TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi, beş Avrupa ülkesi ile birlikte ortak sürdüreceği ve bir yıl içinde sonuçlanacak bir projeyle, Türkiye’de tsunami riskini araştırıyor.

Japonca’da ’liman dalgası’ anlamına gelen tsunaminin, 1509 ve 1894 depremlerinde İstanbul kıyılarında etkili olduğu biliniyor.

Dev dalgalar, bu depremlerde Büyükçekmece’den Kartal’a kadar olan alan ile Karaköy’ü sular altında bırakmış. 1912 yılında oluşan dev dalgaların boğazdan içeri girdiği de biliniyor.

Tsunami, okyanus tabanlarında oluşuyor

Tsunami, okyanus ya da denizlerin tabanında oluşan deprem, volkan patlaması ve bunlara bağlı taban çökmesi, zemin kaymaları gibi tektonik olaylar sonucu oluşabiliyor. Doğu Marmara için iki yıl önce tsunami araştırması yapan ekipte bulunan Profesör Yıldız Altınok, İstanbul için tsunami riskini anlattı.

İstanbul Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Yıldız Altınok, "yapılan model çalışmaya göre olası heyelanlarımızdan biri Yenikapı, Tuzla, diğeri Armutlu fayı civarında bulunan iki heyelanın tetiklenmesi durumunda Marmara’nın kuzey ve güney kıyılarında oluşacak dalga yüksekliği 3-6 metre kuzey kıyı için, güney kıyı için 1.5 metre ile 6 metre arasında değişmektedir" dedi.

TÜBİTAK beş ülke ile ortak bir proje içinde

TÜBİTAK Marmara Araştırmalar Merkezi tarafından yapılan açıklamada, "Marmara Denizi’nde tsunami üretebilecek güçte bir deprem olur mu ve olursa bu tsunaminin kıyılara etkisi ne olur?" sorularının yanıtını bulmak için Avrupa’da beş ülke ile ortak projeye imza attı. Projenin sonuçları bir yıl sonra alınacak" denildi.

Doç. Semih Ergintav, ise, "Marmara’da bir deprem olduğunda, faylardaki gerilme birikimi, ne büyüklükte deprem olabileceği, bunun sonucunda heyelan oluşup oluşmayacağı, tsunami meydana getirip getirmeyeceğine dair bilgiler çok kısa sürede üretilebilecek. Böylece karar vericiler önlemleri hızlı alabilecek. Afet yönetimi daha sağlıklı çalışacak" diye konuştu.

Projede Avrupa’nın başka bölgeleri de var

Projenin diğer bölümlerinde, Alp Dağları, Azor Adaları, Portekiz ve İzlanda bulunuyor. Buralarda heyelan, yanardağlar ve depremler üzerine yapılacak gözlemler ile, Avrupa kıtasının jeofiziksel süreci çözülmeye çalışılacak.

Proje sonucu sağlıklı işlemediği her fırsatta ifade edilen afet yönetiminde önemli bir aşama da kaydedilmiş olacak. Marmara’da oluşabilecek bir tsunamiye karşı önlemler İstanbul Belediyesi’nde oluşturulan birim tarafından hızlı bir şekilde alınabilecek.