Karadeniz'e, 1987'de tankerlerin balast sularıyla gelerek ürediği tespit edilen bir tür deniz anasının tehdit ettiği hamsinin imdadına, yine 1997 yılında Karadeniz'e başka denizlerden gelen farklı bir deniz anası türü yetişti. Karadeniz'de yaklaşık 10 yıldır üreyen türün, hamsiye ve diğer balık çeşitlerine tehdit oluşturan deniz analarını yiyerek yok ettiği ortaya çıktı.

Konuyla ilgili bilgi veren Sinop Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Levent Bat, Karadeniz'de çoğalan bir tür deniz anasının, başta hamsi ve çaça olmak üzere çeşitli balık stoklarının artmasına neden olduğunu söyledi. Karadeniz'in, son 15 yılda iki ayrı egzotik deniz anası türünün istilasına uğradığını belirten Prof. Dr. Bat, bunlardan ilkinin hamsi soyunun azalmasına, ikincinin ise artmasına sebep olduğu kaydetti. Saydam, jelimsi deniz anasına benzer bir canlı olan 'mnemiopsis leidy'nin Karadeniz'de ilk olarak 1987'de görüldüğünü kaydeden Bat, "Karadeniz'e Kuzey Atlantik'ten sefer yapan gemilerin balast sularıyla taşındığı sanılan canlının, Karadeniz'de çoğalması ardından, hamsinin varlığını tehdit eder hale geldi. 1989 yazında 'mnemiopsis leidy'nin Karadeniz'deki popülasyonu 800 milyon ton olarak hesaplandı. 'Mnemiopsis leidy'nin, hamsinin beslendiği planktonları tüketmesi, balığın açlık çekmesine yol açıyor. Larvaları büyümeyen hamsiler de üreyemiyor" dedi.

Buna karşın yine gemilerin balast sularıyla geldiği tahmin edilen 'beroe ovata' adlı bir başka canlının ise Karadeniz'de üremesiyle bu sürecin tersine döndüğüne işaret eden Levent Bat, "İlk kez 1997'de Kuzey Karadeniz'de görülen 'beroe ovata'nın gelişiyle hamsilerin yok olmasına sebep olan 'mnemiopsis leidy' azalma sürecine girdi. Bu gelişme sonrasında da hamsi yumurta miktarında artış gözlendi.'Beroe ovata' türünün Karadeniz'de görülmesiyle balık stoklarında düzelme gözlemledik. Bu sayede Karadeniz ekosisteminde 'mnemiopsis leidy' istilasının zararları onarılıyor. Karadeniz ekosisteminin gelecekteki değişimi ise 'beroe ovata' istilasının kalıcılığına göre değişecek" diye konuştu.

Prof. Dr. Levent Bat, balast sularıyla gelen egzotik canlıların kolay ve hızlı yayılmasını engellemek için, kalıcı çözümler üretilmesi gerektiğini belirterek, limanlara gelen tankerlerin balast sularının incelenmesi gerektiğini sözlerine ekledi.

iha

Yayın Tarihi : 1 Ocak 2008 Salı 18:15:38