Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi
Galata'da Kemeraltı Caddesindedir. Kefeli tüccar Goms tarafından 1391'de Cenovalılardan alınan arsa üzerinde 1436'da yapılmıştır. 1731'deki Galata yangınında yanmış olup Sultan I. Mahmud'un 15 Aralık 1732 tarihli fermanıyla Hassa Mimarı Kayserili Serkis Kalfa tarafından yeniden yapılarak 10 Mart 1733'de tekrar ibadete açılmıştır. 1771'de tekrar yangın geçiren kilisenin Surp Haç ve Surp Garabed şapelleri yanmış bu sefer de Minas Kalfa tarafından 1799'da yenilenmiştir. 1958'de Kemeraltı Caddesi genişletilirken istimlak edilmiş ve gerisine bugünkü kilise yapılmıştır.
Binanın mimarı Bedros Zobyan olup yıkılan kiliseden daha küçük bir yapı yapılmıştır.1961-65 yıllarında inşaatı biten kilisenin açılışı 15 Mayıs 1966'da İstanbul Patriği Şnorhk Kalustyan tarafından yapılmıştır. Bina mimari şekil bakımından Ani'deki Ermeni kiliselerine benzemektedir. Dış cephe silmelerle çerçevelenen yuvarlak kemerlerle, niş ve üçüzlü pencerelerle hareketlendirilmiş olup, yüksek kasnaklı bir kubbesi vardır. Doğuda dışarıya doğru çıkıntılı olan apsisin üst örtüsü kırmızı kiremit kaplıdır. Apsis'in kuzeyinde vaftizhane ve içinde kitabeli mermer sunakların bulunduğu Surp Pırgıç şapeli, güneyinde ise Surp Isdepannos'a atanmış diğer bir şapel yer alır.
Üç katlı çan kulesi batı cephesindeki küçük avluda olup altında Patrik Hovhannes Golod'un mezarı bulunmaktadır. İç mekan oldukça sade olup yuvarlak kemerler kalın payelere oturur. Yan duvarlar ise Kütahya çinileri ile kaplıdır.
Kenthaber Kültür Kurulu
