Sakarya Üniversitesi Çevre Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet İşleyen, TÜBİTAK destekli yürüttüğü çalışma ile kabağın, toprakta ki kimyasal maddeleri temizlediğini tespit etti. İşleyen, son aşamaya gelen çalışması ile toprakta biriken ve kansorojen madde içeren kimyasalları temizleyecek.

Sakarya Üniversitesi'nde yürütülen TÜBİTAK destekli çalışma ile, kabağın toprakta ki kimyasal maddeleri temizleme özelliği olduğu belirlendi. Konu ile ilgili 10 yıldır Amerika ve Kanada'da çeştli üniversiteler ve devlet kuruluşları ile çalışmalar yürüten Sakarya Üniversitesi Çevre Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet İşleyen, kullanımı 28 yıl önce yasaklanan DDT başta olmak üzere birçok zararlı kimyasal maddenin halen toprakta var olduğunu söyledi.

TÜBİTAK'ın desteklediği çalışma ile toprağı bu kimyasallardan temizlemek için projeler yürüten İşleyen, "Toprağı bu kimyasallardan temizlemek son derece zor bir iş. Suyu ve havayı temizleyebilirsiniz ancak toprakta bu mümkün olmuyor. Yaklaşık 30 yıl önce toprakta bulunan zehirli kimyasallar bugün bile toprakta ki varlığını sürdürüyor. Bu kimyasal maddeler kansorojen özelliği taşıyor ve toprakta yetişen sebze ile meyveler bu kansorojen maddelerden etkileniyor" dedi.

Yürüttükleri çalışma sonucunda kabağın toprağa ekilmesi sonrasında, kabağın bu maddeleri temizlediğini gören İşleyen, "Kabak ekildiği toprakta bu kimyasal maddeleri toplayarak temizliyor. Şu an bu temizleme aşamasında mekanizmanın nasıl işlediğini anlamaya çalışıyoruz. Amacımız kabağın salgılayarak bu kimyasalları temizleyen maddesini bularak genişletmek. Böylece daha az kabak ekimi ile daha geniş alanları temizleme imkanımız olacak" diye konuştu.

Projede son aşamaya geldiklerini ancak kabağın salgıladığı bu maddenin kimyasını tam tespit edemediklerini belirten İşleyen, "Bu maddeyi şu an Türkiye'de altyapı eksiklerinden dolayı tespit edemiyoruz. Amerika'da bunu tespit edebilirler ancak oraya göndermeyi istemiyorum" dedi.

Sakarya'da Karasu bölgesinde gerçek alanlarda ekimler yaparak kabağın toprakta ki kimyasalları nasıl temizlediğini tespit ettiklerini belirten İşleyen, Karasu bölgesinde ki topraklarda kimyasal maddelerin çok fazla olduğunu ve bunların temizlenmesi gerektiğini söyledi.

Amerika ve Kanada'nın bu kesif sonrasında her yıl on binlerce dönüm alanda kabak ekimi yaparak, toprakta ki kimyasalları temizlediğini ifade eden İşleyen, "Bu iki ülke sadece topraklarını temizlemek amacı ile kabak ekiyor. Daha sonra bu kabakları imha ediyorlar. Ancak toprakları kimyasal maddelerden arınmış oluyor" diye konuştu.

Toprakta ki bu kimyasal maddeleri temizlemeden, bu topraktan organik ürün elde edilemeyeceği vurgusunu yapan İşleyen ayrıca şunları kaydetti: "Siz istediğiniz kadar toprakta organik ürün yetiştirmek adına ilaç kullanmayın yada doğal gübreleri tercih edin. Toprakta bu kansorojen madde içeren kimyasallar temizlenmediği müddetçe organik ürün elde etmeniz mümkün değil. Toprakta ki bu kimyasallar, oradan yetişen ürünlere mutlaka bulaşıyor."

SAÜ Çevre Mühendisliği Bölümünde öğrencileri ile birlikte çalışmalarına devam eden İşleyen, çalışmalarının tamamlanmasını ardından toprakta ki kimyasalları temizleyerek daha sağlıklı ürünler elde edilmesinin mümkün olabileceğini söyledi.

iha

Yayın Tarihi : 8 Aralık 2011 Perşembe 18:30:40