Tapu harcı düşüyor

Maliye Bakanlığı, durgun bir dönem geçiren gayrimenkul sektörüne nefes aldıracak adımlar atıyor. Yeni Gelir Vergisi Kanun Taslağı'nda yapılan düzenleme ile gayrimenkul alım satımlarında ödenen yüzde 3'lük tapu harcı oranı yüzde 1'e indiriliyor. Böylece, 100 bin YTL'lik arsa veya konut alan vatandaş, harç olarak 3 bin YTL yerine, bin YTL ödeyecek. Harçlarda yapılacak indirim, gayrimenkul almak isteyenlerin maddi yükünü hafifletirken, konut ve arsa bedellerinin düşük gösterilmesinin de önüne geçecek. Düzenlemenin yeni yasama döneminde Meclis gündemine getirilmesi bekleniyor.

Mevcut yasalara göre tapu harcının yüzde 1,5'luk dilimini alıcı, diğer 1,5'luk dilimini ise satıcının ödemesi gerekiyor. Yapılan araştırmalar tapu harcını genellikle emlağı satın alan kişinin ödediğini ortaya koyuyor. Harçlardaki indirim gayrimenkul almak isteyenlerin maddi yükünü hafifletecek. Harç oranının yüksek olması emlak alım satım bedellerinin, tapuda düşük gösterilmesine yol açıyordu. Kanun gereği, tapuya bildirilen değer, Emlak Vergisi'ne tabi değerlerden daha düşük olamıyor. Emlak alım satımlarının çok büyük bölümünde de tapuya alım satım bedeli olarak Emlak Vergisi'ne tabi değer bildiriliyor. Yeni oran, vergisel hesaplamalar sonucunda az ihtimal de olsa yüzde 1,5 şeklinde de belirlenebilecek. Maliye Bakanlığı'ndan bir yetkili, Emlak Vergisi'ne tabi değerlerin günün şartlarına uygun şekilde düzenlenmesi ve tapu harcının düşürülmesiyle, tapuda yanlış beyanın büyük ölçüde önüne geçileceğini belirtiyor.

Yeni yasama döneminde Meclis gündemine getirilmesi düşünülen çalışmada emlak vergileriyle ilgili düzenlemeler de yer alıyor. Buna göre değer tespitleri için daha objektif kriterler getirilecek. Mevcut kriterlere göre aynı cadde ya da sokağın bir tarafında metrekare birim değeri 500 YTL olarak belirlenirken, söz konusu tutar, sokağın diğer yanında 50 YTL olabiliyordu. Değer tespiti yapılan bölgede, banka ipoteği varsa, o ipotekteki kayıtlı değere de bakılacak. Gayrimenkul şirketlerinin yaptıkları değer tespitleri göz önünde bulundurulacak. Aynı şekilde varsa kamulaştırma bedelleri ile özelleştirme sonucu satılan gayrimenkullerin satış değeri de değer tespitlerinde dikkate alınacak. Ayrıca, belediye sınırlarındaki Emlak Vergisi takdir komisyonlarında Maliye Bakanlığı temsilcisine de yer verilecek. Yeni düzenlemeyle müteahhitlerin eksiklikleri sebebiyle iskân ruhsatı alınmayan binalarda oturanların düşük Emlak Vergisi ödemelerinin de önüne geçilecek. Bütün binalar, bina vergisine tabi tutulacak. Ruhsat alınmadığı için tapu kayıtlarında arsa olarak görülse bile binalardan bina vergisi tahsil edilecek. Üzerinde 5, 10 katlı lüks binalar da bulunsa, iskân ruhsatı alınmayan yerlerden halen arsa vergisi alınıyor.

Bu arada Maliye Bakanlığı, belediyelerle ortak çalışarak Türkiye'nin emlak envanterini çıkaracak. Bu sayede ülkedeki bina sayısının daha sağlıklı şekilde ortaya konulması hedefleniyor. Sayım rakamlarına göre, Türkiye'de 18 milyon dolayında bina görülüyor. Ancak Maliye Bakanlığı'nın inşaat ve iskân ruhsatları ile diğer veriler üzerinden yaptığı tespitlere göre bu sayı 20 milyonu aşıyor. Emlak ve Harçlar Kanunu'nda yapılacak değişikliklerin yanı sıra, bina envanteri ile kentsel rantların sağlıklı bir şekilde vergilendirilmesinin altyapısı da kurulmuş olacak.