Gölcük Genel Bilgi

Marmara Bölgesi’nde, Kocaeli’ne bağlı bir ilçe olan Gölcük, doğusunda Merkez ilçe, güneyinde İznik, kuzeyinde İzmit Körfezi, batısında Karamürsel ilçesi ile çevrilidir. İlçe toprakları İzmit Körfezi boyunca uzanan dar bir ova şeridi ve bunun arkasındaki dağlık alanlardan oluşmaktadır. İlçenin güneyini doğu-batı doğrultusunda uzanan ve uzantıları kıyıya kadar inen Samanlı Dağları kaplamaktadır. Samanlı Dağları Ayvaşa Tepesinde (1.119 m.) en yüksek noktasına ulaşmaktadır. Bu dağlardan körfeze dökülen küçük akarsuların oluşturduğu vadiler ilçe topraklarını bölmektedir. Değirmendere , Kazıklı Dere, Halıdere, Asar dere, Ulaşlı Deresi, Beyoğlu Deresi ilçenin başlıca akarsularıdır. İzmit’e uzaklığı 16 km.dir. İlçenin yüzölçümü 199 km2 olup, toplam nüfusu 108.843’tür.

İlçe yüzölçümünün %16’sından fazlasını ormanlık alanlar kaplar.Bitki örtüsü içerisinde kayın, gürgen ve meşe türü ağaçlar önemli bir yer tutar .

İlçede Akdeniz ve Karadeniz iklimi arasında bir iklim türü hakimdir. Yazlar sıcak , kışlar ılık ve yağışlıdır. Yıllık ortalama yağış miktarı (768) mm/m2.dir.

İlçenin ekonomisi tarım, hayvancılık, balıkçılığa dayalıdır. İlçe ekonomisi ve çalışma hayatında Donanma Komutanlığı Tersanesinin önemi büyüktür. İlçede tarım alanlarının azlığına rağmen, buğday, mısır, fasulye, yulaf, fındık, elma, armut, üzüm ve zeytin yetiştirilmekte olup, kivi üretimi ve seracılık son yıllarda gelişme göstermiştir. Hayvancılık pek gelişmemiş olup süt sığırcılığı yapılmaktadır. Hayvancılık genellikle aile ekonomisine yöneliktir. Arıcılık da ekonomisinde önemli yer tutmaktadır.

Yavuz Zırhlısının onarımı için buradaki bataklıkların kurutulması ve havuz haline dönüştürülen gölden ötürü ilçeye Gölcük ismi verilmiştir.

Gölcük, yeni bir yerleşme yeridir. Buraya 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Batum’dan göç eden Gürcüler yerleştirilmiştir. I.Dünya Savaşı sırasında yaralanan Yavuz Gemisi Zırhlısının onarımı için kıyıdaki bir alanda tersanenin ilk adımı atılmıştır. 1925’te Alman şirketinin girişimi ile bir havuz kurulmuş, 1926’da bir Fransız şirketi buraya ek tesisler yapmıştır. Ardından Haliç Tersanesinin bazı tezgâhları 1928’de buraya taşınmıştır. Hollandalıların 1934’te tersane yapımına başlaması ile Gölcük 1935’te bir yerleşim alanı olmuştur. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na bağlı olarak Gölcük tersanesinde gemi ve denizaltı yapım kızakları, yüzer havuzlar, makine, döküm üreten fabrikalar bulunmaktadır. Deniz Kuvvetlerinin gemi gereksinimini karşılamak amacıyla Gölcük tersanesinde üretim yapılmaktadır.

İlçenin tarihinin Kocaeli ile benzerlik gösterdiği, Bithynia Krallığının, ardından da Roma ve Bizans’ın egemenliği altında kaldığı sanılmaktadır. Nitekim Halıdere Beldesinde bulunan bir Roma lahdi, İhsaniye Beldesi ile Şirinköy yakınında bulunan kervansaray kalıntılarının yörede Roma, Bizans ve Osmanlı yerleşiminin olduğunu da göstermektedir.

Gölcük 1927 yılında ilçe konumuna getirilmiştir.

İlçede günümüze gelebilen tarihi eserler arasında; Değirmendere Örçün Köyü’nde Sultan Baba Türbesi ve Gölcük Deniz Müzesi bulunmaktadır.

Kenthaber Kültür Kurulu

Fotoğraflar, www.kocaeli.gov.tr ve www.golcuk.gen.tr adreslerinden alınmıştır.