Domuz gribi nedir, nasıl bulaşır?

Memorial Hastanesi Klinik Laboratuarlar Koordinatörü Doç. Dr. Kenan Keskin, domuz gribinin en çok sonbahar ve kış mevsiminde görüldüğünü belirterek, domuz gribine yakalanan insanlarda belirtisiz enfeksiyondan, ölümcül olabilen ağır akciğer tutulumuna (zatürree) kadar değişebilen klinik tabloların görülebildiğini söyledi.

"Domuz Gribi" hakkında bilgiler veren Doç. Dr. Kenan Keskin, "Domuz gribi, bir tür "influenza virusü"nun (influenza A) yol açtığı, domuzlarda görülen ve solunum sistemini tutan, yüksek düzeyde bulaşıcılığa sahip bir enfeksiyon hastalığıdır. Domuzlar arasında, hastalandırıcılığı yüksek olmakla birlikte öldürücülüğü (yüzde 1-4) nispeten düşüktür. Hastalık domuzlar arasında solunum yoluyla ve virüs bulaşmış parçacıkların solunmasıyla yayılmaktadır.

En çok sonbahar ve kış mevsiminde olmakla birlikte bütün yıl boyunca görülmektedir. Pek çok ülkede domuzlara, rutin olarak uygulanan bir aşı bulunmaktadır. Domuz influenza virüsleri normalde türe özgü olup yalnızca domuzlara bulaşabilmekle birlikte bazen insandaki bariyerleri aşarak bulaşabilmekte ve insanlarda da hastalık oluşturabilmektedir. Bu durum, daha çok domuz bünyesinde, insan grip virüsü ve domuz grip virüsü gibi farklı türden virüslerin aynı anda enfeksiyon yapması sonucu iki tür arasında genetik materyal alışverişi sonucunda meydana gelen yeni ve melez virüslerle olmaktadır" diye konuştu.

Doç. Dr. Kenan Keskin, domuz gribi etkeni ile oluşan etkenlerin genel olarak normal griptekine benzediğini belirterek, "Domuz gribine yakalanan insanlarda belirtisiz enfeksiyondan, ölümcül olabilen ağır akciğer tutulumuna (zatürre) kadar değişebilen klinik tablolar görülebilmektedir. Belirtiler bu kadar birbirine benzerlik gösterdiği için, hastalığın insanlar arasındaki yaygınlığını doğru biçimde tespit etmek kolay değildir. İçinde bulunduğumuz ay içerisinde, Meksika'da başlayan bir salgında şimdiye kadar 100'ün üzerinde insan hayatını kaybetmiş bulunmakta, bu sayı giderek de artmaktadır. Ayrıca bu salgın şu anda başka ülkelere de yayılmaktadır" dedi.

İnsanların bu hastalığı, genel olarak virüs taşıyan domuzlardan aldığını ifade eden Doç. Dr. Kenan Keskin, ancak bazı insan vakalarında domuzlarla veya domuzların yaşadığı ortamla temas öyküsü bulunmadığını söyledi. Keskin, "İnsandan insana bulaşma söz konusu olmakla birlikte yalnızca yakın ilişki halinde gerçekleştiği bilinmektedir. Dünya sağlık örgütü, bu virüsün daha önce başka bir yerde izole edilmediğini bildirmektedir. İlk defa içinde bulunduğumuz ay içerisinde Meksika'da insan enfeksiyonlarına yol açan bu virüs, daha sonra başka ülkelere de sıçramış bulunuyor. Hastalık başka ülkelere sıçradığı gibi bizim ülkemize de yayılabilir. Bunun olmaması için ilgili kurumlar, gerekli tedbirleri almaktadır" açıklamasında bulundu.

Keskin, iyi pişirilmiş ve iyi hazırlanmış domuz eti veya domuz eti ürünlerinin yenilmesiyle insana hastalık bulaşmayacağını kaydetti. Domuz influenza virüsünün 70 ºC veya daha yüksek sıcaklıkta pişirilme sırasında etkisiz hale gelebildiğini belirten Doç. Dr. Kenan Keskin, "İnsanların büyük bir kısmı, özellikle domuzlarla sık karşılaşmayan insanlar, domuz influenza virüsüne karşı koruyucu bağışıklığa sahip değildirler. Eğer şu anda dolanan virüs insandan insana bulaşma yeteneğine sahip bir virüs ise dünya çapında büyük bir salgına yol açabilir. Böyle bir salgının ne derecede etkili olacağını kestirmek çok zordur. Çünkü bu etki, salgın yapan virüsun bulaşıcılığı, insanların bağışıklık durumu, bildiğimiz grip virüsüne karşı toplumda zaten var olan antikorların çapraz koruyuculuğunun olup olmaması ve kişisel faktörlerle yakından ilişkilidir" ifadelerini kullandı.

İnsanda hastalık yapan domuz gribi virüsünü içeren, bu hastalığa karşı koruyucu olan bir aşı bulunmadığına dikkat çeken Keskin açıklamalarını şöyle sürdürdü;
"Şu anda piyasada bulunan bildik grip aşılarının domuz gribine karşı herhangi bir koruyuculuğu olup olmadığı bilinmemektedir. Bilindiği gibi influuenza virusleri hızlı bir biçimde değişime uğramaktadırlar. Bu yüzden etkin bir aşı geliştirmek zordur. Aşı çalışmaları da bu yüzden uzun zaman alıyor. Tedavide kullanabileceğimiz ilaçlar, bildiğimiz gripte kullandıklarımızdan farklı değildir. Bu amaçla kullanılan ilaç, ülkemizde de piyasada bulunmaktadır. Erken dönemde kullanıldığında hastalığın seyrini olumlu olarak etkilemektedir. Bütün hastalarda kullanımı söz konusu olmasa da ileri yaşlılar ve sistemik hastalığı veya bağışıklık yetmezliği olan, hastalığın ağır ve ölümcül olabileceği öngörülen hastalarda kullanımı yararlı olacaktır."