İzmir Körfezi'nde kentin liman kenti geleceğini tehdit eden sığlaşmayı önleyecek ve kirli dip çamurundan kurtulmayı sağlayacak proje geliştirildi.

Buna göre, körfez girişinin en dar bölgesi olan Yenikale açıklarındaki iki batık çıkarılıp, 100 metrelik gemi geçiş kanalı 250 metreye çıkarılacak. Körfezin Kuş cenneti- Tuzla bölgesine kanallar açılarak sirkülasyon sağlanacak. Rapora göre bu çalışmalar yapılmazsa körfezin en dar yeri Yenikale bölgesi de alüvyonla dolacak ve 20 yıl sonra İzmir Limanı'na gemiler giremeyecek.

Büyükşehir Belediyesi talebi üzerine Dokuz Eylül Üniveristesi Deniz Bilimleri Teknoloji Enstitüsü tarafından 4 yılda tamamlanan ‘İzmir Körfezi Oşinografi ve Jeofizik Çalışmaları’ açıklandı. Belediyenin Çetin Emeç Toplantı Salonu'nda yapılan basın toplantısını Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Dokuz Eylül Üniveristesi Rektörü Prof. Dr. Emin Alıcı, Jeofizik Bölümü Öğretim üyesi Prof. Dr. Günay Çitçi, Fiziki Oşinografi Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Erdem Sayın gerçekleştirdi.

Rektör Prof. Dr. Emin Alıcı, körfezde akıntı ve sirkülasyon olmaması nedeniyle ortaya çıkan sığlaşmanın İzmir'in geleceğini tehtid ettiğini söyledi. İzmir'de bu sürecin devam etmesi halinde 20 yıl sonra liman kenti kimliğinden çıkacağını ve kara kenti olacağınğı belirten Alıcı, “İzmir Körfezi'ni nasıl kurtarabileceğimiz, liman kenti olarak nasıl koruyabileceğimizi belirlemek için 4 yıl çalıştık. Maliyeti fazla olmayan doğal yöntemlerle körfezi kurtarılabiliriz” dedi.

Prof. Dr. Alıcı, evsel ve sanayi atıklarının körfeze akışının Büyük Kanal Projesi'yle kesildiğini, ancak suda beklenen temizliğin gerçekleşmediğini görünce akıntıları engelleyen Ragıp Paşa Dalyanı duvarlarının yıkıldığını söyledi. Ancak, bugün Tuzla bölgesinde Degaj Burnu'ndaki alüvyonların körfez ağzını kapattığını, akıntıları engellediğine dikkat çeken Prof. Dr. Alıcı, yaptıkları tespitler ve çözüm önerilerini açıkladı. Prof. Dr. Alıcı şunları söyledi:

“İzmir Körfezi’nin doğal akıntı ile temizlenmesi için öncelikle körfezin en dar yeri olan Yenikale açıklarındaki iki gemi batığı mutlaka çıkarılmalıdır. Çünkü, buradaki 22 metre derinlik yer yer batıklar nedeniyle 10 metreye düşüyor. Harhangi bir yeni batık olması durumunda körfezdeki deniz trafiği durabilir. Mavişehir’den sonra Ragıp Paşa Dalyanı’nın dışına kadar dibin kanalla derinleştirilmesi gerekir. Böylece bu kanal rüzgarlarla birlikte doğal akıntı sağlayacak ve kirlilik, dip çamuru dış körfeze akacak. Derinlik kıyıdaki bu bölgelerde, bazı yerlerde 10 santimetreye kadar düşüyor, havadan baktığınızda yer yer kara parçaları görülüyor, Yenikale açıklarında enlemesine 200- 250 metre genişliğinde bir tarama yapılmalıdır. Degaj Burnu açıklarında Gediz akıntıları ile oluşan burun körfez için önemli tehlike, kaldırılmalıdır. Elde edilen oşinografik ve jeofiziksel araştırmalar sonucunda hazırlanan çözüm önerileri mutlaka uygulanmalıdır. Biz projeyi sunacağız, sahip çıkılacağına inanıyoruz. Körfez bizden önceki nesillerin bir emaneti, armağanı, aynı şekilde gelecek nesillere vermeliyiz, yoksa görevimizi yapmamız oluruz. Körfez için kolları sıvamazsak, 20 yıl sonra İzmir liman kenti değil, kara kenti olacaktır. Maliyeti fazla olmayan projelerle körfezin doğal temizliği sağlanabilir.”

Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, bilimadamlarını raporlarını hükümetin ilgili birimleri, odalar, sivil toplum örgütleri ile tartışılması ve projelerin en kısa sürede hazırlanması gerektiğini belirterek, “İzmir, liman kenti özeliğin mutlaka taşımalıdır” dedi. Büyük Kanal Projesi ile yaklaşık 30 yıldır körfeze akan evsel kirliliğin durduğunu, sanayi atıklarının gitmesinin de önlendiğini belirten Kocaoğlu, şunları söyledi:
“İzmir’de liman faaliyetleri sürmeli, 3'üncü nesil gemilerin geleceği bir liman olma özeliği sağlanmalıdır. Yenikale Burnu açıklarındaki çalışmalar mutlaka yapılmalı, böylece sirkülasyon ile doğal temizlik sağlanmalı, ağır metaller dış körfeze taşınmalıdır.”

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ortaya çıkacak projenin maliyetini karşılayabilecek düzeyde olduğunu, körfezin temizlenmesine, arıtmalara öncelik verdiklerini belirten Kocaoğlu, “Projelere gerekli kaynakları aktarabiliriz, çalışmalara hemen başlanmalıdır. Uygulamaya yönelik çalışmada radikal çözümler getirilmelidir. İzmir’i gelecek kuşaklara bir liman kenti olarak bırakmak için çalışmalarımızı hızlandırmalıyız” dedi.