Kilise
Mudanya Dereköyü’nde bulunan bu kilisenin ne zaman yapıldığı bilinmemekle beraber, büyük olasılıkla XIX.yüzyılda Rumlar tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır.
Kilise doğu-batı doğrultusunda 13.05x20.85 m. ölçüsünde bazilika planlıdır. Kilisenin batısında dikdörtgen planlı narteksi, naosu, doğusunda beması ve üç yuvarlak bölüm halinde apsidi bulunmaktadır. Naos altışardan iki sıra halinde birbirlerine yuvarlak kemerlerle bağlanmış sütunlarla üç nefe ayrılmıştır. Buradaki yuvarlak kemerler doğuda dikdörtgen şeklinde, batıda da yarım yuvarlak duvar payelerine oturtulmuştur. Böylece kilisenin yan nefleri enlemesine bölümlere ayrılmıştır. Bunlardan orta ve yan nefler beşik tonozlarla örtülmüştür. Bemanın önündeki orta nefte iki basamaklı yuvarlak merdivenler bulunmaktadır. Kilise altlı ve üstlü yuvarlak pencereler ile aydınlatılmıştır. Sokak zemininden yüksekte olan nartekse de 12 basamaklı yuvarlak bir merdivenle çıkılmaktadır.
Kilisenin beden duvarları dıştan tuğla moloz ve kesme taştan örülmüştür. Burada bir sıra tuğla ve moloz taş peş peşe birbirini izlemiştir. Ayrıca yapının köşelerine de büyük kesme taş bloklar oturtulmuştur.
Kilisenin alçı ve ahşap süslemeleri başlıca özelliğidir. Naosun kuzey ve güney duvarlarındaki pencereler üzerinde yuvarlak madalyonlar içerisinde alçıdan kerubim melekleri tasvir edilmiştir. Ayrıca ahşap ikonastasis kakma ve kabartma tekniği ile süslenmiştir. Kilisenin içerisi vazolardan çıkan güller, stilize çiçek motifleri ile bezelidir.
Kenthaber Kültür Kurulu
