İzmir’in simgelerinden, Türk eczacılık sektörünün ve Eczacıbaşı Holding’in temellerinin atıldığı Şifa Eczanesi’nin Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nde ‘müze eczane’ olarak yeniden açılması, Şakir Eczacıbaşı’nı üzdü. Açılış töreninden haberinin olmadığını söyleyen Şakir Eczacıbaşı, eczanenin olduğu yerin 6-7 yıl önce satıldığını, yerinde kot ve giyim eşyası satılan bir dükkân açıldığını belirterek, “Burası bizim kaynağımız. Ferit Bey’in (Ferit Eczacıbaşı) kurduğu yer. Eczacıbaşı’nın gücü var. Düşünün, şimdi ne oldu? Aslı dururken, içinde giysi, kot satılan bir yer... Saat Kulesi’ni taşısanız, olacak şey mi? İzmir saati bu değil ki. Yerinde durması önemli olan. Benim üzüntüm de bundan kaynaklanıyor” dedi.

Şakir ve Nejat Eczacıbaşı’nın babası olan Ferit Eczacıbaşı, Şifa Eczanesi’ni 1911 yılında Moraiti adlı bir Rum eczacıdan 250 altına satın almış, İzmir’in ilk Türk eczanesini kurmuştu. Şifa Eczanesi artık ‘müze eczane’ olarak Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi bünyesinde faaliyet gösterecek. Bu girişimin yeni bir durum olmadığını söyleyen Şakir Eczacıbaşı, “Orası yeni açılmadı. 7-8 yıl önce açılmıştı. Ben İstanbul’da yaşıyorum, belki şimdi yenilikler yapılmıştır, birtakım düzenlemeler gerçekleşmiştir. Bunun ardından yeniden açılışı yapılmış olabilir” dedi.
Üniversite öğrencilerinin geçmişte eczanelerin nasıl olduğunu görmesinin iyi bir girişim olup olmadığına ilişkin sorusuna “Elbette ki çok faydalı olacaktır” yanıtını veren Eczacıbaşı, şöyle devam etti:
“Üniversitenin içinde böylesine bir kopya yararlı olacaktır. Çocuklar önünden geçerken içi nasıl diye merak edip bakacaklardır. Ama Şifa Eczanesi bir simge. İzmir’in bir simgesi. Gerçeği, bir başka ifadeyle binası ve kendisi yaşadığı halde oranın bir eczane olmaktan çıkması, önemli bir kayıp.”

‘Eski yerinde kurulabilir’
Eczacıbaşı, Şifa Eczanesi’nin eski yerinde yeniden kurulmasının mümkün olduğunu da söyledi. Eczacıbaşı’nın büyük bir topluluk olduğunu hatırlatan Şakir Eczacıbaşı, “ Gidip, ‘biz size şu fiyat verdik, alın iki katı, üç katı’ denildiğinde, bitmeyecek bir iş değil” diye konuştu.
Şifa Eczanesi’nin ticari değil, tarih ve kültürel açıdan Türk ve İzmir tarihine yeniden kazandırılması gerektiğini belirten Eczacıbaşı, şöyle konuştu:

‘Sosyal anıları var’
“Ferit Bey, İzmir’in ve bölgenin 1900’lü yılların başında ilk Türk eczacısı. Geçmişe bakıldığında gerçekten önemli dönüm taşlarından biri. Maketinin, burasının yerini tutması mümkün değil. Burası bir simgedir. Anıtsal bir yapıdır. Etrafında çok büyük siyasal, sosyal anılar yatar. Türk eczacılık tarihinin önemli dönüm noktalarından biridir. Anıtlar Kurulu’nun, Şifa Eczanesi gibi tarihsel ve kültürel önemi bulunan Türkiye genelindeki birçok binayı koruma altına alması, Türkiye’nin tarih ve kültür anlamında oldukça yararına olur.”

‘İlk yeri geri alınabilir’
Şakir Eczacıbaşı, eczanenin ilk yerinin geri alınması konusunun aile içinde daha önce düşünüldüğünü de belirterek şöyle dedi: “Ben tek başıma değilim. Asıl görev Eczacıbaşı Topluluğu’na düşüyor. Nejat Bey (Nejat Eczacıbaşı) oranın restore edilmesini istemişti. Hatta bu işi bana vermişti. ‘Aynen yapılsın’ diyordu. 1992 yılında Şifa Eczanesi’nin dış cephesindeki taş işleri bitmişti. İçerinin yenilenmesine geçilecekti.
1993 yılında Nejat Bey’in vefatının ardından bu iş yavaşlama sürecine girdi. Ama, Nejat Bey, bana ‘Bu iş kesinlikle bitsin’ demişti. Buna karşılık 6-7 yıl önce Şifa Eczanesi’nin bulunduğu yer satıldı.

Fakülte içinde ‘müze eczane’ oldu
İzmir’in önemli tarihi değerlerinden biri olarak gösterilen ve Süleyman Ferit Eczacıbaşı’nın sahibi olduğu Şifa Eczanesi, önceki gün düzenlenen törenle, Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nde ‘müze eczane’ olarak yeniden hayata geçirildi. Tamamına yakını orijinal malzeme ve ürünlerden oluşan Şifa Eczanesi, Eczacıbaşı Topluluğu tarafından Ege Üniversitesi’ne bağışlanarak, üniversite bünyesindeki Eczacılık Fakültesi’ne nakledildi.

Eczacıbaşı Yönetim Kurulu Bülent Eczacıbaşı, törende yaptığı konuşmada, Şifa Eczanesi’nin Ege Üniversitesi’ne bağışlanarak, nakledilmesinin doğru bir karar olduğuna inandıklarını söyledi.

Şakir Eczacıbaşı kimdir?
1929’da İzmir’de doğdu. Robert Kolej ardından da Londra Üniversitesi’nde okudu. 1953’te Vatan gazetesinde çalışmaya başladı. 1955’te Eczacıbaşı İlaç’ta işbaşı yaptı. 1970’li yıllarda Eczacıbaşı İlaç Genel Müdürlüğü’ne getirildi. 1980’de Eczacıbaşı Topluluğu İcra Kurulu Başkanı, 1993’te Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Başkanı oldu. Bu dönemde, sanat ve kültür çevrelerine hitaben Tıpta Yenilikler dergisini yayımladı. Birçok sanat dergisinin altına imza attı. Fotoğraf çalışmalarının bulunduğu birçok kitabı hazırladı. 1996’da iş dünyasından ayrıldı. 1993’ten bu yana, İstanbul’da uluslararası beş sanat festivalini düzenleyen İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yapıyor.

13 yaşındayken Şifa’da çalıştım
Eczanede 13 yaşından itibaren çalıştığını belirten Eczacıbaşı, işhayatındaki ilk tecrübelerini edindiği eczaneyi son olarak 1.5 yıl önce gördüğünü belirterek şöyle konuştu: “13 yaşından itibaren, yaz aylarında eczanede çalıştım. Gerek o binada, gerekse depo tarafında. Ferit Bey’in o dönemki yaptıklarını düşünüyorum da, kendisi, gerçekten hem pazarlama hem de iş yönetimi açısından inanılmaz yenilikçiydi. Yaklaşık 1.5 yıl önce önünden geçiyordum. Göz ucuyla şöyle bir baktım, kaçtım.”

Şükrü Andaç - Milliyet

Yayın Tarihi : 28 Haziran 2009 Pazar 18:05:09