Bürokrasi bir tarihi yok edecek

Uzaydan görülebilen 5 bin yıllık tarihi Diyarbakır surlarının yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu bildirildi.

Diyarbakır Kültür Turizm Müdürü Songül Göksu konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, mimarisini günümüze kadar koruyan surları UNESCO’ya aday gösterip doğa turizmin markası yapmak için çalıştıklarını, 12 metre yüksekliğinde 5 bin 500 metre uzunluğundaki ve üsten bakıldığında kalkan balığı görüntüsü çizen surlar için gerekli hassasiyetin gösterilmediği söyledi.

Tarihi surların onarılıp UNESCO Dünya Kültür Mirası’na aday gösterilmesi için yapılan restorasyon çalışmalarının bürokrasi engeline takılmaması için 10 burcun tamamen yıkıldığını belirten Göksu, kalenin onarımı için Kültür Bakanlığı’nın gerekli ödeneği sağladığını kaydetti. Ancak kurumlar arasındaki yasal prosedür nedeniyle çalışmaların aksadığının altını çizen Göksu, "Tarihi surlar için Çin seddinden sonra 2. demek, surların gerçek değerini geri plana itmek demektir. Açık Hava Müzesi olma özelliğiyle dünyanın hiçbir yerinde 12 medeniyetin izlerini bir kale üzerinde görmek mümkün değildir. Bu surlar, mimari özelliğini koruyan farklı medeniyetlere ait kabartma ve yazıtları bulunduran günümüze kadar gelebilmiş tek örnektir" dedi.

SURLAR UNESCO’YA ADAY

Tarihi surları tescilleyip, UNESCO Dünya Kültür Mirası’na aday göstereceklerini ifade eden Göksu, "Biz bunu belgeleyip dünya mirası olması için gerekli çabayı göstereceğiz. Onarım gerektiren burçlar için Valilik ve Kültür Bakanlığı’nda talep ettiğimiz ödenek doğrultusunda çalışmalar yapıyoruz. Kültür Bakanlığı surların restorasyonu için 2004 yılında 3 milyon YTL, 2005 yılının ilk aylarında ise 700 bin YTL ödenek verdi. Biz de tehlike arz eden burçlarda çalışmalar başlattık. 82 burçtan oluşan surların 10 burcu tamamen yıkıldı. Özellikle Mardinkapı Keçi Burcu yanındaki 47 no’lu burç yıkılma tehlikesi arz ediyor. Bu surlar zaman zaman insanların can güvenliğini tehdit eder duruma gelebiliyor. Daha önce surların yıkılması sonucu 6 kişi hayatını kaybetmişti. Vatandaşların özellikle yıkılan surların etrafına gezmemesini istiyoruz" şeklinde sözlerini sürdürdü.

ONARIMA YASAL PROSEDÜR ENGELİ

Yasal prosedürlerin tarihi dokuların onarılmasını engellediğini belirten Göksu, "Yıkılma tehlikesi olan burçları hemen onarmamız mümkün değil; çünkü yasal prosedürler buna izin vermiyor. Surların tarihi dokuların onarılmasına yönelik role ve projeleri hazır; ancak restorasyon projesi hazır olmadığı için Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu’nda onay olmadan yasal prosedürler gereği tarihi dokuların onarılması gecikmeye neden oluyor. Gelecek yıllarda Diyarbakır surları doğa turizm sektöründe önemli pay alacaktır. Her geçen yıl gelen yabancı turist sayısında gözle görülür bir artış söz konusu. Diyarbakır turizmde marka olacaktır" dedi.

Röleve çalışmalarının da hızlandırıldığı surlarda Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından 2001 yılında tarihi surların bakım ve onarımı yapmak için sur diplerini işgal eden yaklaşık 500 işyeri yıktırılmış, sur diplerini yeşillendirme ve ışıklandırma çalışmaları başlatılmıştı.