Mortgage silbaştan!

Avrupa, krizin tetikleyicisi sayılan mortgage kredilerini evin değerine göre değil, kişinin kazancına göre vermeyi planlıyor. Gelişmenin Türkiye’yi de etkilemesi bekleniyor.

Amerika ve Avrupa Birliği (AB), alt üst olan uluslararası bankacılık ve finans sistemini yeniden ayakları üstünde doğrultmak için kapitalist düzenin kurallarını çiğneyen kararları gündeme getiriyor.

Geçen hafta Brüksel’de yapılan Avrupa Mortgage Federasyonu’nun (European Mortgage Federation - EMF) üzerinde çalıştığı kararlar bu radikal gelişmelere örnek gösterilecek nitelikte.

Avrupa Mortgage Federasyonu’nun yaptığı son toplantıya katılan Türkiye İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Aykut Demiray, Avrupa’nın konut kredilerine getireceği yeni kuralların mortgage sistemini sil baştan düzenleyeceği bilgisini verdi.

Demiray, ABD’de finansal sistemi çökerterek global krize yol açan konut kredilerinin gayrimenkulün değerine göre değil, kişilerin gelirlerine göre verilmesinin düşünüldüğünü söyledi.

Aykut Demiray, “Bugüne kadar Avrupa’da bankalar ev kredilerini gayrimenkulün değeri ile orantılandırılıyordu. Kimi ülkelerde evin değerinin yüzde 100’ü, kimi ülkelerde de vergi ve komisyonlarla yüzde 120 oranında kredi kullandırılıyordu. ABD’de de benzer şekilde. Bizde ise konutun değerinin yüzde 70 - 75’i oranında kredi veriliyor.

Şimdi Avrupa’da konuşulan mortgage kredisinin gayrimenkulü alacak olan kişinin gelirine, borç - kazanç durumuna göre verilmesinin zorunlu hale getirilmesi” dedi. Gelişmelerden Türkiye’nin de yeni düzenlemelerle etkilenmesi bekleniyor.

 Ticari konut kredisi sınırlanacak
EMF’nin bu ayrımı çok net bir hale getirmeyi planladığını belirten Demiray, Federasyon’un mortgage kredileri değer gösterilerek piyasaya çıkarılan ve sermaye piyasalarında işlem gören menkul kıymetlerin yasaklanmasının da tartışıldığını iletti.

Bankaların verecekleri gayrimenkul kredilerinde ticari gayrimenkul ile oturulacak gayrimenkulün kriterlerinin birbirinden çok farklı şartlara bağlanacağını belirten İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Aykut Demiray, ticari konut kredilerinin zararının toplam kredi tutarlarını aşmaması yönünde oranlar getirileceğini de belirtti.
Demiray gelecek düzenlemeleri şöyle özetledi:

“Bankaların sermaye kullanım şartları, likidite düzenleme kuralları, kredilendirme esasları çok sıkı şekilde yeniden belirleniyor. Yapmak istedikleri sorumlu kredilendirme diye bir anlayışı tüm sistemde hâkim kılmak. Daha
şeffaf bir bankacılık sistemi, daha fazla sermaye yapısı ve daha az finansal inovasyon ve kredilendirmede de tedbirli bir yaklaşım isteniyor.”