Trabzon'da dağ horozlarının nesli tükeniyor

Türkiye’de nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıya bulunan dağ horozunun korunması için çalışmalar yapan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Öğretim Üyesi ve Yaban Hayatı Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Şadan Başkaya, dağ horozuna radyo vericileri takarak yaşam alanlarını tespit etmeye çalışıyor.

Dağ horozunun dünyadaki bilinen yayılış alanının esas olarak Kafkaslar olduğunu kaydeden Yrd. Doç. Dr. Şadan Başkaya yaptığı açıklamada, "Dağ horozu, Rusya, Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan’ın Kafkas Dağları, İran’ın kuzeybatısındaki dağlık alan ve Türkiye’nin Doğu Karadeniz ile Kuzey Doğu Anadolu Dağlarında yayılış göstermektedir. Türkiye’de nesli tükenme tehlikesi altında olan dağ horozunun korunması için, Fransa Av ve Yaban Hayatı Araştırma Müdürlüğü’nden 6 kişilik ekiple TÜBİTAK projesinin de bir parçası olarak araştırmalar yapıyoruz. Bu ekiple birlikte Çaykara’nın Sultan Murat Yaylası ile Uzungöl arasındaki dağlık alanda, Ablaryas Yaylası merkez olacak şekilde yakalanan dağ horozlarına verici takılarak tekrar doğaya salıveriliyor ve kuş izleniyor. Bu yolla dağ horozunun mevsimsel alan kullanımı başta olmak üzere önemli özellikleri ortaya çıkarılmaya çalışılıyor" dedi.

1990 yılından beri sürdürülen çalışmalara son yıllarda yenilerinin de eklendiğini kaydeden Yrd. Doç. Dr. Başkaya, "Bu çalışmalarda, dağ horozu hakkındaki bilinmeyen gerçeklerin olabildiğince su yüzüne çıkarılmasına çalışılmaktadır. Trabzon İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’nün de desteklediği ve radyo vericisi kullanılan çalışmada, horozlar, takılan vericilerden alınan sinyallerle takip ediliyor ve koruma çalışmalarında arazide hangi bölgelerin bu tür için önemli olduğunun belirlenmesine çalışılıyor. Böylece, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından bu yörede ilan edilmesi planlanan "Dağ Horozu Koruma Alanı"nın sınırlarının da türün isteklerine en uygun yerleri içerecek şekilde belirlenmesi sağlanacaktır" diye konuştu.
Yrd. Doç. Dr. Başkaya, dağ horozlarının bulundukları ülkelerin ekonomisine oldukça fazla katkıları olan kuş türlerinden olduğunu da ifade ederek, "Günümüzde ülkemizde yayılış gösteren bu tek dağ horozu türünün de ülke ekonomisine, av veya kuş gözlem turları gibi ekoturizm faaliyetleriyle önemli bir katkı sağlayacak duruma getirilmesi gerekmektedir. Bunun için gerekli olan birçok araştırmanın zaman geçirmeden yapılması ve sonuçlarının uygulamaya aktarılması gerekmektedir" şeklinde konuştu.