İstatistiklere göre ölüm nedenleri arasında 3. sırada yer alan inme, şah damarı ameliyatlarıyla büyük ölçüde engellenebiliyor.

Halk arasında inme adıyla bilinen felcin genellikle beyin kanamalarına bağlı olarak meydana geldiği düşünülüyor. Oysa ki beyin kanamasına bağlı felç çok küçük bir oranda görülüyor. Acıbadem Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Prof. Dr. Hasan Tüzün inmelerin kalp ve şah damarı çatalından kalkan emboliler (pıhtıların yer değiştirmesi) sonucu oluştuğunu belirtiyor.

Damar sertliğine dikkat

Şah damarı hastalıkları görülmesi sıklığı yaşla birlikte artıyor. 40 yaşından sonra daha çok rastlanan damar sertliği, şah damarı hastalığının en önemli nedenleri arasında yer alıyor. Prof. Dr. Tüzün damar sertliğinin ne şekilde inmeye neden olduğunu şöyle açıklıyor: “Şah damarının boyunda iki ana dala ayrıldığı yerde damar sertliği plağı oluşur. Bu plak olguların bir kısmında hiçbir klinik belirti vermeksizin uzun yıllar problem oluşturmaz. Ancak plakların bir kısmında değişiklikler oluşup çatlarlar ve buradan beynin önemli merkezlerine parçacıklar atılır ve değişik derecelerde felçler oluşur.”

Felç, hiçbir belirti vermeksizin ortaya çıkabilirken bazı durumlarda çeşitli yakınmalarla kendini gösteriyor. Bu belirtiler:

• Hastada geçici, kısa süren, kol ve bacaklarda kuvvet kaybı
• Geçici görme kaybı
• Baş dönmesi, denge kaybı

şeklinde görülüyor. Prof. Dr. Tüzün bu yakınmalar “24 saat içinde kaybolur. Ancak belirtilerle karşılaşır karşılaşmaz doktora başvurulması gerekmektedir.”diyor.

Tanı ve tedavi

Bu yakınmalarla uzman bir doktora başvuran hastalara nasıl tanı konduğunu Prof. Dr. Tüzün şöyle anlatıyor: “Bu yakınmaları olan hastalarda karotis arterlerinin ses dalgalarıyla (Dupleks) tetkiki hastalığı kolaylıkla ortaya koyacaktır. Yakınmaları olmayıp şah damarında darlık saptanan hastalarda felç riski daha düşük olduğundan ameliyat kararı darlık %80 ve üzeri olunca verilmektedir. Ancak yakınmaları varsa % 70 ve üstü darlıkta ameliyat yapılmalıdır. Ameliyatla tedavinin faydalı olması için yapılan ameliyat riskinin de %3 ve altında olması gerekmektedir.”

Şah damarı ameliyatı aslında zor bir ameliyat değil. Ancak şah damarının ucunda beynin olması ameliyatının öneminin ortaya koyuyor. Prof. Dr. Tüzün ameliyatla ilgili şu bilgileri veriyor: “Ameliyat sırasında beyin beslenmesine dikkat edilerek boyun yan tarafında yapılan 7-8 cm lik bir kesi ile şah damarı içi temizlenir ve bir yamayla damar tamir edilerek kapatılıyor. Ortalama ameliyat süresi 90 dakikadır. Ameliyat sonrası hastalar aspirin kullanırlar ve belirli sürelerle ses dalgalarıyla şah damarlarını kontrol ettirirler. Böylece kişi toplumun aktif bir üyesi olarak yaşamını devam ettirirken, ülke ekonomisi de felcin tedavi ve rehabilitasyonu için harcanacak payı tasarruf etmiş olur.”

Acıbadem (216/ 212) 544 44 44