Dünyada 40'tan fazla ülkede 25 binin üzerinde müşterisine hizmet veren insan İnsan kaynakları yönetim danışmanlığı firması Mercer'in altı kıtada 143 şehri kapsayan 2008 yılı Yaşam Maliyet Araştırması sonuçları açıklandı.

Moskova'nın ardı ardına üçüncü kez birinciliği elden bırakmadığı araştırma sonucuna göre ABD dolarının zayıflaması sıralamada önemli değişikliklere neden olurken, İstanbul 23. sıraya yükseldi.

Her bir şehirde konut, ulaşım, yiyecek, giysi, ev eşyaları ve eğlence dahil olmak üzere 200'den fazla kalemin karşılaştırmalı maliyetlerini ölçen araştırmanın esas amacı ise uluslarası firmaların yurtdışı görevlerine atadığı çalışanları için rekabetçi ve adil bir yaşam kalitesi ve ödenekler sağlanması adına dünyanın faklı şehirlerinin yaşam maliyeti karşılaştırmasıydı.

2008 yılı maliyet araştırmasının sonucunda ilk üçü sırasıyla Moskova, Tokyo ve Londra paylaşıyor. Geçen yıl aynı araştırmada 38. sırada yer alan İstanbul, 2008 yılı sonuçlarına göre sıralamada 13 puan yükselerek pahalılıkta 23. sıraya yükseldi.

DOLAR, DENGELERİ DEĞİŞTİRDİ

Dünyanın en kapsamlı yaşam maliyeti araştırması olan Mercer araştırması New York baz alınarak gerçekleştirildi. 100 puana sahip referans şehir New York, sıralamada bu yıl 22. olarak yer aldı. Araştırmada, bir önceki yılın aksine dünyanın en pahalı ve ucuz şehirleri arasındaki mesafenin genişlediği gözlendi. Dolardaki hareketliliğin ise araştırma sonuçlarını etkileyen önemli bir unsur olduğu görüldü.

Mercer Araştırma Müdürü Yvonne Traber konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Mevcut pazar koşulları ABD dolarının daha da zayıflamasına neden oldu. Euro'nun ve diğer bazı para birimlerinin de güçlenmesi ile birlikte bu yılın sıralamalarında önemli değişiklikler meydana geldi" dedi.

ÜÇÜNCÜ DÜNYA YÜKSELİYOR

Mercer Yaşam Maliyeti Araştırması'nın ilk 20'sine göz atıldığında Oslo, Hong Kong, Zürih ya da Singapur gibi Batı Avrupa ve Asya'nın geleneksel olarak pahalı şehirleri halen üst sıralarda yer aldı. Ancak Doğu Avrupa, Brezilya ve Hindistan'daki bazı şehirlerin yukarılara doğru tırmandığı görüldü.

Prag 20 sıra yükselerek 29. sıraya, Varşova 32 sıra yükselerek 35. sıraya, Sao Paulo 37 sıra yükselerek 25. sıraya geldi. Yvonne Traber ise araştırma ile ilgili olarak "Araştırmamız belirli bazı gıda maddeleri ve
petroldeki fiyat artışlarında görülen global trendi teyit ediyor ancak artış her yerde aynı değil. Bu durum, kısmen elektronik ve elektrik ürünleri, diğer ev eşyaları gibi belirli bazı mallarda fiyatların düşürülmesiyle dengelenmekte. Biz bunu özellikle Çin gibi gelişmekte olan ülkelerde daha ucuz ithalat yapılmasına ve teknolojik gelişmelere bağlıyoruz" dedi.

İSTANBUL'DA 'EMLAK' ETKİSİ

Yaşam maliyeti araştırmasının galibi Moskova'nın konumu Ruble'nin ABD doları karşısında değer kazanmasına ve sürekli artan konut ücretlerine bağlandı. 2008 Yaşam Maliyeti Araştırması'nda İstanbul ise bir önceki yıla göre 15 basamak yükselerek 23. oldu. 100 puanlı referans şehir New York'un hemen ardından 99.4 puana sahip İstanbul'daki bu hızlı yükselişin, Türk Lirasının ABD dolarına karşı önemli ölçüde değer kazanmasının yanı sıra özellikle konutlar olmak üzere genel fiyat artışlarının bir yansıması
olduğu belirtildi.

Mercer Türkiye Genel Müdürü Sibel Yücesan, İstanbul'un durumunu şu sözlerle yorumladı "İstanbul, gelişmekte olup ekonomisi hızlı büyürken bir yandan da enflasyonla mücadele etmeye çalışan diğer ülkelerle benzer bir pahalılık yükseliş trendi gösteriyor. Bunun yanı sıra, son 3-4 senedir istikrarlı olarak Türk Lirasının amerikan dolarına karşı değer kazanmış olması da fiyatları etkileyen diğer bir unsur. Türkiye'de tüketim metropollerde yoğunlaşıyor. Tüketim mal ve hizmetlerindeki fiyatlarda aşırı artışların olması, emlak piyasasındaki pahalılık İstanbul'u yaşam maliyeti endeksinde yukarı noktalara taşıyor".

ORTADOĞU'NUN EN PAHALISI TEL AVİV

Araştırmada Tel Aviv yine Orta Doğu'nun en pahalı şehri konumunda yer aldı. Tel Aviv, 2007'ye göre 3 basamak yükselerek dünya sıralamasında 14. konuma geldi. Diğer yandan Dubai ve Abu Dhabi'nin yaşam maliyeti araştırmasındaki sıralamalarında bu yıl belirgin bir düşüş oldu. Dubai ve Abu Dhabi, sırasıyla 52. ve 65. sırada yer aldılar. Bu düşüşün temel nedeninin ise BAE Dirheminin ABD dolarına bağlı olması gösterildi.

AMERİKA UCUZLUYOR

Amerika'ya göz atıldığında ise ilk 50 'de yer alan tek şehir New York, geçen yıla göre 7 basamaklık bir düşüş yaşadı. Aynı şekilde diğer ABD şehirlerinde de sıralamada büyük düşüşler görüldü.

Örneğin Los Angeles 42. sıradan 55. sıraya, Miami 51'den 75'e ve Washington, DC, 85. sıradan 107 sıraya düştü. ABD Mercer Müdürlerinden Mitch Barnes konuyla ilgili şu yorumu yaptı: "Tüm ABD şehirlerine görülen bu düşüşün sebebi ABD dolarının dünyanın önde gelen para birimleri karşısında değer kaybetmesi. Geçen birkaç yıldır düzenli bir düşüş vardı. Dolar, uluslararası piyasalarda lider para birimi olma özelliğini yitirdi ve bunun sonucunda enerji, gıda ve ithal mamullerde büyük fiyat artışları gerçekleşti. Buna ek olarak devam eden kriz ve kredi çatlaması da iş dünyasındaki yatırımların ve tüketicilerin harcamalarının azalmasına neden oldu."

Barnes ayrıca "Olumlu yönden baktığımızda, ABD dolarındaki değer kaybının global olarak hareketli olan yöneticilerin iş merkezlerini New York, Chicago ve Los Angeles gibi yerlere taşıması sonucunu doğurabileceğini söyleyebiliriz. Yaşam maliyetindeki fark özellikle de ailesi olan yöneticiler için son derece önemli olabilir."

Bu yıl 28 basamak atlayarak 54. olan Toronto, Kanada'daki en pahalı şehir oldu. Asya'ya göz atıldığında ise Tokyo maliyetlerin en yüksek olduğu şehir olarak dikkat çekti.

Hindistan'da Mumbai dört basamak yükselerek 48'liğe yükselirken Yeni Delhi 13 basamak yükselerek 55. sıraya yerleşti. Avustralya'ya göz atıldığında ise Sydney yurtdışında çalışanlar için bölgenin en pahalı şehri olma özelliğini korudu ve genel sıralamada altı basamak yükselerek 15.'liğe nfdsında değer kazanmasına ve sürekli artan konut çıktı. Melbourne 28 basamak artarak 36. sıraya çıkarken dünyanın en ucuz şehri Paraguay'daki Asunción ise 53 puan aldı.

Mercer Yaşam Maliyeti Araştırması özünde çokuluslu şirketlerle hükümetlere yurtdışındaki çalışanlarına telafi ödeneği verilmesinde yardımcı oluyor. Mercer Araştırma Müdürü Trober'a açıklamasında şunları söyledi: "Yurtdışında çalışanların yaşam maliyetlerindeki değişikliklerin bilinmesi şirketlerin kendi çalışanlarının mali durumlarının adil bir biçimde telafi edilmesi ve yurtdışında rekabete uygun fiyatların verilebilmesi için son derece önemli. Bazı durumlarda yaşam maliyeti artışı yüksek ekonomik büyüme oranı olan ülkelerde daha belirgindir.

Şirketler bu ülkelerdeki büyümeye büyük öncelik verebilirler ancak bizim araştırmalarımızda gözlemlenmiş olan yurtdışı çalışanlarının konaklama ve diğer hizmetlerindeki rekabetten ötürü enflasyon baskılarıyla karşı karşıya kaldıklarıdır."