Bağcılar Genel Bilgi
Marmara Bölgesi'nde, İstanbul İli'ne bağlı bir ilçe olan Bağcılar, kuzeyinde Esenler, güneyinde Bahçelievler, batısında Küçükçekmece, doğusunda Güngören ilçeleri ile çevrilidir. 1950'li yıllara kadar bağlık ve bahçelik bir köy olan bu bölgeye bundan ötürü Bağcılar denmiştir. Yakın tarihlere kadar büyük bölümü tarım alanı olan Bağcılar İlçesi'nde günümüzde tarım alanları mera ve otlakların yapılaşmaya bağlı olarak yok olması nedeniyle hemen hiç kalmamıştır. Eskiden beri askeri tesis ve kışlalar burada bulunuyordu. Karadeniz ve Orta Anadolu'dan gelen göçler sonucu gecekondulaşmaya başlamış, 1980'den sonra imar affından dolayı da yapılanmalar yasallaşmıştır.
Yüzölçümü 22 km2 olup, 2000 Yılı Genel Sayım sonuçlarına göre; toplam nüfusu 556.519dur.
İlçede yerleşim yerlerinin yanı sıra büyük ve küçük sanayii kuruluşu da yaygındır.
İstanbul'un en önemli ticaret ve sanayi merkezlerinden biri olan Bağcılar İlçesi'nde iplik, dokuma, gıda, metal ve basın sanayi, küçük-büyük atölyeler, ticarethaneler ile ticaret merkezleri bulunmaktadır. Ayrıca basın kuruluşlarından Hürriyet, Milliyet, Dünya gibi ulusal gazetelerin matbaa ve yönetim merkezleri de Bağcılar'dadır.
Edirne-Ankara arasında yapılmış Türkiye'nin en önemli otobanı olan TEM otoyolunun 0-2 güzergahı ile bu güzergahın Eski E-5 otoyolunun güneybatı ve kuzey doğu ekspres bağlantıları arasındaki Bağcılar ilçesi bir geçit özelliği taşımaktadır.
Osmanlı döneminde Rumların çoğunlukta olduğu Mahmutbey Nahiyesinin bir köyü idi. Mahmutbey aynı zamanda İstanbul'un en eski yerleşim merkezlerinden biri olup, 1930-1931 yıllarına ait İstanbul şehir İstatistik yıllığından Avaz Köyü, Ayapa Köyü, Ayayorgi Köyü, Çıfıtburgaz Köyü, Vidoz Köyü ve Yeni Bosna Köyü'nün buraya bağlı oldukları öğrenilmektedir. Sonraki yıllarda bu köylerden Ayapa Kirazlı; Litros Esenler; Vidos Güngören; Ayayorgi Kayabaşı; Nifos Kocasinan; Çıfıtburgaz da Bağcılar olarak değiştirilmiştir.
1950'li yıllara kadar alt yapısı olmayan bu yerleşim, 1992 yılına kadar Bakırköy Belediyesi'ne bağlanmış, Kirazlı, Güneşli ve Mahmutbey'in birleştirilmesi ile müstakil belediyesi kurulmuş ve ilçe konumuna getirilmiştir.
Bağcılar'da tarihi eser olarak yalnızca Beltaş Kumaş Fabrikası'nın altındaki Kaşıkçı Çeşme, Çifte Gelinler Çeşmesi, Mahmutbey'de Acı Çeşme, Burmalı Çeşme, Hüseyin Ağa Çeşmesi ve Demirli Çeşmeleri, Askeri alan içerisindeki iki su kemeri kalıntısı bulunmaktadır.
İstanbul Büyük Şehir Belediyesi'nin yayınladığı İstanbul Su Külliyatı isimli eserde su kemerleri ile ilgili şu bilgiler bulunmaktadır:
"Çıfıtburgazı'n arkasında Ayazma yakınındaki membadan hasıl olup mezkur karyenin cenup tarafında delme lağım mezra ile Vidos Karye'sindeki taş ocaklarına kadar delme hasılatını da ki alarak Tavukçu yatağı denilen mahalde Küçük Hamam civarında Vaki Bâlâ Dergahı Suyu katmasını alarak Mevlevihane Kapısından şehre girerek altı mermerde Küçük Hamam yanındaki teraziden üç şubeye ayrılarak birisi Hekimoğlu Ali Paşa Camii ve Hayratına, ikincisi Kocamustafa Paşa tarafındaki hayratına, üçüncüsü ise Samatya civarında Çınar taraftarına cereyan eder." İstanbul'un su gereksinimini sağlayan Halkalı sularından bir tanesi Bağcılardan geçmekte olup, Hekimoğlu Ali Paşa Vakfı Suları ismi ile tanınmaktadır.
Kenthaber Kültür Kurulu
Fotoğraflar, www.bagcilar-bld.gov.tr adresinden alınmıştır.
