Edebiyat Sanat ve Kültür Araştırmaları Derneği (ESKADER), Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Kartaltepe Kaymakamlığı ve Ali Fuad Başgil Sosyal Bilimler Lisesi’nin birlikte düzenlediği program, 27 Mayıs 2009 Çarşamba günü Kocaeli Kartaltepe İlçesi’ndeki Necip Fazıl Kısakürek Kültür Merkezi’nde gerçekleşecek. Toplantı saat 14.00’te başlayacak.

Sunuculuğunu Selahattin Kocaarslan’ın yapacağı toplantıda Av. Safa Mürsel, Can Alpgüvenç ve Dursun Ali Taşçı Başgil’in hayatını, hukukçu yönünü ve hâtıralarını anlatacaklar. Toplantıyı ESKADER Başkanı Mehmet Nuri Yardım yönetecek. Dinleyiciler, konuşmacılara soru sorabilecek. Ali Fuad Başgil’in Gençlerle Başbaşa kitabının armağan edileceği toplantıdan sonra yazarlar, dinleyicilere kitaplarını imzalayacaklar. Başgil hakkında daha önce İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Kocaeli Ali Fuad Başgil Sosyal Bilimler Lisesi’nde iki ayrı toplantı yapılmıştı.

MÜCADELE DOLU BİR HAYAT

Doğumunun 42. yılında saygı ve şükranla andığımız büyük hukukçu Ali Fuad Başgil, 1893 yılında Samsun’un Çarşamba ilçesinde doğdu. 17 Nisan 1967 tarihinde 74 yaşında vefat etti. İlkokulu Çarşamba’da, ortaokulu İstanbul’da bitirdi. Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması sebebiyle lise tahsilini yarıda bırakarak yedek subay teğmen rütbesiyle askerlik görevine başladı. 4 yıl Kafkas Cephesi'nde savaştı. 1918'de Fransa’ya giderek lise tahsilini tamamladı. 1921 yılında Paris'te Hukuk Fakültesi'nde üniversite tahsiline başladı. Boğazlar Meselesi konulu tezi ile Doktor unvanını kazandı. Ayrıca Paris Siyâsî Bilimler Yüksek Okulu ile Sorbon Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nin Felsefe Bölümü'nden diploma aldı. Lahey Devletler Hukuku Akademisi'nin kurslarına katıldı. Burayı bitirip sertifikasını aldıktan sonra 1920'de Türkiye'ye döndü. 1930 yılında Ankara Hukuk Fakültesi'nde açılan imtihanı kazanarak Doçent oldu. 1937'de Hatay Cumhuriyeti'nin Anayasası'nı hazırladı. 1939 yılında Ordinaryüs Profesör oldu. 1938-1942 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı idi. 1947 yılında Hür Fikirleri Yayma Cemiyeti’ni kurdu. 1952’de Pakistan’da, 1959’da Ürdün’de toplanan İslâm Kongreleri’nde ve 1959'da Almanya'da toplanan Hukuk Kongresi'nde Türkiye'yi temsil etti.
27 Mayıs 1960 İhtilâli'nden sonra, Milli Birlik Komitesi tarafından, 147 öğretim üyesi ile birlikte üniversiteden uzaklaştırıldı. Daha sonra 147'lerin özel bir kanunla üniversiteye dönmelerine imkân sağlanmasına rağmen Başgil, konuyu bir haysiyet meselesi olarak kabul ettiğinden dönüş hakkını kullanmadı. 10 Nisan 1961'de emekliliğini istedi ve politikaya girdi. 15 Ekim 1961'de Adalet Partisi Samsun listesinden bağımsız aday olarak Cumhuriyet Senatosu üyesi seçildi. Türkiye Büyük millet Meclisi'nin açılmasından sonra Cumhurbaşkanlığı'na adaylığını koydu. Bazı baskılardan dolayı adaylıktan çekildi ve bunun akabinde de Cumhuriyet Senatosu üyeliğinden istifası istendi. Yurt dışına giderek Cenevre Üniversitesi'nde Türk Tarihi ve Türk Dili Kürsüleri'nde başkan olarak görev yaptı. 1965 yılında, yaş haddinden emekliye ayrılarak Türkiye'ye geldi. 17 Nisan 1967'de vefât etti. Kabri, İstanbul'da Karacaahmet Mezarlığı’ndadır.

Ordinaryüs Profesör Doktor Ali Fuad Başgil, hayatı boyunca ilmin haysiyetini ve şahsî vakarını korumasını bilmiş, bir Anayasa hocası ve hukuk adamıdır. Siyâsî, sosyal ve hukukî sahalarda pek çok eser kaleme aldı. Din ve laiklik konularındaki, 27 Mayıs İhtilâli hakkındaki görüşleri büyük ilgi uyandıran Başgil, milletine mal olmuş ender ilim adamlarımızdandır. Onun “Gençlerle Baş başa” isimli eseri, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından tavsiye edilen 100 Temel Eser arasındadır. Eserleri: La Vie Juridique des Pepul es (Belçika 1939), Klasik Ferdî Hak ve Hürriyetler Nazariyesi ve Muasır Devletçilik Sistemi (1938). Esas Teşkilat Hukuku Dersleri (3. cilt, 1940), Türkiye İş Hukuku (1940), Vatandaşın Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne Müracaat Hakkı (1944), Hukukun Ana Müessese ve Meseleleri (1947), Cihan Sulhu ve İnsan Hakları (1948), Türkçe Meselesi (1948), Vatandaş Hürriyeti ve Bunun Teminatı (1948), Demokrasi ve Hürriyet (1949), Vatandaş Hak ve Hürriyetlerinin Korunması ve Anayasamızın Eksiklikleri (2. cilt, 1960), 27 Mayıs İhtilâli ve Sebepleri (2. baskı 2006), Hâtıralar (3. baskı, 2005), Din ve Lâiklik (8. baskı 2003).

Yayın Tarihi : 25 Mayıs 2009 Pazartesi 16:29:44