Şok eden Oruç Baba gerçeği

Ümmi Sinan Külliyesi Talip Kargı Türk Tasavvuf Musikisi Derneği Başkanı Seher Kargı, yıllardır vatandaşların Şehremini’ndeki türbede ziyaret ettiği Oruç Baba’nın, ailesinin kullandığı Eyüp Düğmeciler’deki dergâhta yattığını iddia etti.

Vakıflar İstanbul Bölge Müdürlüğü kayıtları Kargı’nın iddialarını doğruluyor. Oruç Baba olarak bilinen Pir Ümmi Sinan’ın son kuşak torunu Kargı, “En büyük endişemiz, gerçek ortaya çıkınca insanların buraya akın etmesi. Çünkü burası bizim evimiz” dedi.

MİLLİ Mücadele’de İstanbul Hükümeti’ne bayrak açıp, Atatürk’ün yanında yer alan, TBMM’nin açılış duasını okuyan, Cumhuriyet’in ilk Ankara Valisi, 6 dönem milletvekiliği yapan Yahya Galip Kargı’nın torunu, Ümmi Sinan Külliyesi Talip Kargı Türk Tasavvuf Musikisi Derneği Başkanı Seher Kargı, ailesine ait 441 yıllık sırrı açıkladı. Seher Kargı, ramazan ayında yurt içi ve yurt dışından binlerce insanın ziyaret ettiği Oruç Baba’nın, bilindiğinin aksine Topkapı Şehremini’ndeki türbede değil, Eyüp Düğmeciler’deki 553 yıldır ailesinin kullandığı dergâhta yattığını iddia etti. Vakıflar İstanbul Bölge Müdürlüğü kayıtları Seher Kargı’nın iddialarını doğruluyor. ‘Oruç Baba Türbesi’ Kültür Bakanlığı İstanbul Türbeler Müdürlüğü’nün listesindeki 120 türbe arasında yer almıyor. Vakıflar İstanbul Bölge Müdürlüğü’nde ise ‘Oruç Baba Türbesi’ kaydı yok. Halk arasında ‘Oruç Baba’ olarak bilinen 1851 ada 5 parseldeki 2 bin 348 metrekare taşınmaz Ümmi Sinan Vakfı’na kayıtlı ‘tekke arsası’ olarak yer alıyor.

Dergâhın kurucusu

Oruç Baba’nın, Halveti Tarikatı’nın Sinaniye kolunun kurucusu Pir Ümmi Sinan olduğunu belirten Seher Kargı, şöyle konuştu: “Döneminin en ünlü maneviyat elçisi olarak biliniyor. Kanuni Sultan Süleyman, Topkapı’da kendisine bir dergâh yaptırdı. Ramazan ayında dergâhta halka açık iftarlarda orucunu ekmek, sirke ve tuzla yaptığı için herkes ‘Oruç Baba’ diye hitap edermiş. 1568’de 83 yaşında vefat edince Topkapı’daki dergâhta şu anki türbenin bulunduğu alanda bir mezar hazırlatılmış. Fakat son anda oradan vazgeçilmiş ve baş halifesi Nasuh Efendi’nin Eyüp Düğmeciler’deki Dergâhı’na defnedilmiş. Topkapı’daki türbede Pir Ümmi Sinan’dan 251 yıl sonra hayata veda eden dergâhın 9’uncu şeyhi Mustafa Zekai Efendi yatıyor. O da pirinden aldığı geleneği devam ettirmiş. Bu sır 441 yıldır ailede kuşaktan kuşağa aktarıldı. En büyük endişemiz, bu gerçek ortaya çıkınca Topkapı’da türbeye giden insanların buraya akın etmesi. Çünkü biz burada yaşıyoruz ve burası bizim evimiz.”

513 yıldır aynı evdeler

Seher Kargı’nın kökleri Pir Ümmi Sinan ile Baş Halifesi Nasuh Efendi’ye dayanıyor. İki bilgenin evlendirdiği torunları, kuşaklar boyunca dergâhlarının şeyhliğini ve sonraları türbedarlığı üstlendi. Aile, Yahya Galip Bey zamanında Kargı soyadını aldı. Babasının büyükbabası Yahya Galip Kargı Osmanlı İmparatorluğu’nun son, Cumhuriyet’in de ilk Ankara Valisi. Milli Mücadele’de Padişah’a karşı bayrak açıp Atatürk’ün yanında yer alır. Ankara’ya gelişinde karşılar. Atatürk’ün maneviyatına güvendiği yakın arkadaşı. 6 dönem milletvekilliği yaptı. TBMM, onun dualarıyla açıldı. 1992’de son Şeyh Talip Kargı’nın vasiyetiyle Ümmi Sinan Külliyesi Talip Kargı Tasavvuf Musikisi Derneği kuruldu. Külliyenin bakımı derneğe bırakıldı. Aile, Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne karşı 13 yıl hukuk savaşı yürüttü. Davayı kazanıp külliyedeki haklarını korudu.

Yıllarca yanlış yeri ziyaret ettiler

Ramazan ayının özellikle ilk günü yurt içi ve yurt dışından gelen binlerce kişi, yıllardır Şehremini’deki türbede, Oruç Baba’nın yattığını düşünerek dilek diledi, adakta bulundu. İlk oruçlarını burada ekmek, sirke ve tuz ile açan insanların sayısı her yıl biraz daha arttı. Mezar taşına dokunmak için insanların birbirini ezdiği Oruç Baba’nın, aslında Şehremini’de değil Eyüp’teki dergâhta yattığı ortaya çıktı. Helveti Tarikatı’nın Sinaniye kolunun kurucusu Pir Ümmi Sinan olduğunu belirten Oruç Baba’nın son kuşak torunu Seher Kargı’yı, vakıf belgeleri de doğruluyor.

Anne Kargı rüyasında görüp resmini çizmiş

SEHER Kargı’nın 2 yıl önce ölen annesi Muzaffer Kargı, İbrahim Çallı’nın öğrencisi ve İslam Dünyası’nın en önemli kadın karikatürist ve ressamlarından. Muzaffer Kargı, rüyasında gördüğü Oruç Baba lakaplı Pir İbrahim Ümmi Sinan’ın önce portresini yaptı. Daha sonra da dev tuvallere resmetti. Hz. Ali ve Mevlana’yı da resmeden Muzaffer Kargı, kendi portresini de çizdi.

Ailenin son kuşağı Seher Kargı ve diğer aile fertleri, Ümmi Sinan Sokak’taki restore ettikleri konakta yaşıyor. Evin en büyük oğlu Ömer Faruk Erdemsel ile ikincisi Ali Sinan Erdemsel Kültür Bakanlığı Tarihi Türk Musikisi Topluluğu’nda görevli. Ömer Faruk Erdemsel aynı zamanda çoğunluğunu aile bireylerinin oluşturduğu Ümmi Sinan Külliyesi Talip Kargı Türk Tasavvuf Musikisi Korosu’nun da şefliğini yapıyor. Koro, farklı zamanlarda farklı mekanlarda halka açık konserler veriyor.