Tarih Vakfı’nın “Türkiye’de İnsan Hakları ve Sivil Toplum Gelişiminin Görsel Anlatımı” projesi, 20 ili kapsayan gezisinin yedinci durağında.

Tarih Vakfı 1995’teki “Fotoğraflarla İnsan Hakları” sergisinden sonra insan hakları konusunda bir sergi daha düzenliyor: “Hikâyemi dinler misin?”

20 ili dolaşmak üzere İzmir’den yola çıkan sergi, Bursa, Edirne, Van, Diyarbakır ve Mardin’den sonra Antalya’ya gidiyor. Antalya Valisi Alâaddin Yüksel’in de davetli olduğu açılış töreni, 14 Haziran 2004 Pazartesi günü saat 15.30’da Antalya Kültür Merkezi’nde yapılacak. Açılışta, Emekli Büyükelçi ve Unesco Milli Komisyonu Başkanı Pulat Tacar da “Kültürel Haklar ve Çeşitliliğin Yönetişimi” başlıklı bir konferans verecek.

Antalyalılar, “Hikâyemi dinler misin?” sergisini 15-19 Haziran tarihleri arasında her gün 10.00-19.00 saatlerinde ziyaret edebilecek. Sergi Antalya’dan sonra Mersin, Antakya, Gaziantep, Samsun, Trabzon, Çanakkale, Muğla, Denizli, Konya, Kayseri, Ankara, Zonguldak’ı dolaşarak, ülke turunu İstanbul’da noktalayacak. Sergi, gittiği her ilde en az bir hafta açık kalacak.

Son yıllardaki olumlu gelişmeler ve yeni adımlar gereksinimi...

Son dönemde ülkemizde, temel insan haklarının ve özgürlüklerinin ihlali konusunda azımsanamayacak bir düşüş gözleniyor. TBMM kişisel ve toplumsal özgürlük alanlarını genişleten yasalar çıkarttı. Toplumun genelinde insan haklarına duyarlılık artmaya başladı. Ne var ki insan haklarının tam olarak güvenceye alınması, daha demokrat ve uygar bir topluma giden yolun açılabilmesi için atılması gereken pek çok yeni adım ve uygulamaya geçmesi gereken pek çok yasa var.

Tarih Vakfı bu proje ile Türkiye’de insan hakları kavramını yaşam hakkı, düşünce özgürlüğü, mülkiyet hakkı gibi birinci kuşak haklardan, çevre hakkı, bilgi edinme hakkı, yaya hakları gibi ikinci ve üçüncü kuşak haklara genişletiyor.

32 canlı tanık insan hakları mücadelesini anlatıyor.

“Hikâyemi dinler misin? Tanıklarla Türkiye’de İnsan Hakları ve Sivil Toplum” sergisi mümkün olduğunca geniş bir yelpazeden seçilmiş 32 canlı tanık aracılığıyla son 50-60 yılda Türkiye’de yaşanan insan hakları mücadelesini, suçlu aramadan ve önyargısız bir anlatımla görselleştiriyor. Kişilerin panolarla sembolize edildiği ve her panoda deneyimlerin anlatıldığı sergide, mecazi anlamda da, geçmişlerini arkalarına alan kişiler, ileriye doğru bakıp yaşadıklarını ve mücadelelerini seyirciyle yüz yüze gelerek paylaşıyor. Bu 32 kişinin hayatlarından, bireysel tanıklıklarından ve anlatılarından yola çıkılarak hazırlanan serginin konsepti ve tasarımı Bülent Erkmen, bilimsel araştırma ve metin yazımı ise Dr. Zafer Yenal ve Dr. Meltem Ahıska tarafından gerçekleştirildi.

Sergiyi, Can Dündar’ın gerçekleştirdiği “Önce İnsan! Türkiye’de sivil toplumun, insan haklarının ve örgütlerinin öyküsü” adlı belgesel film tamamlıyor. Sergi mekanlarının içindeki ayrı bir bölmede saat başlarında gösterilecek olan tek bölümlük belgesel, bu sergi ile birlikte izlendiğinde sergide yer alan ve bire bir hayat hikayelerinden meydana gelen tekil örneklerin, nasıl çoğul bir dayanışma ruhu yarattığını gözler önüne seriyor. Ayrıca sergi alanındaki beş video gösterim ünitesinde, "Onurlu Yaşama Hakkı", "Kadın Hakları", "Çocuk Hakları", "Çok Kimliklilik" ve "Çevre ve Kültürel Miras" başlıklarını taşıyan kısa tematik filmler de izlenebiliyor.

Bu sergi tarihimizin bir döneminin bilinçlere daha iyi yerleşmesine, Türkiye’nin insan hakları deneyiminin tartışılıp bundan kalıcı çözümler çıkarılmasına çalışıyor. Ülkemizde sivil toplumun büyük özveriler sonucunda güçlenişine tanıklık ediyor. Hikâyemi dinler misin? Tanıklıklarla Türkiye’de İnsan Hakları ve Sivil Toplum Sergisi, ülkemizin karşılıklı anlayış, demokrasi ve uygarlık yönündeki yürüyüşüne daha kararlı, daha güçlü bir biçimde devam edebilmesi için katkıda bulunmayı amaçlıyor.


Sayılarla "Hikâyemi dinler misin?" sergisi

32 insan-32 yaşam: Birbirinden çok farklı 32 insanın yaşam öyküleri, kişisel insan hakları mücadeleleri ve bu mücadelelerin hayata yansımaları.

250 pano-350 m²: 32 modül ve 228 sayfadan oluşan, iki metre on santimlik insan boyunda panolar, toplam 350 m² alan oluşturuyor. Sergi izleyicisiyle buluşan pano, tanıklıklarını anlatan kişinin fotoğrafını oluşturuyor ve izleyiciyi yüzyüze karşılıyor.

20 şehir-212 gün: En az bir, en fazla dört hafta kalarak toplam yirmi şehirde sergi.

40 + 5x5 = 65 dakika: Can Dündar tarafından hazırlanan Önce İnsan! belgeseli ve kısa belgesellerin toplam süresi.

43 konferans: Serginin gezdiği bir çok şehirde düzenlenecek insan hakları ve sivil toplum konulu 43 konferans.

13 atölye: Serginin gezdiği illerden bazılarında düzenlenecek, sivil toplumun bölgedeki gelişimi, sorunları ve çözüm yöntemleri üzerine yapılacak atölyeler daha sonra bir kitapta derlenecek.

50.000: Sergi kapsamında hazırlanan ve yardımcı ders malzemesi niteliğindeki broşürün baskı adedi.

20 ay: Çalışmalara başlanan Ağustos 2002’den serginin ilk açılışına kadar yoğun çabalar ve emekle geçen 20 ay.

10.473 km: Serginin katedeceği kilometre sayısı.

Teşekkürlerimizle...

“Hikâyemi dinler misin? Tanıklıklarla Türkiye’de İnsan Hakları ve Sivil Toplum Sergisi”, Avrupa Komisyonu’nun mali desteği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın uzmanlık desteği, bazı illerde Yerel Gündem 21’in uygulama desteği, birçok devlet kurumu ve sivil toplum kuruluşunun da gönüllü ve aktif desteği gerçekleşiyor.