İETT şoförlerine Akbil izni, halk otobüslerine müşteri kaybettirdi

İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri’nin (İETT) izniyle 6 aydan beri şoförlerin biletsiz yolcular için, 100 bin lira kârıyla Akbil kullanması bilet satan gişe memurlarını zor durumda bıraktı. Gişe bayileri, bilet satışlarının yüzde 50’den fazla düştüğünü savunuyor. Uygulamadan halk otobüsleri de rahatsız. Onlar da müşterilerinde azalma olduğunu ileri sürüyor. Her İETT şoförünün yerine göre ekstradan 1 milyar lira kazanır hale geldiğine dikkat çeken halk otobüsü şoförleri, artık durak harici durulduğunu ve otobüste şoförle yolcu arasındaki para alışverişinin trafik yönüyle tehlike oluşturduğunu savunuyor.

Topkapı Kaleiçi’nde İETT’den onaylı olarak bilet satış gişesi işleten Şerif Karaduman, ayda 40 bin bilet satışı yaparken, yeni uygulamadan sonra bilet satışlarının 15 bine düştüğünü dile getirdi. Bilet başına yüzde 5 kâr aldıklarını belirten Karaduman, “İETT ile yıllık kira bedelinin yüzde 20’sini ödeyerek bir sözleşme yaptım. 2 aileyi geçindirecek kadar para kazanacaktık. Ancak İETT şoförlerine Akbil kullandırmaya başlayınca biz de bilet satamaz olduk. Değil para kazanmak kendi cebimizden para vererek kirayı ödememiz gerekiyordu. Ben de gişeyi çalıştırmıyorum.” şeklinde konuştu. İETT’nin haksız rekabet yaptığını öne süren Karaduman, “İhaleyi kazanarak gişeyi çalıştırmaya başladım. Ancak 2 ay sonra bilet satamamaya başladım. Çocuğumuzun rızkını da bilet gişesine kira olarak yatırmamak için geri çekildim.” diye konuştu. “Param olsaydı İETT’yi mahkemeye verirdim.” diyen Karaduman, birçok gişe memurunun da İETT’ye dava açtığını belirtti. İETT’nin yeni sistemini 50 sene önceki minibüsçü sistemine benzeten Karaduman, “Madem gişelere iş yaptırmayacaklar, gişeleri kaldırsınlar, otobüsün içinde bilet satsınlar.” şeklinde konuştu.

İETT’nin 1992 yılında özelleştirdiği Halk Otobüsleri de şoförlerin Akbil uygulamasından ciddi anlamda zarara uğradıklarını belirtiyor. İETT şoförünün kişi başına bir yolcudan 100 bin lira kazandığını kaydeden Öz Otobüsler Ulaşım Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Kala, “Eğer otobüsün hattı da iyiyse, bu İETT şoförünün ayda 600 milyon ile 1 milyar 200 milyon lira arası ek gelir elde etmesi demektir.” diye konuştu. Bu paranın vergiye katılmadığına dikkat çeken Kala, İETT ve halk otobüsleri arasında haksız rekabet olduğunu söyledi. Kala, şoförlerin Akbil kullanmasının sakıncalı olduğunu iddia ederek, Taksim ile Beykoz’da bundan dolayı kazaya sebebiyet verildiğini söyledi. Halkın yararını gözetmek için İETT’yi mahkemeye verdiğini bildiren Kala, “Otobüslerde yolcu ile konuşmak yasak. Ancak şoförler 20 milyonun üstünü verirken yolcu ile dakikalarca muhatap oluyorlar.” diyor. Kala, İETT’de şoförün Akbil’ini kullanan yolcuların daha önce halk otobüsleri kullandıklarını savundu. İETT’nin aktarmalı ulaşımı çıkardıktan sonra halk otobüslerinin hatlarını da kestiğini ve uygulamaya kendi otobüslerini dahil etmediğini dile getiren Kala, “Avcılar–Mecidiyeköy hattını ihale ile aldık. Hattı kestikten sonra yerine denk olmayan başka bir hat verdiler.” dedi. Mavi Akbil’le yapılan uygulamaların da halk otobüslerini zarara soktuğunu söyleyen Kala, “Tek bilet sistemine bizi de dahil etsinler. Tek fiyat, tek bilet uygulaması yapsınlar. Haksız rekabet ortadan kalksın.” diye konuştu.

Vatandaşlar ise yeni uygulamadan oldukça memnun. Daha önce bilet ya da Akbil bulma telaşı yaşayan yolcular şimdi otobüse biner binmez 1 milyon lira vererek şoförün Akbil’ini kullanıyor. Maaşlarının dışında ekstra gelire kavuşan İETT şoförleri ise konuyla ilgili fazla konuşmak istemiyor. Şoförler, “Yeni uygulamadan herkes memnun. Vatandaş sıkıntıdan kurtarıldı.” diyor. İETT yetkilileri de, konuyla ilgili olarak şu ana kadar vatandaş şikayeti gelmediğini kaydederek, “Yolcularımız parasını verdikten sonra şoförün Akbil’e bastığını mutlaka kontrol etsin.” uyarısında bulunuyor.