Akbabaların gözü Türkiye'de

Dünyada yaşanmakta olan finansal kriz ve Türkiye gayrimenkul piyasasında bir süredir devam eden durgunluğun önümüzdeki dönemde de süreceği öngörüsü bir süredir Türkiye'yi takip eden bazı yatırımcıları harekete geçirdi. Yurtdışında 'akbaba fonlar' olarak bilinen 'batıklara' talip kuruluşlar yeni yatırım fırsatlarını değerlendirmek için fırsat kollamaya başladı. Gayrimenkul sektöründe yaşanmakta olan genel durgunluk bazı müteahhittlerin ödeme güçlüğü içine düşmelerine de neden oluyor. Birçok emlak uzmanı ise 2009 yılında da bu durgunluğun ve piyasadaki daralmanın devam edeceğini öngörüyor. Buradaki Bunların başında da Japonya ve Uzakdoğu merkezli fonlar var. Sektörün önde gelen bir gayrimenkul şirketinin verdiği bilgilere göre bu fonlar bankalarla ve emlak şirketleriyle görüşüyorlar Peki bu fonlar ne yapıyor?

Yüzde 30-35 ucuza alıyorlar
Bankalar, verdikleri konut kredilerinin geri ödemesi yapılmayınca yasal süreci işleterek, eve ipotek koyuyor. Ancak bu durum bankaların hoşuna gitmiyor. Banka, yeni döneme bilançosunda hareketsiz gayrimenkuller bulunan bir emlak ofisi olarak devam etmek zorunda kalıyor. Ayrıca bankaların ellerindeki batık kredilere karşılık olarak belli bir oranda karşılık tutmaları gerekiyor. Bankaların ellerindeki evleri nakte çevirebilmeleri için ya bir pazarlama şirketi kurmaları ya da bu konuda uzman olan yabancı fonlara satmaları gerek. Yurtdışında 'Akbaba fonlar'da olarak bilinen bu kurumlar genellikle bankaların elindeki batıklara, iflasın eşiğine gelen şirketlere ya da takipteki alacaklara talip oluyorlar. Ve bu varlıkları çok ucuza, genellikle de değerinin yüzde 30 - 35 altına satın alıyorlar.

1 trilyon dolardan büyük
Daha sonra bu varlıkları çok daha yüksek fiyatlara ellerinden çıkararak kediyor. Gayrimenkulde uzmanlaşmış fonlar bulunuyor. Bu konuda oluşturulmuş uluslararası bir borsa ve endeks bile var. Birçok hedge fonu aslında iflas etmeye yakın şirketleri satın alıyor ve bu şirketleri yürür hale getirdikten sonra iyi bir fiyata tekrar satıyor. Özellikle ABD'de bu konuda çalışan birçok fon var. 2005 yılı itibarıyla bu fonların elindeki varlık miktarı 800 milyar doların üzerinde. Şu anda ise bu rakamın 1 trilyon doların çok üzerine çıktığı tahmin ediliyor.

Uzakdoğu ve Japon şirketleri ilgi gösteriyor
Dünyada 7 binin üzerinde Hedge Fonu bulunuyor. Bu fonların hepsi gayrimenkul piyasasıyla ilgilenmiyor. Gayrimenkulle ilgili dünyanın dev fonları arasında geçtiğimiz günlerde batan deve yatırım bankası Lehman Brothers, Coldwell Banker ve Maverick Capital gibi isimler var. Bunlar arasında Türkiye ilgilenen şirketlerden birisi de Coldwell Banker. Bu fon da yakın zamanda Türkiye'ye gelerek görüşmelerde bulunmuştu. Türkiye'ye gelerek görüşme yapan şirketler arasında özellikle Uzakdoğu ve Japonya kökenli 'Akbaba Fonları' da bulunuyor.

Akbaba Fonları zor durumdaki şirketleri ucuza satın alıyor
Bu fonlar önce mortgage söylentileriyle Türkiye'ye gelerek fırsatları incelemeye başladı. Yasa çıksaydı kredi taksitlerini ödeyemeyenlardan bankalara geçecek yeni emlakları hemen ve ucuza alacaklardı. Ancak mortgage'in çıkmaması nedeniyle duraksadılar. Ancak önümüzdeki dönemde kredi ödemelerinde aksama potansiyeli bu fonların iştahlarını artırdı. 'Vulture' (Akbaba) Fonları'nın isminin metaforik bir anlamı bulunuyor. Fonlar zor durumdaki şirketleri uzun süre bir akbaba gibi takip ediyor. Batık durumdayken ya da çok zora düştüğü bin anda ise hızlı bir hamleyle çok ucuza satın alıyorlar.