100 YIL ÖNCEKİ İSTANBUL'DAN SAHNELER

Adolphe Thalasso’nun yazıp Osmanlı saray ressamı Fausto Zonaro’nun resimlediği ve 1908'de Paris’te 300 adet basılan 'Dersaadet / Saadet Kapısı İstanbul', İBB Kültür A.Ş. tarafından yayımlandı

Venedik kökenli İstanbullu bir Levanten olan Adolphe Thalasso, 19'uncu yüzyıl sonu ve 20'nci yüzyıl başında İstanbul'un sanat ve kültür yaşamına tanık oldu. 1919’daki ölümüne kadar İstanbul ve Paris arasında yaşamış olan Thalasso, kendisini her zaman doğum yeri İstanbul’a ait hissetti. Bu yüzden edebi eserleri dışındaki bütün eserlerini, 'Osmanlı’da resim, müzik ve tiyatro' konuları üzerine yazdı. Bu araştırmaları bugün bile konuyla ilgilenenler için temel kaynaklar olarak kabul ediliyor.

10 nüshası hâlâ İstanbul’da
Adolphe Thalasso’nun yazıp saray ressamı Fausto Zonaro’nun resimlediği 'Dersaadet', 1908’de Paris’te sadece 300 adet basılmış ve tamamı numaralandırılmıştı. ‘İstanbul üzerine bir anıt’ denebilecek güzellikteki kitapta, Thalasso’nun metnine Zonaro’nun 49 resmi eşlik ediyor. Birden 300’e kadar numaralanan kitabın 42 nüshası Japon kağıdına, geri kalanı ise velin kağıda basılmıştı.

Japon kağıdına basılan nüshalardan ilk 12 kitaba, ayrıca birer suluboya resim eklenmişti. Son yıllarda birkaç kez müzayedede görülen ve büyük rakamlara satılan ‘Dersaadet’in 1908’deki ilk baskısından 10 nüshanın İstanbul’da olduğu sanılıyor. Zonaro, 'Abdülhamid’in Saltanatında Yirmi Yıl' adıyla yayımlanan anılarında, umutlarının karardığı bir zamanda eline gelen kitaptan, “Onca heyecan arasında kitabım çıktı. 20 yıldır yılmak bilmez bir çabayla suladığım tarlama cömertçe attığım tohum” diye söz eder. Kitabın çıkışı sadece yazar ve ressamını heyecanlandırmakla kalmaz. Bu güzel eserinin, lüks basılmış 12 nüshasından birini İtalya Kral Victor Emanuel’in satın alması ve sanatçıya bir mektup yazması da başarısını kanıtlar.