Bürokraside üç farklı senaryo

Bürokratlar programda değil küçülmede IMF ile anlaştı

2009 yılının makro ekonomik dengelerini yeniden oluşturmaya çalışan ekonomi bürokrasisi, büyüme konusunda 3 senaryo üzerinden hareket ediyor. İyi, kötü ve normal senaryo üzerinden Türkiye'nin bu yıl ne kadar küçüleceği ve gelecek yıl ne kadarlık bir büyüme gerçekleştirilebileceği üzerinde çalışmalar yapan bürokratlar, normal senaryonun yüzde 5 küçülmeye yaklaştığını söyledi. Oysa Katılım Öncesi Ekonomik Program'da normal senaryo olarak da kabul edilebilecek yüzde 3,6'lık küçülme tahmini yer alıyordu. Böylece bürokrasi, küçülmenin normal koşullarda yüzde 5 civarında oluşacağını kabul etti. Yüzde 3,6'lık küçülme rakamının ise artık "iyimser senaryo" olarak değerlendirildiğini vurgulayan bürokratlar, "kötü senaryo" hakkında ise bilgi vermekten kaçındılar. Büyüme senaryolarının kesinleştirilmesi için 30 Haziran'daki TÜİK'in ilk çeyrek büyüme rakamlarının açıklanması beklenecek.

2009 yılına ilişkin makro ekonomik veriler Orta Vadeli Program çerçevesinde güncelleniyor. Orta vadeli programın temmuz ayının 1 veya 2'sinde çıkarılabilecek durumda olduğu belirtiliyor. Ancak bunun için öncelikle 2009 yılının ilk çeyreğine ilişkin büyüme rakamlarının açıklanması beklenecek. Çeşitli senaryolara göre, yıl sonu bütçe gerçekleşme tahminlerinin ortaya konulduğunu anlatan yetkililer, ilk çeyrek rakamının ardından tahminlerin netleşeceğini söylediler.

İlk hedef yüzde 4 büyümeydi
2009 yılı bütçesi yapılırken yıllık büyüme hedefi yüzde 4 olarak hedeflenmişti. Küresel piyasalarda yaşanan kriz nedeniyle hedef, nisan ayında açıklanan Katılım Öncesi Ekonomik Program'da yüzde 3,6 daralma olarak revize edildi. Ancak şimdi bu hedefin de tutmayacağı tahminleri yapılmaya başlandı. Baz senaryo olarak yüzde 3,6 daralma senaryosunu alan bürokratlar bir süredir bu senaryonun "iyimser" senaryo haline dönüştüğünü söyledi. İyimser senaryoda büyüme rakamanın yüzde 3,6 daralma dikkate alınarak hazırlandığını anlatan bürokratlar, ana senaryoda ise yüzde 5'lik daralmaya yaklaşıldığını ifade etti. Bu durumda tahminlerin yüzde 4-4,5 ile 5 aralığında bir yerde alındığı tahmin ediliyor.
Bütçe açığının ise yine de 48-49 milyar TL arasında tutulmaya çalışılacağını anlatan yetkililer, belki 50 milyar TL'nin biraz üstünün yani 52-53 milyar TL seviyesine çıkabileceği tahminini yaptılar. Bürokratlar, kötümser senaryoyu dillendirmek istemediklerini belirterek, bu çalışmaların alternatif senaryolar olduğunu ve 30 Haziran'dan sonra daha net konuşulabileceğini vurguladı.

En yeni tahmin yüzde 5,5 küçülme
2009 yılına ilişkin en kötümser tahminler IMF ile Dünya Bankası'na ait. IMF 2009 yılı için yüzde 5,1'lik daralma, Dünya Bankası ise yüzde 5,5'luk bir daralma öngörüyor. En yeni tahmini Dünya Bankası iki gün önce yaptı. TÜSİAD ise yüzde 4,1'lik bir küçülme bekliyor. Katılım Öncesi Ekonomik Program'da ise yüzde 3,6'lik bir küçülme hedefi var. Ayrıca Dünya Bankası ile IMF 2010 için de daha karamsar. Her iki kuruluş da 2010 yılında yüzde 1,5'luk bir büyüme bekliyor. KEP''teki tahmin ise ise yüzde 3,3 olarak belirlenmişti. Bu hedefin de yani 2010 yılı büyüme hedefinin orta vadeli programla revize edilmesi bekleniyor.