’Telekulak izni’ 3 bürokrat yaktı
İstihbarat kurumlarına ülke genelinde telefon dinleme yetkisi verilmesine itiraz etmedikleri gerekçesiyle Adalet Bakanlığı’nın üst düzey bürokratları hakkındaki suç duyurusu, ’çok önemli’ bir kararla sonuçlandı. Yargıtay, Adalet Bakanlığı Müsteşarı, yardımcısı ve Ceza İşleri Genel Müdürü hakkında, ’görevi kötüye kullanmak’tan soruşturma açılmasını istedi.
YARGIÇLAR ve Savcılar Birliği’nin (YARSAV), MİT ve Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Dairesi Başkanlığı’na ülke genelinde telefon dinleme yetkisi verilmesine itiraz etmeyerek, görevlerini kötüye kullandıkları gerekçesiyle Adalet Bakanlığı yetkilileri hakkında Yargıtay’a yaptığı suç duyurusu sonuçlandı. Yargıtay 1’inci Başkanlık Kurulu, Adalet Bakanlığı Müsteşarı Ahmet Kahraman, Müsteşar Yardımcısı Zeki Yiğit ile Ceza İşleri Genel Müdürü Galip Tuncay Tutar hakkında, ’görevi kötüye kullanmak’tan soruşturma açılmasını istedi.
Olay nasıl başladı?
Ankara 11’inci Ağır Ceza Mahkemesi üyesinin, jandarmanın tüm Türkiye’yi kendi sorumluluk sahasında izlemesine yönelik verdiği karar, Adalet Bakanlığı’nca, "yasa yararına bozma" istemiyle Yargıtay 9’uncu Ceza Dairesi’ne götürüldü. Daire, 4 Haziran’da, "ülke genelinde izleme yapılamayacağı" gerekçesiyle kararı bozdu. Jandarma için verilen bu karardan sonra YARSAV Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu, MİT ve emniyetin ülke genelini kapsayan izleme kararları hakkında Yargıtay’da yasa yararına bozma yoluna gidilmesi için Adalet Bakanlığı’na başvurdu. Bakanlık, üçer aylık dönemler halinde alınan ve YARSAV’ın başvuru tarihinde mevcut olan kararların süresinin dolduğunu, bu nedenle yasa yararına bozulması yönünde başvuramayacağını belirtti. YARSAV, Adalet Bakanlığı’na 24 Eylül’de yeniden başvurdu ve bozma yoluna gidilmesini istedi. Adalet Bakanlığı bu yazıya cevap vermeyince YARSAV, yeni ceza yasasındaki "bozma yoluna gidilmesinin zorunluluğu"na ilişkin hükmü dikkate aldı. YARSAV, bakanlığın bu yola gitmeyerek görevde yetkiyi kötüye kullandığı gerekçesiyle Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürü, ilgili müsteşar ve müsteşar yardımcısı hakkında 3 Aralık’ta Yargıtay 1’inci Başkanlık Kurulu’na suç duyurusunda bulundu.
Yargıtay talep etti
Dokuz kişiden oluşan ve başkanlığını Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker’in yaptığı kurul, 25 Aralık’ta aldığı kararı, üç bürokrat hakkında adli ve disiplin yönünden işlem yapılabilmesi için Adalet Bakanlığı’na gönderdi. Bakan izin verirse adli ve disiplin yönünden soruşturma yapılacak. İzin verilmemesi durumunda YARSAV’ın Ankara İdare Mahkemesi’nde dava açma hakkı bulunuyor.
Jandarma yetkisiz Emniyet, MİT belirsiz
Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi üyesinin, jandarmanın bütün Türkiye’yi kendi sorumluluk sahasında izlemesine yönelik verdiği karar iptal edildi. Ancak Emniyet ve MİT’e, dinleme yetkisi veren kararın iptali için başvuru yapılmadı.
Bu yetkinin süresinin dolduğu, ancak Emniyet ve MİT’e dinleme için yeniden süre verilip verilmediği bilinmiyor. Güvenlik gerekçesi ile bu iki kurumun elinde halen bu yetkinin olup olmadığı açıklanmıyor.
İsim, numara veriliyor
Türkiye geneline ilişkin yetkisi iptal edildiği için artık her ilin jandarması, kendi görev sahasında telefonları izlenecek ve dinleneceklerin isimlerini, bu isimler için dinleme gerekçesini, hangi iletişim araçları ve hangi telefon numaraları dinletilecekse bunları mahkeme kararında belirtiyor. İsimsiz dinleme kararı alınamıyor.
Türkiye genelinde dinleme yapılabilmesi için 8 ayrı bölgedeki geniş yetkili ağır ceza mahkemelerinden karar alınması gerekiyor. Yargıtay’ın, Jandarma ile ilgili verdiği karardan önce, üç ayrı kuruluş da tek mahkemeden aldığı kararla, Türkiye genelinde dinleme ve izleme yapabiliyordu.
Bu karar çok önemli
Yargıtay’ın son aldığı karar, MİT ve Emniyet İstihbarat Dairesi Başkanlığı’nın daha önce tek mahkemeden alınan kararla izleme yapmasını engelleyecek nitelikte. Artık bu durumda, MİT ve Emniyet’in de tıpkı jandarma gibi 8 ayrı bölgedeki geniş yetkili ağır ceza mahkemelerinden karar alma yoluna gitmesi gerekiyor. Bu durumda, kararda dinlenecek kişilerin isimleri ile telefon numaralarının tek tek belirtilmesi zorunlu olacak.
