Bizansın garip inançları vardır. Bu inançları yüzünden oldukça enteresan faaliyetlerde bulunmuşlar, ve bunu yüzyıllarca sürdürmüşlerdir. Bunlardan günümüze kadar gelen tılsımlı sütunlar hâlâ İstanbul'da en ilgi çeken ve en çok ziyaret edilen anıtlar arasındadır.

Bizans İmparatorlarından Yanko, Vezondan ve Kostantin dönemlerinde İstanbulun imarına önem verilmiş, değişik ülkelerden getirilen mühendis, mimar ve sanatkârlara, şehri her türlü beladan korumak maksadıyla anıtlar ve tılsımlı sütunlar yaptırılmıştır. 27 tane olan bu tılsımlı sütunlardan en meşhur 15 tanesi şunlardır:

1. Tılsım Arkadius Sütunu

Cerrahpaşa Avratpazarı’nda bin parça beyaz mermerden, minare gibi içi boş merdivenli yüksek bir direk vardı. Tepesinde peri yülü bir heykel duruyordu. Efsaneye göre yılda bir defa bir feryat koparırmış. Yeryüzünde ne kadar kuş varsa o heykelin etrafında dönermiş. Kuşların binlercesi yere düşer, halk da bunları toplayıp yermiş.

2. Tılsım Çemberlitaş

Çemberlitaş tavuk pazarındaki sütun. Kırmızı renkli som mermerden yapılmış olan sütunun, hanedanı kötülüklerden, hastalıklardan ve fesattan koruduğuna inanılırdı. Hıristiyanlardan Hz. İsa’nın çarmıha gerildiği haçın, Çemberlitaş’ın altında olduğuna inananlar vardı.

3. Tılsım Kıztaşı

Saraçhane’de Büyük Pozantin2in kızının mezarı üzerine dikilmiştir. Kıztaşı diye bilinen bu tılsımlı sütun, imparatorun kızını yılanlardan, çiyanlardan ve karıncalardan korumak için dikilmişti. Fakat yine kendisi için yapılmış olan Kız Kulesi’nde otururken, bir üzüm sepeti içine gizlenmiş olan ve üzümlerle beraber Kız Kulesi’ne gelen zehirli bir kara yılanı tarafından öldürüldü.

4. Tılsım Sinekli Sütun

Kocamustafapaşa Altımermer’dedir. Altı tane mermer sütunun her biri eskiden yaşamış olan bilginler tarafından yaptırılmıştı. Bunlarının birinin üzerinde sürekli vızıldayan bir sinek resmi vardı. Bu sütun sayesinde İstanbul’a sivrisinek girmediğine inanılırdı.

5. Tılsım Leylekli Sütun

Yine bu altı mermerden birisi idi. Burada da nir leylek resmi vardı. Efsaneye göre bu leylek senede iki defa çığlık atarmış. Birinci çığlıkta bier anda her yer leylek dolar, ikinci çığlıkta ise İstanbul’daki tüm leylekler yok olurmuş.

6. Tılsım Horozlu Sütun

Yine altı mermerden birisi olan bu sütunun üzerinde bir horoz resmi vardı. Bu horoz 24 saatte bir öter horozlara önderlik edermiş.

7. Tılsım Kucaklaşmış Sevgililer

Tunçtan yapılmış genç bir erkek ve sevgilisinin birbiriyle kucaklaşmış heykelleridir. Kavga eden evli çiftlerden biri gelip bu heykeli kucaklarsa hemen barışırlarmış.

8. Tılsım İhtiyarlar Heykeli

Ünlü Hekim Calinus’un beyaz mermer üzerinde yaptırdığı ihtiyar adam ve kadın heykelidir. Birbiriyle geçinemeyen evli çiftlerden biri bu heykeli kucaklarsa hemen boşanırlarmış.

10. Tılsım Veba Sütunu

Sultan Beyazıd Hamamı’nın altında 4 köşeli bir sütundu. Bu sütun sayesinde şehre veba mikrobunun girmediğine inanılırdı. Beyazıd Hamamı yapılırken Bu tılsımlı sütun yıkıldı. Söylentiye göre o anda Sultan II. Beyazıt’ın bir oğlu vebadan öldü ve şehirde veba salgını başladı.

11. Tılsım İfrit Heykeli

Tekfur Sarayı’ndaki tunçtan bir ifrit heykelidir. Bu heykel yılda bir kez etrafına ateş saçarmış. Bu ateşten bir kıvılcım alabilen çok sağlıklı olur, hiç hastalanmaz ve ölene kadar genç kalırmış.

12. Tılsım Koncoloz Mağarası

Zeyrek’te Hz. Yahya Kilisesi’nin bitişiğindeki mağaradır. Her sen kışın Zemheri geceleri olunca Koncoloz denilen cadılar bu mağaradan çakarak arabalara binip dolaşırlarmış. Cadılar Bayramı Hıristiyanlarca halen kutlanır.

13. Tılsım Dört Melekli Sütun

Ayasofya’da 4 sütunlu bir anıttır. Cebrail, Azrail, Mikail ve İsrafil resimleri bulunan bu sütunların her biri bir tılsımdı. Bu 4 büyük melekten Cebrail kanat çırpıp bağırınca Doğu’da bolluk, bereket olacağı anlamına gelirmiş. İsrafil resmi kanat çırptığında Batı’da kıtlık olacağına inanılırmış. Mikail resmi kanat çırparsa kuzeyden bir kahraman çıkacağı işaret sayılırmış. Azrail resmi kanat çırpınca da dünyanın her yerinde veba salgını başlarmış.

14. Tılsım Örme Sütun

Sultanahmet Meydanı’nda örme sütun denilen anıttır. 300 bin taştan yapılma bir sütunun tepesinde çok güçlü bir mıknatıs varmış. Bu mıknatıs İstanbul’u depremlerden korurmuş.

15. Tılsım Burma Sütun

Sultanahmet Meydanı’ndaki siyah renkli Burmalı Sütundur. 3 başlı ejderha, ya da birbirine dolanmış 3 yılan şeklindedir. Yeniçerilerden birisi bir kılıç darbesiyle bu 3 yılanın başını koparınca tılsım bozulmuş. Ve İstanbul’da daha önce hiç görülmezken birden bire akrepler, yılalar ortaya çıkmış.