Gümrükönü (Çifte Hamam) Hamamı
Aydın, Gümrükönü Mahallesi’ndeki bu hamamın kimin tarafından yaptırıldığı belli değildir. Ancak mimari yapısından XVI.yüzyılda yapıldığı anlaşılmaktadır.
Osmanlı hamamlarının ilginç örneklerinden olan bu hamam, çifte hamam plan düzenindedir. L biçimindeki kadınlar bölümü, erkekler bölümünden biraz daha küçük olup, moloz taştan yapılmıştır. Kemerlerinde yer yer tuğlalar da kullanılmıştır. Hamamın duvarları her iki bölümde de düz klasik saçaklıdır. Yalnızca soyunmalıklarda bu saçaklar kirpi saçak biçimindedir. İç bölümlerde geçişi sağlayan trompların içerisi ince yivlerle hareketlendirilmiştir. Soyunmalıktan kemerli bir kapı ile iki bölümlü ılıklığa, oradan da sıcaklığa geçilir. Burası dikdörtgen biçiminde olup, iki sivri kemerle üç bölüme ayrılmıştır. Bunların ortaları kubbeli, yanları da tonoz örtülüdür. Erkeklerin soyunmalık kısmına güneydeki büyük bir kapıdan girilir.
Günümüze orijinal konumu ile ulaşan soyunmalığın ortasında yer alan havuzun mermer kenarları devrinin özelliklerini yansıtan taş oymalıdır. Soyunmalığın kuzey duvarının ortasında bulunan kapıdan iki sivri kemerle üç bölüme ayrılmış ılıklık kısmına geçilir. Bunun da ortası kubbe yanları tonoz örtülüdür. Erkekler bölümünün sıcaklığı kare planlı olup, merkezi bir kubbe ile örtülmüştür. Sıcaklığın dört kenarındaki köşelere özel halvet hücreleri yerleştirilmiştir.
Hamamın kuzey yüzünde kadınlar ve erkekler bölümü boyunca uzanan sıcak su sarnıcı ile külhan bulunmaktadır.
Kenthaber Kültür Kurulu
