Lamponion (Lamponia)
Çanakkale, Ayvacık ilçesine 7 km. uzaklıkta Kozlu köyü yakınındaki Asar Tepe üzerinde kurulmuştur.
Lamponion sözcüğünün Luwi-Pelasg dilinden geldiği düşünülürse de anlamı anlaşılamamıştır. Bununla beraber eski Hellen dilinde eklere verilen “Lampon”dan yola çıkılarak “Lampon’un Yurdu” da denilebilir.
Heredotos, buradan Pers kralı Darius’un komutanlarından Otanes’in, Antandros’dan sonra ele geçirdiği bir Troas kenti olarak söz etmiştir. Buna dayanılarak da Lamponion’un M.Ö.V.yüzyıl başlarında var olduğu bilinirse de, ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu konusunda bir söz söyleyebilmek çok zordur. Büyük olasılıkla Anadolu’lu bir halkın kurduğu ve yaşadığı bir kenttir. Troas’daki diğer kıyı kentleri gibi Atina’nın kurduğu Delos Deniz Birliğine pay ödemiş, Atina-Sparta savaşında ismi geçmemiştir.
Lamponia’nın bulunduğu yerde arkeoloji kazıları veya yüzey araştırmaları yapılmadığından, yöre de bitki örtüsü altında olduğundan kalıntıları yeterli bir bilgi vermemektedir. Bununla beraber Kozlu köyünden Lamponia’ya giden yolun sonunda bazı kalıntılar olduğu da görülmektedir. Surlarla çevrelenen kentte çok sayıda kuyu ve sarnıç bulunmaktadır.
