Balıkesir'in Balya ilçesinde, Dedeman Madencilik tarafından işletilmek istenen kurşun madeni ile ilgili düzenlenen çevresel etki değerlendirme (ÇED) toplantısında, çevreci örgütlerin temsilcileriyle vatandaşlar arasında gergin anlar yaşandı.

Fransızların 70 yıl işlettikten sonra geride 4 milyon ton atık bıraktığı Balya'daki maden bölgesi, maden şirketlerinin gözdesi haline geldi. Eczacıbaşı Holding, Balya'da 100 milyon YTL'lik yatırımla Türkiye'nin ilk kapalı sistem maden ocağını kurma çalışmalarını sürdürürken, Dedeman Madencilik de yaptığı sondajın ardından 12 milyon dolarlık yatırım için ilk adımı attı.

Dedeman Madencilik tarafından işletilmek istenen kurşun madeni ile ilgili Balyalıların bilgilendirildiği ÇED toplantısı, Öğretmenevi'nde
yapıldı. Balıkesir, Çanakkale ve İzmir'den çok sayıda çevreci derneğin temsilcisi toplantıya katılarak madenin işletmeye açılması halinde çevre felaketi yaşanacağını ileri sürdü.

Balıkesir İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ÇED Şubesi Müdürü Günnur Berk'in yönettiği toplantıda, kurşun madeninin işletilmesiyle Balya'da ikinci bir çevre felaketi yaşanacağını iddia eden çevreciler ile madenin işletilmesi halinde ilçe ekonomisine önemli katkılar sağlayacağını savunan vatandaşlar arasında gergin anlar yaşandı.
Dedeman Madencilik adına ÇED raporunu hazırlayan ES Mühendislik firması yetkilisi Mehmet Tatar, projenin ayrıntıları hakkında bilgi aktardı.

Maden galerilerinden tahminen 30 bin ton atık çıkarılacağını ve bunların atık barajlarında depolanacağını belirten Tatar, ''Şirket işi sonlandırınca bu atıkları rehabilite edecek. Balya'da bugün 1940'lardan kalan görüntüleri görme ihtimali yok. Atıkları bugünkü gibi bıraksanız bile öylesine bir ceza keserler ki, 40 yılda kazandığınız parayla bu cezayı ödeyemezsiniz'' diye konuştu.

Kazdağı Koruma Girişimi Grubu, Gümçed, Güzel Edremit Şubesi, İdaçev, Çanakkale Çevre Platformu, Balıkesir Barosu Çevre Komisyonu, Balıkesir Demokratik Halk İnsiyatifi, Ege Kimya Mühendisleri Odası, Ege Çevre Platformu ( EGEÇEP) ortak bir bildiri hazırladı.

Bildiride, "Balya'da madencilik faaliyeti yapılacak ise öncelikle mevcut durumun çok iyi analiz edilmesi gerekmektedir. Mevcut asit su, ağır metal, siyanür, gaz, asılı katılar ve tozlanma gibi sorun kaynaklarını gidermeye dönük önlemleri içermeyen bir madencilik faaliyeti, bölgenin yeni felaketi olacaktır. Dedeman Madencilik şirketine hazırlatılmış bulunan proje tanıtım dosyasında yaptığımız incelemede, Balya'nın mevcut durumunun yeterince incelenmediği, yapılacak işlemlerin ve bunların uygulanacağı yerlerin ayrıntılı biçimde anlatılmadığı, çevre duyarlılığının ortaya konmadığı, mevcut atıklarla yeni cevherlerin birlikte aynı tesiste aynı süreçte nasıl işleneceğinin açıklanmadığı, mevcut atıklar içinde yer alan kanser yapıcı kadmiumla ilgili nasıl bir tedbir alınacağının açıklanmadığı, yeni oluşacak cevher atıkları ile ilgili alınması gereken tedbirlere yer verilmediği görülmüştür" denildi.

Güney Marmara Doğal ve Kültürel Çevreyi Koruma Derneği (GÜMÇED) Edremit Şube Başkanı Akif Öznal, Balya'da Fransızlar tarafından 1939 yılına kadar işletildikten sonra geride bırakılan atıkların 68 yıldır çevreye zehir saçtığını iddia ederek, ''Şimdi de böyle bir şey yapılacaksa, bu yeni bir felaketin habercisidir. Bunu ne Balyalılar, ne biz, ne de bu ülke kaldırır. Yeni bir üretime başlanmadan önce mevcut atıklar bertaraf edilmelidir. Geçmiş bertaraf edilmeyecekse bu projenin önemi olmaz'' dedi.

Öznal'ın bu sözleri üzerine Dedeman Madencilik yetkilileri ile vatandaşlar, madenin ülke ve ilçe ekonomisine sağlayacağı katkıya dikkati çekti. Balyalı bazı vatandaşlar ile çevreci örgütlerin temsilcileri arasında sert tartışmalar yaşandı. Vatandaşlar, ''Sizin bizim adımıza konuşma yetkiniz yok. Eğer bugün burada zehirli atıklar varsa siz 50-60 yıl önce nerelerdeydiniz? Şimdi mi aklınıza geldik? Burada yaşayan bizleriz. Biz bu madenin işletilmesini, evimize aş götürmeyi istiyoruz'' diyerek çevrecilere
tepki gösterdi.

Dedeman Madencilik Genel Müdürü Umur Gençoğlu'nun da çevrecilere tepki göstermesi üzerine salonda gergin anlar yaşandı. Belediye Başkanı Kemal Çavdar, devreye girerek tarafları sakinleştirmeye çalıştı.

Daha sonra TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Ege Bölge Şubesi Başkanı Ertuğrul Barka, tanıtım projesinde çelişkiler bulunduğunu ileri sürerek, yazılı itirazlarını içeren bir dilekçeyi Çevre ve Orman Bakanlığı'na iletilmesi için toplantıyı yöneten Balıkesir İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ÇED Şube Müdürü Günnur Berk'e sundu. Gençoğlu, 12 milyon dolarlık yatırımla 350 milyon dolarlık bir potansiyeli yer yüzüne çıkaracaklarını belirtti.

Eczacıbaşı'nın işleteceği madenle birlikte yer altındaki 1 milyar dolarlık cevherin işlenerek ekonomiye kazandırılacağını anlatan Gençoğlu, 'çevreci örgütlerin Türkiye'deki yer altı zenginliklerinin yer üstüne çıkarılmasını istemeyen dış güçlerin oyununa geldiğini' iddia etti.

İHA

Yayın Tarihi : 20 Aralık 2008 Cumartesi 19:20:31