Diyarbakır’da günümüze ulaşan, bu konuda yeterli bir bilgi verebilecek dergah örnekleri ile karşılaşılamamıştır. Bazı dergahların kalıntıları ise yeterli bilgi vermekten çok uzaktır.
Diyarbakır önemli bir kültür merkezidir. Buradaki medrese ve dergahlarda çok sayıda bilimsel kişiler, sanatçılar ve alimler yetişmiştir. Diyarbakır’da yaşamış beylerbeyi, paşa gibi devletin önde gelenlerinin yanı sıra yörenin önemli kişilerinin de devam ettiği dergahlardan günümüze herhangi bir iz gelmemiştir. Evliya Çelebi, bu dergahlardan Şeyh Rumi ile Balıklı, İbariye dergahlarının isimlerini vermektedir. Ayrıca bu konuda araştırmaları olan Bahri Konyar, “Son zamanlarda Şeyh Zeki’nin Dağkapısında bugün itfaiye garajı olan Rufai Tekkesi, Şeyh Ömer Efendi’nin Sinoğlu Mahallesi’nde bu gün arsa olan yine Rufai ve İbrahimbey Mahallesi’nde Ercişli Şükrü Efendi’nin Rufai Tekkesi vardı” diyerek dergahlarla ilgili bazı ip uçları vermektedir.
Kenthaber Kültür Kurulu