Muğla Kümbetleri (Sarnıçları)
Muğla ili Bodrum ilçesinde benzerlerine Antalya yöresinde de rastlanan ve kümbet ismi verilen su sarnıçları bulunmaktadır. Yaz aylarının çok sıcak geçtiği Bodrum’a su getirmek yerine kuyular açılmış ve ayrıca yağmur sularının toplanması için sel yataklarının ağzına kümbetler yapılmıştır. Bu kümbetler 10 m. çapında daire planlı 1/3 küre parçası şeklinde yapılmış sarnıçlardır.
İlk defa Sultan III.Mustafa zamanında yapılan bu tür sarnıçların benzerlerine başka yerlerde rastlamak mümkün değildir. Bu sarnıçlara sel yatakları küçük kanallarla bağlanmış ve bunun yanı sıra oldukça geniş kubbesinden de içeriye yağmur sularının süzülmesi ve toplanmasına olanak sağlanmıştır. Bu yapıların oldukça geniş taş beden duvarları üzerine taş ve tuğla karışımı yayvan kubbeler oturtulmuştur. İç mekânın havalandırılması ve aydınlatılması için de küçük pencereler kubbe ile duvarların birleştiği yere yerleştirilmiştir.
Kümbetlerin içerisine girilen giriş kapılarının üzerine bazen kitabeler de yerleştirilmiştir. Çoğunlukla giriş kapısından on basamaklı bir merdivenle içerisine inilen kümbetler horasan harcı ile sıvanmış, sonra da üzerlerine su geçirmezliği sağlayabilmek için zeytinyağı sürülmüştür. Kümbetlerin dışarıya taşma kanalı bulunmamaktadır veya yapılmış olan kanallar da günümüzde kapatılmıştır. İlk yapılışlarında kümbetlerin içerisi su dolduğunda kapaklarla kanallar kapatılmakta idi.
Bodrum ve çevresindeki bu kümbetlerin her biri 200 ton kadar suyu topladığı sanılmaktadır. Günümüzde bunların çoğundan da yararlanılmaktadır.
Kenthaber Kültür Kurulu
Fotoğraf, www.muğla-turizm.gov.tr adresinden alınmıştır.
