Dicle Nehri yatağındaki çakıllı ve kumlu alanda güvercin gübresiyle yetiştirilen Diyarbakır karpuzunun ünü ülke sınırlarını aştı. Büyüklüğü ve lezzetiyle ünlü karpuz, başta Almanya olmak üzere Avrupa'nın birçok ülkesine ihraç ediliyor.

Büyüklüğü 40 kiloyu bulan Diyarbakır karpuzlarının tanesi yurtdışına 100 dolardan satılıyor. Söz konusu karpuzlar, 'kuyu' yöntemiyle yetiştirildiği için ağırlığı 60 kilonun üzerine çıkabiliyor. Kabukları da diğerlerine nazaran daha kalın oluyor. Bu sayede dayanıklılığı arttığı için uzak pazarlara taşınması esnasında herhangi bir sıkıntı ile karşılaşılmıyor. Ayrıca eylül, ekim hatta kasım aylarında dahi manavlarda rahatlıkla bulunabiliyor.

Kuraklık ve fiyat yüzünden oldukça sıkıntılı günler geçiren karpuzcular arasında işleri rast gidenler de var. Diyarbakır merkeze bağlı Erimli köyünde 36 yıldır karpuz yetiştiren çiftçi Mehmet Kaya, her biri en az 40 kilogram ağırlığa ulaşan Diyarbakır karpuzunu yıllardır Almanya başta olmak üzere Avrupa ülkelerine gönderiyor. Karpuzları ağırlığına göre 100 dolara kadar sattığını anlatan Kaya, bu yıl Güneydoğu'da etkili olan kuraklığın zararını böyle telafi ettiğini söylüyor. Akrabası Ramazan Kaya ile birlikte Diyarbakır şehir merkezinde de tezgah açan Kaya, halkın iri karpuza her zaman büyük ilgi gösterdiğini aktarıyor. Kaya, "Türkiye'nin her yerine karpuz gönderiyoruz. Hatta tatil için gelen gurbetçilerimiz de hediye olarak Diyarbakır karpuzu götürüyor. Kabuğu kalın olduğu için aylarca bozulmuyor." diyor. Yıllardır Almanya'ya karpuz gönderen Kaya'nın daimi müşterileri de var. Karpuzlar ağırlığına göre 70-100 dolar arasından alıcı buluyor. Ramazan Kaya da Diyarbakır karpuzunun kuraklığa dayanma özelliği bulunduğunu belirterek, "Bu karpuz daha çok Sivritepe, Erimli, Tekkaynak, Feri ve Tepe köylerinde yetiştiriliyor. Bu sene sıcaktan dolayı erken olgunlaştı. Satışlara 3 hafta erken başladık." bilgisini veriyor.

5 farklı çeşidi, 5 farklı yolla üretiliyor

Diyarbakır karpuzunun 5 çeşidi bulunuyor. Sıra (çizgi), ocak ve kuyu usulleriyle ve güvercin gübresiyle üretiliyor. Kalın kabuklu olması, nakliye ve uzak pazarlara gönderilmesinde avantaj sağlıyor. Karpuzların büyüklüğü üretim metoduna göre değişiyor. En irileri oldukça zahmetli ve özel çaba gerektiren kuyu karpuzculuğu ile yetiştirilen sürme türünden oluyor. Yurtdışına göndermek veya yarışmalara katılmak için yetiştirilen bu karpuzların ağırlığı 60 kilonun bile üzerine çıkıyor. Bunun için ilkbaharda iki metre çapında kuyular açılıyor ve tohumlar buralara ekiliyor. Bir diğer tür ise pembe. Genelde lokantaların tercih ettiği ve oldukça tatlı olan bu tür yemekten hemen sonra tüketiliyor. Misafirler için ise ferik türü yetiştiriliyor. Bu tür, daha kırmızı ve ağırlığı 15 kilogramı geçmiyor. Hasattan sonra bahara kadar bozulmayan siyah ve beyaz türünü ise çiftçiler kışın tüketmek için üretiyor. Sürme türünden sonra en çok bu tür üretiliyor. Ancak çok az sayıda çiftçi yetiştiriyor.