Ulu (Kutlu Bey) Camii

Isparta Çarşısı içerisinde bulunan Ulu Cami, kentin en eski camilerinden biri olup, Sultan I. Murat döneminde yararlılıklar göstermiş olan, Isparta’nın ilk Subaşısı Kutlu Bey tarafından yaptırılmıştır. Camiden söz eden bir vakfiyeden öğrenildiğine göre 1429’da bu cami bulunuyordu.

Caminin 1899 yılında onarımına gereksinim duyulmuş, çürüyen kısımlarının yenilenmesi için üst örtüsü açıldığında, tavanı taşıyan direklerin çürüdüğü görülmüş, bunun üzerine cami bütünü ile yıktırılmıştır. Sultan II. Abdülhamit’in tahta çıkışının 25.yılı anısına yeniden yapılması için çalışmalara başlanılmıştır. Bunun için de İstanbul Ayasofya’sına plan yönünden benzeyen bir cami yaptırılmasına karar verilmiştir. Caminin yapımına 1901 yılında Isparta mutasarrıfı Hüsnü Paşa’nın yardımıyla başlanmış, 1904 yılında tamamlanmıştır. Ne var ki bu cami 1914 yılında deprem sonucu yıkılmış, yalnızca köfeki taşından yapılmış duvarlarından bir bölümü ayakta kalabilmiştir. Bunun üzerine halkın maddi yardımı ile 1922 yılında bugünkü Ulu Cami yapılmıştır. Caminin kitabesi bulunmamaktadır.

Yeniden yapılan Ulu Cami kuzey-güney doğrultusunda, dikdörtgen planlı, üzeri ortada merkezi bir kubbe, bu kubbenin dört yanında elips şekilde, köşelerde de birer küçük kubbe ile örtülmüştür. Kadınlar mahfilinin üzeri ise ortada elips, köşelerde iki yanında birer küçük kubbe ile örtülüdür. İç mekanda üst örtüyü taşıyan sütunlar birbirlerine sivri kemelerle bağlanmış ve bunların üzerine oturan pandantiflerde üst örtüye geçiş sağlamıştır. Ana kubbenin yuvarlak kasnağı üzerinde de sekiz pencere açılmıştır.

Caminin ibadet mekanı doğu ve batı cephelerinde altta ve üstte beşer, güney cephesinde altı ve üstte dört, kuzey cephesinde de altta dört, üstte beş sivri kemerli pencerelerle aydınlatılmıştır. İçerisi kalem işi ve madalyonlarla bezenmiştir. Giriş ekseninin karşısında olan mihrap sivri kemerlidir.

Caminin kuzeybatı köşesinin batı ucunda, camiden ayrı ve köfeki taşından yapılmış olan minare, kare kaideli olup köşeleri üst kısmında pahlarla sekizgene dönüştürülmüş, yuvarlak gövdeli ve tek şerefelidir. Şerefe altı mukarnas dolguludur.

Kenthaber Kültür Kurulu

Fotoğraf, www.isparta.gov.tr adresinden alınmıştır.