2 milyon umut bürokrasiye takıldı

KOSGEB Yasası'nın çıkmasından bu yana 6 ay geçmesine rağmen esnaf halen başvuru dahi yapamıyor. Yetkililerin 'Bürokratik zaman kaybından başka sorun yok' dediği kredi kararının alınmasından bu yana 42 bin esnaf kepenk indirdi.

Krizde ayakta kalma mücadelesi veren 2 milyon esnafın Cansuyu Kredisi alma hevesi kursağında kaldı. Geçen nisan ayında Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Yasası'nda yapılan değişik sayesinde ilk kez devlet destekli kredi almaya hak kazanan esnafın kredi umudu "bürokrasiye" takıldı.

Yasanın çıkmasının üzerinden 6 ay geçmesine rağmen hâlâ başvuru bile yapamayan esnaf, umudunu "Esnaf Bayramı" olarak kutlanan 17 Ekim'e bağlamıştı. KOSGEB Başkan Vekili Mustafa Kaplan, "Bayram hediyesi verilebilir" umuduyla yaşayan esnafa, "17 Ekim zor. Biraz daha beklenecek" mesajı verdi. Kaplan, "Hükümette kabine değişikliği yaşanınca öngördüğümüz süre uzadı. Ortada bürokratik zaman kaybından başka sorun yok" dedi.

Bürokratik zaman kaybının esnafa bedeliyse ağır oldu. Esnafın Cansuyu Kredisi'nden faydalanacağının resmileştiği 22 Nisan'dan bu yana kepenk indiren esnaf sayısı 41 bin 832'yi buldu. Krizin esnaf kesimi üzerindeki tahribatının çok ağır olduğunu belirten Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanı Bendevi Palandöken, gecikmenin tahribatı artırdığını söyledi.

İcra Komitesi toplanacak
Kuruluşundan bu yana sadece imalatçı KOBİ'lere finansman desteği veren KOSGEB, artık hizmet sektörünü yani esnafı da finanse edecek. Zafer Çağlayan döneminde alınan karar, 23 Nisan tarihli KOSGEB Yasası değişikliği ile resmileşti. Ancak, 2 milyon esnafa krizde nefes aldırması beklenen yasa değişikliği yerini zamanla sabırsız bir bekleyişe bıraktı. Çünkü kanun değişikliği 22 Nisan'da tamamlanmasına rağmen sistem bir türlü hayata geçirilmedi. Esnafın ısrarları ile konuyu hızlandıran ekonomi yönetimi, KOSGEB'in destekleyeceği sektörleri 18 Eylül'de netleştirdi. 19 Eylül'de ise KOSGEB'in faiz desteği yönetmeliği yayımlandı. Ancak bütün bu kararlar esnafa verilecek Cansuyu Kredisi'nde sona gelindiği anlamına gelmiyor. KOSGEB Başkanı Mustafa Kaplan, henüz taslak halinde olan çalışmanın 8 Ekim'de bir araya gelecek KOSGEB İcra Komitesi'nde karara bağlanacağına dikkat çekiyor. Söz konusu desteklerden kamuya vergi ve prim borcu olan işletmelerin de faydalanabilecek olması binlerce işletmenin beklentisini artırıyor.

Kredi miktarı belli değil
Mustafa Kaplan'a göre yasa çıkmış olmasına karşın esnafın bu kadar uzun süre bekletilmesinin asıl nedenini bürokratik zaman kaybı. Çünkü, yasa değişikliği Zafer Çağlayan'ın Sanayi ve Ticaret Bakanı olduğu dönem gündeme gelmiş ve alınan karar ile kapsam genişletilmişti. Gelişmelerden hemen sonra hükümette kabine değişikliği yaşandığına dikkat çeken Kaplan, "Ekonomi yönetimi değişince öngördüğümüz süre de uzadı. Gerek Ali Babacan gerekse de Sanayi Bakanlığı'nı devralan Nihat Ergün konuyu yakından incelemek istedi. Ortada bürokratik zaman kaybından başka sorun yok" dedi. Esnafa Cansuyu Kredisi üzerinde çalışmaların yoğun biçimde sürdüğünü belirten Kaplan, "Şu anda taslak aşamasındayız. Çalışmalar bittikten sonra duyurusunu bakanımız yapacak" dedi. Esnaf kesiminin en az 3 milyar TL'lik kredi bütçesi beklentisini de değerlendiren Kaplan, "3 milyar TL bizim geçen yıl verdiğimiz kredi miktarıdır. Şu anda bütçe konusunda bir rakam vermek doğru değil" diye konuştu.

Musluk bir an önce açılmalı
Bakanlığın bir an önce kredi musluğunu açması gerektiğini söyleyen TESK Başkanı Bendevi Palandöken, "Nisandan bu yana esnaf beklentiye girdi. Yasaya rağmen bu zaman kaybı neden anlaşılır değil. Meclis de açıldığına göre bakanlık bu işi halletmeli. Artık 'esnaf kredi için geri sayıma girdi' haberlerini duymak istiyoruz. 17 Ekim'de Ahi Bayramı'nı kutlamak için Kırşehir'de olcağız. Başbakan da orada olacak. Müjdeli haberi orada duymak istiyoruz" diye konuştu.
Piyasada çok ciddi talep daralması olduğuna dikkat çeken Palandöken, Cansuyu Kredisi'nin esnafa rahat bir nefes aldırmanın yanı sıra en az 20 milyon insanın yeniden harcama yapmasına neden olacağını belirterek, "Asıl cansuyu piyasalara verilecek" açıklamasında bulundu. Esnaf kesiminin Türkiye ekonomisi ve istihdamının ana unsurlarından biri olduğunu hatırlatan Bendevi Palandöken, "2 milyon esnaf demek işgücünün yüzde 96'sı demek. Bunlar arasında 2 kişi istihdam eden de var 6 kişi de. Esnafa verilecek destek ekonomiyi harekete geçirecek" dedi.

Tarım, gayrimenkul ve finans dışında yok yok
KOSGEB yeni teşvik düzenlemesi ile toplam 13 sektörü destekleyecek. Madencilik, imalat, enerji, su, inşaat, toptan ve perakende ticaret, ulaştırma ve depolama, konaklama, bilgi ve iletişim, bilimsel faaliyetler, idari ve destek hizmetleri, kültür, sanat, eğlence, spor ile diğer hizmet ve faaliyetler KOSGEB'in destek alanına dahil edilirken; tarım, gayrimenkul ve finans kapsam dışında bırakıldı. KOSGEB, 2008 yılında toplam 25 bin KOBİ'ye 1.6 milyar TL'lik kredi sağladı. 2009 yılında ise 1 milyar dolar hacimli "İhracat Kredisi Destek Programı"nı hayata geçirdi.