Calkanlı Lilli Ahmet Hanı
Kilis Şeyh Abdullah Mahallesi’nde, Abuş Ağa çeşmesi’nin yanında bulunan bu han, halk arasında Nalbant Mehmet Ali hanı olarak tanınmaktadır. Hanın kitabesi bulunmadığından ve han içerisindeki bir yazı silindiğinden yapımı ile ilgili yeterli bilgi bulunmamaktadır. Ancak, bugünkü giriş kapısı ile iki dükkanın XIX.yüzyılın sonlarında yapıldığı sanılmaktadır. Bununla beraber hanın revaklı bölümlerinin daha erken dönemler ait olduğu sanılmaktadır. Kaynaklarda bu hanın onarım geçirip geçirmediği konusunda da bir bilgiye rastlanmamıştır. Bununla beraber kuzey cephesindeki giriş dışında kalan bütün dükkanların yıkılarak yenilendiği bilinmektedir.
Çalkanlı Lilli Ahmet Hanı, geniş bir avlunun kuzeyinde, bir revak ve caddeye açılan dükkanlardan meydana gelmiş, çarpık planlı bir yapıdır. Bu hanın en büyük özelliği de revağın altında ahırın yer almasıdır.
Kesme taş ve moloz taştan yapılan hana kuzeybatı köşesindeki basık kemerli bir kapıdan girilmektedir. Bu kapının arkasında beşik tonozlu bir dehliz, onun iki yanında da birer hücre bulunmaktadır. Hanın avluya bakan cephesindeki dükkanlardan iki tanesi orijinal olup, diğerleri daha geç dönemlerde yenilenmiştir. Ayrıca avlunun doğu, batı ve güneyinde odaların olup olmadığı da bilinmemektedir.
Hanın içerisinde bezeme elemanına rastlanmamaktadır. Yalnızca kitabe panosunun etrafında birer palmet motifi görülmektedir. Bunun altında ise yüzeysel mukarnas dekorları dikkati çekmektedir.
Kenthaber Kültür Kurulu
