TED Koleji öğrencileri, Isparta'da ışık kirliliğine yol açan aydınlatmaları tek tek tespit ederek şehri kirlilikten kurtaracak projeyi Vali Şemsettin Uzun'a sundu.

Isparta TED Koleji 4-A sınıfı öğrencileri, doğada yaşam dengesini bozan ışık kirliliğinin önüne geçmek için mücadele başlattı. Fen-Teknoloji dersinde 'Işık Ses' ünitesini işleyen öğrencilere, sınıf öğretmeni Züleyha Dinç, şehirde ışık kirliliğinin önlenmesi için proje hazırlamaları önerisinde bulundu.

GECE FOTOĞRAF ÇEKTİLER

Araştırmacı 17 öğrenci, bir ay boyunca ellerinde fotoğraf makinesi ile cadde cadde sokak sokak gezerek sokak lambaları, reklam panoları ve duvar aydınlatmalarının tümünü görüntüledi. Çekimleri tamamlayan öğrenciler yüzlerce fotoğraf arasından 'yanlış aydınlatma' adını verdikleri görüntüleri ayıkladı. Ardından her öğrenci ışık kirliliğinin son bulmasına yönelik proje hazırladı.

Proje Danışmanı Züleyha Dinç, hazırlanan projenin Vali Şemsettin Uzun'a sunulduğunu söyledi. Isparta'da ışık kirliliğine yol açan 10 aydınlatma noktası tespit ettiklerini belirten Dinç, Vali Uzun'un 9 noktada aydınlatmaların değiştirileceğini kendilerine aktardığını iletti. Sayın Vali'den Kaymakkapı Meydanı üzerindeki aydınlatma sisteminin kaldırılması talebinde bulunduklarını anlatan Dinç, "Çünkü, burada ışık, yeri değil gökyüzünü aydınlatıyor. Bu da yaşamsal dengeyi bozuyor. Ancak güvenlik nedeniyle bu aydınlatmanın kaldırılamayacağını öğrendik" dedi.

BİLİMSEL VERİLERE DAYANDIK

Küresel ısınmayla mücadelede, ışık kirliliğinin önüne geçilmesi gerektiğini anlatan Dinç, projenin Ege Üniversitesi, ODTÜ ve TÜBİTAK'ın araştırmalarından yararlanılarak hazırlandığını açıkladı. Isparta'nın ışık kirliliği açısından tehlike arz etmeyen iller arasında bulunduğunu belirten Züleyha Dinç, "Amacımız, aydınlatmadan yararlanalım derken bilmeden de olsa doğanın yaşamsal dengesini nasıl bozduğumuzu göstermeye çalışmak" diye konuştu.

Işığın yanlış yer ve zamanda kullanılmasının ışık kirliliğine yol açtığını belirten TED Koleji 4-A sınıfı öğrencisi İrem Yüksel, kirliliğin hayvan neslinin tükenmesine yol açacağını söyledi. Yüksel, ışık kirliliğinin zararlarını şöyle anlattı: "Işık kirliliği göçmen kuşların hayatlarını kaybetmesine ve yönlerini şaşırmasına neden olur. Eğer göçmen kuşlar yüksek binaların ışıklarını yıldız sanarak yön tayin ederlerse binalara çarparak yaşamlarını yitirebilir. İkincisi deniz kaplumbağalarının hayatlarını
kaybetmesine yol açabilir. Deniz kaplumbağaları yumurtadan çıkar çıkmaz denize ulaşmak zorunda. Eğer şehirden gelen ışıkları deniz üzerindeki ışık sanarak o yöne giderlerse zamanla denize ulaşamadıkları için hayatlarını kaybederler. Işık kirliliğinin bir başka zararı deniz dibinde mercanları beyazlaştırması ve solgunlaştırmasıdır. Bir diğer zararı ise ağaçların yapraklarını erken dökmesidir. Çok güçlü bir sokak lambası altında kalan ağaç yapraklarını zamanından önce döker." Işık kirliliğinin neden olduğu sonuçlardan bir diğerinin ise gök bilimcilerinin yanlış bilgi edinmesi olduğunu anlatan Yüksel, sözlerini şöyle tamamladı: "Şehirden gelen ışıklar gök yüzünde bir tabaka oluşturur. Gökbilimciler bu tabakayı yanlış bir cisim olarak görürlerse yanlış bilgilere ulaşır. Benim bu anlattıklarıma dikkat edilmez ise zamanla hayvanların nesli tükenecek, beslenme zinciri bozulacaktır. Bunların olmasını istemiyorsak ışığı tasarruflu kullanmak zorundayız."

Yayın Tarihi : 27 Mayıs 2008 Salı 11:46:03