İzmir Tarihi Kemeraltı Esnaf Derneği Başkanı Mehmet Gülaylar, global krizin etsini göstermesiyle birlikte çarşıdaki durgunluğun arttığını fakat Kurban Bayramı'ndan ümitli olduklarını belirterek, "Esnafın ümidi hiçbir zaman bitmez. Bayramda ümitsizliğimiz olursa yılbaşına saklarız" dedi.

Tarihi Kemeraltı Esnaf Derneği Başkanı Mehmet Gülaylar, yazdan sonra bir durgunluk döneminin yaşandığı çarşıda, global krizin etkisini göstermeye başladığını kaydetti. Çarşı esnafının umutlarını bayrama sakladığını ifade eden Gülaylar, "Esnafla çiftçinin en güzel tarafı ümidi. Esnafın hiçbir zaman ümidi bitmez. Bayramda ümitsizliğimiz olursa yılbaşına saklarız. O biterse ucuzluk için okulların kapanmasını ve tatil olmasını bekleriz. Umuyorum iyi bir bayram geçiririz" dedi. Gülaylar, esnafın çarşıda ayakta kalabilmesi için gereken her şeyi yaptıklarını belirtti.

"KRİZİN İÇİNDEYİZ"
Tarihi Kemeraltı Çarşısı'nın geçen yıldan bu yana krizde olduğunu belirten Gülaylar, çarşıda yaşanan iç krize global krizin eklenmesiyle birlikte sıkıntıların çoğalmasından kaygılandıklarını ifade etti. Gülaylar şöyle konuştu:
"Kriz etkisini geçen yıl göstermeye başladı. Biz şu an zaten krizin içindeyiz. Alım gücü, Türkiye'deki büyüme küçük esnaf, çiftçi tarafından paylaşılmadı. İhracatta büyük şirketler bunu paylaştı ama vatandaş, esnaf, çiftçi bundan gerektiği kadar nasibini alamadı. Biz zaten krizdeyiz, önümüzdeki dönem umarız bu kriz derinleşmez. Yaz siparişleri şu an devam ediyor. Bizim kaygımız, bunların bitip yenilenmemesi ve durgunluk yaşanması. Yaşadığımız bir iç krizimiz var, buna bir de global krizin eklenmesinden korkuyoruz."
Türkiye'de geçmişte büyük krizler atlatıldığına değinen Gülaylar, hiçbir krizin kalıcı olmadığını, bu krizin de elbirliğiyle aşılacağına inandığını ifade etti.

"BANKALARA 'DUYARLI OLUN' ÇAĞRISI"
Gülaylar, esnafın en büyük sıkıntısının alışveriş darlığı ve cirolarının düşmesinin yanı sıra bankaların kredi taleplerini geri çevirmesi olduğunun altını çizdi. Bankalara esnafa karşı daha duyarlı olunması konusunda çağrıda bulunan Gülaylar, "Esnaf günü çevirebilmek için kredi alıyordu. Düne kadar iş olmadığı zaman kredi mecrası buna destek oluyordu. Bırakın şimdi yeni kredi vermeyi, eski kredileri geri çağırmaya başladılar. Yenilenmiyor krediler, eski krediler de geri çağırılıyor. Bu bizim için büyük
sıkıntı. Bu çevirme mekanizması durursa vatandaştan kaynaklanmayan bir krizin, bankalar ve finans sektöründen bize dönmesi esnafın üzerinde çok ciddi bir baskı yaratacak. Bu konuda bankaları biraz daha duyarlı olmaya çağırıyoruz. Çünkü bu esnaf 10 sene önce de vardı ve yine varolacak. Amerika'da devlet finansı bankalar aracılığıyla piyasayı enjekte ediyor. Türkiye'de ise bu sistem tam tersine çalıştı. Bankalar bu konuda kendi karlılıklarını yaşatmak uğruna bu regülasyonu sağlamıyorlar. Biz bankalara 'duyarlı olun' diyoruz. Esnafımıza fiyatları tutarlı yapmalarını söylüyoruz. Vatandaşlarımız da alımlarını ötelemesinler" şeklinde konuştu. Kemeraltı Çarşısı'nın vatandaşlar için her zaman uygun fiyata bol çeşidi alabilecekleri bir çarşı olduğunu belirten Gülaylar, bayramda da, yılbaşında da cazip fiyatlarla çarşıda hizmet vereceklerini söyledi.

"YAZDAN SONRA DURGUNLUK DÖNEMİ BAŞLADI"
Yazın Kemeraltı Çarşısı'na olan turist akışıyla güzel bir canlılık dönemi yaşandığını belirten Gülaylar, çarşıda yazdan sonra durgunluğun baş gösterdiğini ifade ederek, "Yazdan sonra bir durgunluk dönemi yaşandı. Haziran, Temmuz, Ağustos gayet başarılıydı. Türkiye'nin içinde bulunduğu büyümenin içerisinde, memur, çiftçi ve esnafın bu büyümeden yeterince pay alamamasının üzerine bir de global kriz binince alımın düştüğünü gördük. Krizin vatandaş üzerindeki etkisini gördük, herkesin alışverişi ötelediğini görüyoruz" dedi.

"VATANDAŞIN ALIM GÜCÜ SIĞ"
Çarşının rekabet açısından diğer alışveriş merkezlerine göre vatandaşlar için daha avantajlı olduğunu dile getiren Gülaylar, şunları söyledi: "Çarşıda gider maliyetleri diğer alışveriş merkezleri gibi değil, katkı paylarımız yok. Çarşı içerisindeki çalışmalar fiyatlara ekonomik yansıyor. Çarşımız avantajlı çünkü vatandaşlar fiyatları istedikleri gibi aşağı doğru değiştirebiliyorlar. Rekabette şu anda canlıyız. Fakat vatandaşın alım gücü son derece sığ. Önceliklerinde giyinmek ya da alışveriş yapmak değil, geçinme kaygısı var. Gıda problemleri var, kiralarını, faturalarını ödeme kaygıları var."

"ESNAF İŞİNİ KAPATMA NOKTASINA GELDİ"
Alışveriş merkezlerinin ve Pazar ekonomisinin çarşıda rekabeti haksız ölçüde etkilediğini savunan Gülaylar, şöyle devam etti:
"Alışveriş merkezleri gece geç saatlere kadar açık ve sayıları giderek artıyor. Hipermarket Yasası'nın çıkmaması çarşı esnafını ciddi şekilde etkiliyor. Her sene yüzde 15-20 esnaf global kriz ve halkın alım gücünün haricinde pazarların aşırı büyümesi, hipermarketlerin geç saatlere kadar açık kalması, saha içinde haksız rekabetten dolayı Kemera fdnın düşmesinin yanı ltı'ndaki esnaf işini kapatma noktasına kadar geliyor."

Emlak piyasasındaki şişkinliğin çarşıdaki kiralara da yansıdığını belirten Gülaylar, çarşı esnafının kiralarını ödeyemez konuma geldiğini kaydetti. Çarşıdaki emlak fiyatının yükselmesinden dolayı kiraların da yükseldiğine fakat gelirlerin aynı paralelde yükselmediğine dikkat çeken Gülaylar, "Mal sahipleri de kiraları dünya pazarındaki şişen kiralar nedeniyle yükseltti. Bu şekilde kira yükseliyor, girdiler yükseliyor. Esnafın bu durumu döndürebilmesi için mecburen kredi alması gerekiyor. Kredi kaynağı kapanırsa kiralar ödenmiyor. Kiraların önümüzdeki yıl arttırılmasını bırakın, mal sahipleri kiraları indirebilirlerse ya da fiyatları koruyabilirlerse kiralarını alabilecekler. Mal sahiplerine, kiralarını alabilmeleri için fiyatların yerinde kalmasını, hatta mümkünse iskonto yapmalarını öneriyorum" dedi.
Tarihi Kemeraltı Çarşısı esnafı ise krizden ciddi oranda etkilendiklerini ve işlerinin iyi gitmediğini söyledi. Çarşıda son dönemde durgunluğun hakim olduğunu belirten çarşı esnafı, Kurban Bayramı öncesi piyasada bir hareketlenmenin meydana geldiğini ifade etti. Gelirlerin giderleri karşılayamaz duruma geldiğini belirten esnaf, vatandaşın alım gücünün düşmesinden dolayı ucuz olan malları bile satamadıklarını dile getirdi. Krizin kendisini göstermesiyle birlikte kredi taleplerinin geri çevrildiğini
belirten çarşı esnafı, kiralarını ödemekte zorlandıklarını söyledi. İşlerinin iyi gitmemesinden dolayı morallerinin bozuk olduğunu, bu nedenle çarşıda birbirlerinin yüzüne bakamaz duruma geldiklerini ifade eden esnaf, işlerin en kısa zamanda düzelmesini umut ettiklerini dile getirdi

iha

Yayın Tarihi : 24 Kasım 2008 Pazartesi 13:15:10