Zonguldak'ın Ereğli ilçesinde, beş yıldan bu yana deprem istatistiklerini inceleyen 23 yaşındaki Timuçin Özat, ürkütücü raporunda Van, Denizli-Muğla ve Muş'ta önemli ölçüde deprem olacağını öne sürdü.

Kdz. Ereğli ilçesinde yerel bir gazetede muhabir olarak çalışan Timuçin Özat, 1998 yılında ilgisini çeken yer bilimleriyle uğraşmaya başladı. Bir süre sonra geliştirdiği formül ile depremin yeri, zamanı ve şiddetini yüzde 75 oranında tahminlerinin tuttuğunu dile getiren Özat'ın, 3 Kasım 2010'da Çanakkale'nin Saros ilçesindeki depremi 5 Ekim 2010 tarihinde haber portalında yayınladığı ortaya çıktı.

İlgisi ve bilimsel araştırmalarla, Türkiye'nin bir çok şehrinde büyüklükleri 4 ila 6 arasında değişen birçok depremi önceden tahmin ettiğini vurgulayan Özat, dönemin Kaymakamı Aziz İnci'nin kendi tahminlerine şahit olduğunu anlattı. Özat, kaymakamın isteği üzerine 25 sayfalık haritalı rapor verdiğini ve bu raporda yazılı olan ve 2005 yılında İzmir'de ve Bingöl'de hasara sebep olan deprem tahminlerinin de gerçekleştiğine işaret etti.

NASIL YAPIYOR

Özat, sonuç aldıkça dört yılda geliştirdiği yöntemin, günlük deprem aktiviteleri - mikro depremler, tarihsel depremler (son 1000 yıl), aletsel dönemdeki depremler (1900'den sonra orta ve yıkıcı), fay hatları hareketleri ve çeşitleri, enerji birikimleri ve gerilim transferi, tekrarlama süreçleri ile kırık hatlarının kayış (hareket) oranları ile değerler kazandığını belirtti. Özat, bütün bunları nasıl yaptığını şöyle özetledi:

"Bazı bölgelerdeki tektonik hareketler karma gibi gözükse de disiplinli şekilde hareketlenmeleri ve bu aktivitelerin izlenimleri vardır. Ben bu noktadan yola çıktım. Disiplinli şekilde hareket eden hatların onlarca hareket çeşidi vardır. İşte tam burada diğer hesaplamalar devreye giriyor. Bu sayede yıl, ay ve bir kaç haftalık indirgemeler gerçekleştirilebiliyor."

Bütün bilimsel verileri ve ulaşabildiği genel kaynakları takip ederek değerlendirmeye aldığını anlatan Özat, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu süreç bazen haftalar bazen aylar sürüyor. Bu bilgiler göz önüne alındığında her değer geliştirdiğim bilimsel hesaplama yönteminde yerine oturuyor. Tabi bu süreçte bir sene gibi bir zamanı alıyor. Bunları açıklamaya kalksam yüzlerce sayfayı bulur. Özet olarak önce aktif fayları belirliyorum. Bu faylar zaten güncellenen deprem haritalarında mevcut, sonra bu fay

hatlarındaki enerji birikimini hesaplıyorum. En son bu dizilimde ne zaman ve kaç büyüklüğünde hareketlenme olmuş bu belirlendikten sonra bölgedeki fay hattının aktiflik derecesinin tespiti gerçekleştiriliyor. Çeşitli hesaplamaların ardından sıra günlük deprem hareketlerini inceleme ve takip etmeye geliyor. Bu aktivitelere göre, daha önce bir yıl ya da birkaç ay içerisinde beklenen depremin tahminini birkaç haftaya kadar indirme imkanı doğuyor ve depremin yeri, bu yerde kaç büyüklüğünde deprem olacağı ve

en önemlisi ne zaman olacağı yüzde 75-80 olasılıkla biliyorum. 2003-2010 yılları arasında bu yöntemle 16 hissedilen ve etkin depremin tahmini doğru çıkmıştır."

KAYMAKAM RAPOR İSTEMİŞTİ

2003-2004 yılları arasında yaptığı deprem çalışmalarıyla dikkat çeken Özat, dönemin Kaymakamı Aziz İnci ile görüştüğünü söyledi. Özat, Kaymakam İnci'nin, çalışmaları rapor olarak kendisine sunmasını istediğini belirtti. Beş ay içerisinde hazırladığı 25 sayfalık detaylı çalışma ve tahmin raporunu İnci'ye sunan Özat, 2005 yılında İzmir ve Bingöl'de meydana gelen 5.7 ve 5.9 büyüklüklerindeki depremlerin ne zaman olabileceğini de bu sunulan raporun içinde açıkça yazdığını dile getirdi.

KIRILMA OLACAĞINI BİLMİŞ

Herhangi bir 'uzman' sıfatı olmadığı için yaptığı çalışmaların geri planda kaldığını söyleyen Timuçin, tahminlerinin doğrulandığını görünce de susmamayı tercih ettiğini belirtti. "Prensip gereği bu tür çalışmalar öyle her yerde anlatılmaz" diyen Özat, 8 Mart 2010 tarihinde Karakoçan-Elazığ merkezli depremi olmadan 6 gün önce internette duyurduğunu belirterek depreme ilişkin 'düşündürücü' açıklamalarda bulundu.

Önce 2010 Şubat ayında mikro deprem hareketlerinde artışlar gerçekleştiğini anlatan Özat, şöyle konuştu: "Bölgedeki depremin Doğu Anadolu Fay (DAF) segmentlerinde 6 ay içerisinde olacağını tespit aşamalarında belirlemiştim. Bölge üzerinde zaten 2004 yılından beri çalışmalarım mevcuttu. Mikro aktivitelerin yöntemde yerine oturması için hesaplamalar yaparak daha kısa vadede bu depremin olacağını belirtiyordum. 'Deprem geliyorum' diyordu. Kendi paylaşım siteme 2 Mart 2010 gecesi, söz konusu bölgede 5,7-6,3

arasında deprem olacağını yazdım. 8 Mart'ta da Elazığ'da Richter ölçekli 6.0 büyüklüğünde deprem oldu. Bazı arkadaşlarım deprem olmadan önce bana tepki göstermişti. Ancak, tahminin gerçekleştiğini görünce bana nasıl tahminlerimi gerçekleştirdiğim konusunda çok soru soruldu. Bu birkaç cümleyle açıklanacak bir durum değil. Hiçbir şey talep etmiyorum. Saygı değer profesörlerimizin açıklamalarını da takip ediyorum. Daha gerekli imkanlar verildiği takdirde çok daha sağlıklı tespitler gerçekleştirebilirim."

HANGİ DEPREMLERİ BİLDİ

Timuçin Özat'ın bu güne kadar tahmin ettiği depremler sonucunda 52 kişi hayatını kaybederken, 154 kişi de yaralandı.

26 Temmuz 2003 Buldan-Denizli 5.6: 2 yaralı, 48 ev orta derecede hasarlı. 25 Mart 2004 Aşkale-Çat-Erzurum 5.1: 9 ölü, 20 yaralı, 1280 ev ve bina hasarlı.

14 Nisan 2004 Bolu 4.6 : 4 kişi panik nedeniyle yaralanmıştı. 19 Nisan 2004 Tekirdağ açıkları (Marmara Denizi) 4.5, 04 Ağustos 2004 Gökova Körfezi-Muğla: 5.4, 11 Ağustos 2004 5.5 Sivrice-Elazığ: 12 yaralı ve bazı evlerde hasar oluşmuştu.

21 Aralık 2004 5.1 Ula-Muğla: Bazı evlerde hafif hasarlar oluşmuştu. / 12. Mart 2005 Karlıova-Bingöl 5.7: 16 yaralı ve onlarca hafif orta hasarlı bina, 22 Ekim 2005 Seferihisar açıkları (İzmir) 5.9: 1 ölü, 19 yaralı, Urla ilçesinde bazı evler kullanılamaz hale gelmişti.

21 Ocak 2007 Tutak-Ağrı: 5.0: Bazı evlerde hasar olubsinde beklenen depremin tahminini bşmuştu.17 Şubat 2009 da Simav-Kütahya depremi 5.0, 1 ölü, bazı ev ve binalarda çatlak oluşmuştu. 08 Mart 2010 Karakoçan-Elazığ 6.0: 41 ölü, 71 yaralı, 10 köyde yıkım oldu.

26 Mart 2010 İzmir açıkları (Ege Denizi) 4.7, 03 Ekim 2010 Marmara Denizi orta çukuru 4.5, 14 Ekim 2010 Kaş-Antalya açıkları 4.5. 03 Kasım 2010 Saros Körfezi (Çanakkale) 5.3

VAN'I BEKLEYEN TEHLİKE

Özat, elindeki deprem verilerine göre, "çok yakın süreç" olarak altını çizdiği tespitlerini açıkladı. "2011 yılı Ege ve Doğu Anadolu Bölgeleri için deyimi yerindeyse deprem salınım yılı olacaktır. Olasılık yüksektir" diyen Özat, ülkenin çeşitli yerlerinde orta şiddetli ve üzerinde deprem reaksiyonları gerçekleşeceği tahmininde bulundu.

Van'ı bekleyen tehlike olduğunu öne süren Özat, beklenen depremler ile ilgili tahminlerini açıkladı. Özat, Ege Bölgesinde- Denizli-Muğla hattında Aralık 2010 ve sonraki Mart-Mayıs 2011 sürecinde deprem yaşanacağına işaret etti. Timuçin Özat, bu depremlerin 4.8 ile 5.5 arasında yüzde 75 olasılıkla meydana gelebileceğini söyledi. 2011 yılında Ege, Doğu Anadolu ve Marmara bölgelerinde deprem aktiviteleri beklediğini anlatan Özat,

sözlerini şöyle sürdürdü: "Günlük deprem istatistiklerine göre, bu süreci aysal olarak vermem mümkün olacaktır. Denizli'nin yanı sıra Güney Ege Denizi, Muş-Varto da Şubat-Mayıs 2011, Çanakkale- Etili fayı, Marmara Denizi orta grabeni, Bingöl'ün kuzeyi ve Van-Gevaş'ta 2011 Ekim ve 2012'nin Nisan aralığı sürecinde (hasar yapıcı ve yıkıcı nitelikte) yüksek olasılıklarla hareketlenmeler olacağı istatistiksel ve matematiksel tespitler sonucunda ortaya çıkmıştır. Günlük verilere göre, süreçler daha da netlik

kazanmaya başlayacaktır."