Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) bölgenin 100 büyük firmasını açıkladı. Tablonun, sanayicilerin artık üretmekten vazgeçtiğini, alıp satmaya yöneldiğini ortaya koyduğu belirtildi. Listede Tüpraş 1'inciliğini, Vestel Elektronik 2'inciliğini korudu. Bir önceki yılın 4'üncüsü Habaş A.Ş. İzmir Şubesi ise 3'üncü sırada yer aldı.

EBSO'nun 26 yıldır sürdürdüğü Ege Bölgesi'nin ‘100 Büyük Sanayi Kuruluşu’ çalışmasını Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Taşkın düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı. 2007'de bölgenin büyük sanayi kuruluşları çalışması kapsamında değerlendirilmek üzere 17 milyon YTL'lik bir baraj belirlendi. Çalışma kapsamında anket gönderen firmaların 284'ü bu barajın üzerinde üretimden satış rakamlarına sahip. 2006 ise belirlenen 15 milyon YTL'lik barajı aşan firma sayısı 277 olmuştu. 2006 yılında bir önceki yıl 10 milyon olan barajı yüzde 50 arttırılarak 15 milyon YTL'ye çıkartılmasına barajı aşan firma sayısı 255'ten 277'ye çıkmıştı. Bu yıl ise sadece yüzde 13 artırılarak 17 milyon YTL'ye yükseltilmesine rağmen barajı aşan firma sayısındaki artış sadece 7 oldu. Tamer Taşkın, “Bu kabaca değerlendirme bile bizlere 2007'nin 2006'ya göre ne denli zor bir yıl olduğunu gösteriyor” dedi. 100 firma arasında 2007 yılında da Tüpraş birinciliği, Vestel Elektronik ikinciliği bırakmadı. Üçüncü sıraya Habaş İzmir Şubesi yerleşirken, Petkim'in bir sıra gerileyerek bu yıl 4'üncü sırada yer aldı.

ÜRETİMDEN SATIŞLARDA YÜZDE 6.4 ARTIŞ

EBSO Başkanı Tamer Taşkın, 100 büyük sanayi kuruluşunun toplam cirosunun 41.7 milyar YTL, üretimden satışların 36.2 milyar YTL olduğunu kaydetti. Taşkın, firmaların geçen yıl cirosunun yüzde 95'inin ürettiği malların satışından elde ettiğine, ancak 2007'de bu oranın yüzde 86.7'ye düştüğüne dikkat çekti. Taşkın, “100 büyük firmanın toplam cirosu geçen yıla göre yüzde 16 artarken, üretimden satışları sadece yüzde 6.4 arttı. Üretmektense alıp satmak daha karlı hale geldiği için cirolarını ticaret yaparak artırmışlardır” dedi. Taşkın, üretimden satış rakamı en yüksek sektörlerin sırasıyla, petrol ürünleri, metal ve elektrik- teçhizat sektörleri olduğunu kaydetti.

4 SEKTÖRDE BÜYÜK ZARAR

Taşkın, 2007 yılında 100 büyük firma içinde toplam 91 firmanın 3.17 milyar YTL kar bildirdiğini, geçen seneye göre toplam karın cari olarak yüzde 46, reel olarak yüzde 37.4, zararın yüzde 10.6 arttığını kaydetti. Taşkın, en fazla zarar açıklamış şirketlerin sırasıyla, gıda, içki, taşıt ve kimya sanayinde bulunduğuna dikkat çekerek, toplam zararın yüzde 87'sinin bu dört sektördeki 4 firmanın açıkladığı zararlardan oluştuğunu vurguladı. Taşkın, toplam satışlardan karlılığı en yüksek sektörün yüzde 29 ile tütün sektörü olduğunu kaydetti.

BORÇLAR ÖZEL SEKTÖRDE ARTTI, KAMUDA AZALDI

100 büyük firmanın 2007 yılı borç toplamının geçen yıla göre reel olarak yüzde 8.1 artış gösterdiğini kaydeden Taşkın, 14.6 milyar YTL'ye yükseldiğini söyledi. Taşkın, “Özel sektörün toplam borcu reel olarak yüzde 8.77 artarken, kamu kesiminin borcu yüzde 1.2 azaldı. Firmalarımızın 2007'de geçen seneye göre borç bulmakta zorlandıklarını ve finansmanlarını daha çok özsermayeleri ile gerçekleştirdiklerini görüyoruz” dedi.

İSTİHDAM YÜZDE 14.8 ARTTI

Taşkın, 2007 yılında istihdamın yüzde 14.8 artarak 82 bin 197 kişiye ulaştığını belirterek, “İstihdam özel sektörde yüzde 14.9 arttığını, kamu kesiminde yüzde 13,6'lık bir artış gösterdi. Kamu kesimindeki bu artış, geçen sene listemizde bulunmayan 2 kamu firmasının bu sene listemize dahil olmasından kaynaklanıyor. En fazla istihdam barındıran sektörler, 14 bin 341 ile gıda, 11 bin 542 ile giyim, 11 bin 360 ile elektrik-teçhizat, 9 bin 899 ile taşıt, 9 bin 117 ile metal ana sektörleri” dedi.

İHRACAT BEKLENTİLERİN ALTINDA

2007'de 100 büyük firmanın ihracatının yüzde 13.5, ithalatının yüzde 22.2 artarak, ihracatın 11.2 milyar dolar, ithalatın ise 14.7 milyar dolar gerçekleştiğine işaret eden Taşkın, “100 büyük firma 2006'da ihracatını bir önceki yıla göre yüzde 76, ithalatını yüzde 49 artırdı. Bu seneye geldiğimizde yüzde 13.5'lik ihracat artışı geçen senenin artış oranının altında. Beklentilerin çok altında” dedi. Taşkın ayrıca, ithalatın artış hızının bu yıl ihracatın artış hızını geçtiğini vurguladı. Taşkın, “Yani 100 büyük firma bu sene dış ticaret açığına daha fazla katkıda bulundu. Bu artış büyük ölçüde petrol ve emtia fiyatlarının çok fazla artması ve ülkemizin bu kaynaklar açısından yurt dışına bağlı olmasından kaynaklanıyor. 2007 yılında 100 büyük firma 3.5 milyar dolarlık bir dış ticaret açığı yarattı.

SANAYİCİ KÜSTÜRÜLMEMELİ

Taşkın, yaptığı değerlendirmede 2007 yılının seçimlerin gölgesinde, siyasi gündemin her zaman ekonominin önünde olduğu bir yıl olduğunu hatırlatarak şunları söyledi:

“Bozulan ekonomik göstergeler ve azalan iç talep bölgemizin 100 büyük firmanın performanslarına da yansıdı. Üretimin ciro içindeki payı azalıyor ve üreticilikten al- satçılığa doğru bir yönelim söz konusu oluyor. Bu yönelim daha az üretim ve daha az yatırıma gidiyor. Özellikle tekstil firmalarımız için tehlike çanlarının çalıyor. 2006 yılında kendi ürettiği malları satarak listemizde ilk 100 içinde yer alan bir tekstil şirketimiz, üretimini geçen yılın yaklaşık binde birine indirmiş ve bu sene barajın altında kaldı. Sanayicilerimiz artık üretmekten vazgeçiyor. Artık alıp satmak, üretmekten, yatırım yapmaktan, istihdam sağlamaktan daha karlı hale gelmektedir. Bunun bir sonraki aşaması ise artık al- satçılığın da bırakılıp paradan para kazanılmasıdır ki işte o zaman ülke ekonomimizin düze çıkması için yapılabilecek çoğu şey için geç kalınmış demektir. Bu ülkenin üreten, istihdam yaratan sanayicileri küstürülmemeli. İthal edip satmak üretime tercih ettirilmemeli. Reel sektörün faize yatıracağı paralar, yatırım için teşvik edilmeli.”