STSO) Başkanı Erol Derici, AK Parti Sinop Merkez İlçe Başkanı Ahmet Ünal, bazı sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ile çok sayıda vatandaş katıldı.

iha
Yayın Tarihi : 10 Kasım 2008 Pazartesi 09:30:45


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?