İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Avcılar Kampusu’nda dünyaya gelen ve yaşayan ilk kopya koyunlar Oyalı ve Zarife 1 yaşına bastı. Sürmeli gözlü iki koyunun şimdi de doğurma ve süt verme yetenekleri test edilecek.

TÜRKİYE ’nin yaşayan ilk ve tek kopya koyunları Oyalı ve Zarife 1 yaşına bastılar. Kıvırcık cinsi dişi iki koyun önümüzdeki aylarda suni döllenme ile gebe bırakılacak ve haziran-temmuz gibi küçük kuzular dünyaya getirecekler.

Klonlama Projesi’nin yöneticisi Prof. Sema Birler "Oyalı, Oyalı" diye seslenince, diğer koyunlarla birlikte uzaktaki çitlerin dibinde duran Oyalı ve peşinden Zarife sürüden ayrılıp, kendilerini doğurtan ve bakıp büyüten "anne"leri sayılabilecek Sema Hanım’ın yanına uslu uslu geliyorlar.

Sürüdeki diğer kıvıcıklardan farklı olarak onların gözleri siyah sürmeli ve birisinin kuyruğu da siyah. Prof. Sema Birler bu koyunların hücrelerini, bir yıl önce mezbahada kesilen ve bir yaşının altındaki genç bir koyundan aldıklarını söylüyor. Daha sonra yine kıvırcık olan "taşıyıcı anne" koyunların uterusuna, yeni hücrelerle geliştirilmiş embriyolar yerleştirilmiş. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nin Avcılar Kampusü’nde dünyaya gelen Oyalı ve Zarife deneyinde ikinci aşama "gebelik" dönemiyle yaşanacak. Böylece kopya koyunların doğurma ve süt verme yetenekleri de test edilecek. Bir koyunun ortalama ömrü 13 yıl. Prof. Birler, ortam ve koşullardaki çeşitli elverişsizliklere rağmen kopya koyunların oldukça uzun süre yaşayacağı inancında.

Klonlama Projesi’nin yanı sıra Prof. Sema Birler ve Prof. Serhad Papuccuoğlu Türk-Hay-Gen1 projesinin koyunlarla ilgili kısmını da yürütüyorlar. Tarım Bakanlığı TÜBİTAK işbirliği ile yürütülen 9 trilyon liralık bu proje kapsamında 5 cins koyundan 25’er koç ve koyun inceleniyor. Suni döllenme yoluyla da sürdürülen araştırmada bu koyunların Anadolu ve Mezopotomya’daki kökleri ve bölgesel dağılımına bakılacak. Bunun için 7 üniversitenin işbirliği ile koyun, keçi, sığır ve mandaların DNA profilleri çıkarılarak biriktiriliyor. Ayrıca sperm bankalarında bu türler korunmaya alınıyor. Veteriner Fakültesi’nde halen incelemedeki koyun türleri şunlar: 1) Gökçeada 2) Sakız (İzmir) 3) Mor Karaman (Erzurum) 4) Karagül (Tokat) ve 5) Hemşin (Artvin).

Mor Karaman koyunlarında yapılacak DNA ve genetik araştırmasının ilginç bir boyutu daha var. Eğer Erzurum bölgesinde çeşitli kazılarda çıkan koyun kemikleri ile karşılaştırma yapılabilirse, bölgede bir zamanlar hüküm süren Akkoyunlular ve Karakoyunlular dönemine kadar genetik izleme yapılabilecek. Bu araştırma aynı zamanda yalnızca koyunların değil onları besleyen insan soyunun bölgesel dağılımına ilişkin de önemli ipuçları verecek.