B.M.Binası çökmüş durumda

New York'ta bulunan Birleşmiş Milletler Genel Merkezi harabeye döndü. İnşa edildiği 1951 yılından günümüze çivi çakılmayan binanın altyapısı çökmüş durumda.

Ansızın bastıran yağmur, fırtınanın da etkisiyle adeta kasırga gibi şehrin üzerinden geçiyor. Yağmur damlaları yaşlı binanın yüzünü aralıksız kamçılarken, çatıda bulunan oluklar binanın üzerinde biriken suyu tahliye etme konusunda yetersiz kalıyor. Yavaş yavaş içeriye sızan su önce duvarların, ardından da zeminde bulunan halıların ıslanmasına neden oluyor. Geçen yağmurda ıslanmış ve yer yer küf tutmuş olan halı, üzerinde biriken taze yağmur suyunu artık ememez hale geliyor. Büronun köşesinde oluşan su birikintisi hızla küçük bir göle dönüşürken, mekânın zeminine döşenmiş olan elektrik ve telefon tesisatına doğru sızıntı başlıyor. Sigorta kutusundan gelen küçük bir patlama sesi önce koridorda yanan ışığın sönmesine ardından da katta bulunan tüm elektrikli sistemlerin devre dışı kalmasına neden oluyor.

Dünyanın merkezi ama...
Söz konusu sızıntının yaşandığı bina New York'un gökdelenleriyle ünlü Manhattan yarım adasının doğu sahilinde bulunuyor. İlk bakışta çatısı akan ve halıları küf tutmuş bu binanın bizimle fazla bir ilgisi yok gibi görünüyor ancak durum pek öyle değil. New York itfaiyesi binayı uzun bir süreden beri gözetim altında tutuyor ve burada yaşanan her aksaklığı kayda alıyor. Nasıl almasınlar ki? Sorumluluk büyük. Zira söz konusu bina yılda 2 bin 500 toplantıya ev sahipliği yaparken, zaman zaman 192 devlet başkanını aynı anda konuk ediyor. Yetkililerin kısaca "760 UN Plaza" dedikleri binayı tüm dünya Birleşmiş Milletler'in (BM) Genel Merkezi olarak tanıyor.

Öğrencilere yasak!
İlk bakışta inanması biraz güç gibi gelse de BM binasının son durumu Bağcılar'da bulunan bir gecekondunun altyapısından çok farklı değil. New York itfaiyesi yapı genelinde yaptığı son incelemesinde tam 866 güvenlik eksikliği belirledi. Öyle ki itfaiyenin yayımladığı güvenlik raporunun ardından New York Belediye Başkanı Michale Bloomberg, ilk ve orta dereceli okulların BM binasına yönelik düzenledikleri gezileri ikinci bir emre kadar yasakladı. Diğer bir ifadeyle BM binası aynı dünya siyasi arenası gibi hiç güvenli değil. İnşasının tamamlandığı 1951 yılından beri dış cepheye yönelik ufak çaplı bakım çalışmalarının haricinde herhangi bir tadilat görmeyen bina adeta yaşlanmış bir Hollywood yıldızını andırıyor. Binayla ilgili bu kötü gidişe dur deme çabaları ise yaklaşık 7 yıldır devam ediyor. Tadilat masrafları yüksek olacağı için onarım projelerine bu güne kadar hep soğuk bakan New York Belediyesi sonunda ikna edildi ve yenileme çalışmaları için düğmeye basıldı. Alınan karara göre 2009'un bahar aylarında başlanacak tadilat çalışmaları 2013 yılında tamamlanacak. Toplam 1.9 milyar dolara mal olacak yenileme çalışmaları ile birlikte bina sadece daha sağlam hale gelmeyecek aynı zamanda da "yeşil", yani çevreye duyarlı olacak. Prestiji yüksek tadilat çalışmalarını ise İsveçli inşaat şirketi Skanska yürütecek. Tadilat çalışması kapsamında BM kompleksi içerisinde bulunan tüm yapılar elden geçecek..

BM arazisi aslında bağımsız bir devlet arazisi
Yetkililer tadilat sürecinin gecikmesine BM binasının bulunduğu bölgenin sahip oldu özel statünün yol açtığı bazı sıkıntıların neden olduğunu söylüyor. Buna göre 1947 yılında dönemin ünlü ABD'li milyarderi John D. Rockefeller'in binaların yapılacağı arsayı BM'ye bağışlamasının ardından arazi özel bir statüyle uluslararası alan ilan edildi. Bölge ABD toprakları üzerinde olmasına rağmen, ABD toprağı olarak değerlendirilmiyor. Arazi ne BM'ye ne de herhangi bir üye ülkenin malı durumunda olmadığı için BM binasına giriş adeta adı olmayan bir ülkeye ayak basmak gibi bir duruma neden oluyor. Bu da bölgede yapılacak her türlü tadilat çalışmalarının tüm üye ülkeler tarafından onaylanmasını gerektiriyor.

BM Genel Sekreteri Moon bodrum katında çalışacak
Tadilat süresince Genel Sekreter Ban Ki Moon bodrum katında çalışacak.

Yapılan açıklamalara göre tadilat işin aslında kolay olan kısmı. Projenin asıl zor kısmı ise bina dahilinde bulunan 4 bin 500 çalışanın tadilat süresince nereye yönlendirileceği ve BM'nin çalışmalarını nasıl sürdüreceği. Yetkililer BM'nin toplantılarını aralıksız sürdürebilmesi için mevcut 170 dönümlü arazi üzerinde geçici bir bina inşa edecek. Çalışanların büyük bir bölümü ise BM tarafında şehir içerisinde kiralanan farklı merkezlere yönlendirilecek. BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon'un makamının ise tadilat çalışmaları süresince BM binasının zemininde bulunacağı belirtiliyor



BM'nin arazisini ABD'li milyarder Rockefeller bağışladı
* BM binasının inşası 1947'de başladı, 1951 yılında tamamlandı
* 170 bin metre kare alan üzerine inşa edildi.
* Binanın üzerinde bulunduğu araziyi ünlü ABD'li milyarder John D. Rockefeller II. bağışladı.
* Arazi uluslararası alan ilan edildi.
* Yapı liderliğini ABD'li Wallace Harrison'un yaptığı 11 kişilik bir mimar grup tarafından tasarlandı.
* BM merkezi, üç bağımsız yapı kompleksi halinde inşa edildi.
* İnşası ilk olarak tamamlanan genel sekreterliğe ait 39 katlı cam bina BM'nin simgesi haline geldi.
* Daha sonra Genel Kurul Binası ve konferans salonu inşa edildi.
* 1961 yılında Dag Hammarskjöld Kütüphanesi komplekse eklendi.

BM binası değil sanki savaş alanı
1. Birçok odanın kapıları kapanmıyor
2. Yapının birçok yerinde kullanılmış olan ahşap yer yer çatlamış ve kırılmış durumda.
3. Halılar eskimiş duvar boyaları dökülmüş.
4. Klima merkezi çalışıyor. Enerji sarfiyatı yüksek.
5. Cam yalıtımı çok kötü durumda. Yağmurda sızıntı yapıyor.
6. Yazın sıcak hava içeri girdiği için klimalar mekanları yeterince soğutamıyor.
7. Tavanlarda yangın söndürmeye yönelik fıskiye sistemi yok.

Tadilat esnasında neler yapılacak?
1. Dış yalıtım tamamen yenilenecek.
2. Elektrik ve iletişim altyapısı son teknoloji olacak.
3. Bina "akıllı" teknolojilerle donatılacak.
4. Yağmur suyu biriktirilerek binanın temizlik işlerinde kullanılacak.
5. Odalara sensör yerleştirilecek. İçeride hareket yoksa ışıklar otomatik olarak sönecek.
6. Binanın önünden geçen East River nehrinin akıntısından elektrik üretilip kullanılacak.
7. BM'nin çatısı yeşillendirilip park haline getirilecek.