5
Mayıs
2024
Pazar
ŞANLIURFA

Aşırı sulama taban suyunu yükseltti

Şanlıurfa'da çiftçilerin tarlalarını aşırı sulaması yüzünden taban suyu yükselmeye başladı. Akçakale ilçesine bağlı 60 haneli Kayalar köyünde 30 ev tamamen boşaltıldı. Birçok kerpiç evde de çatlamalar meydana geldi. İş makineleri köyde çalışma yaparken çamura saplandı. 

GAP'ın 1996 yılında sulu tarıma geçerek Harran Ovası'na su verilmesiyle birlikte Akçakale ilçesine bağlı Kayalar köyünde de arazi taban suyu yükseldi. Köy sakinleri evlerinin altından çıkan su sızıntılarından dolayı tedirgin olmaya başladı. Köyde 30 hane tamamen boşaltıldı.
İlçeye bağlı Kayalar köyünden Hamza Başboğa, taban suyunun yükselmeye başlamasından sonra önce tarlalarının kullanılmaz hale geldiğini ardında da köylerdeki evlerinde oturamaz olduklarını söyledi. Başboğa, "Bilinçsiz sulamadan dolayı evler bir bir yıkılmaya başladı. Evi yıkılan vatandaşlarımız göç ediyor. 30 hane boşaltılmış durumda ve hepsi dışarıda kalıyor. Köy sakinleri evlerinin kapısına küpe kilit vurdu, çocuklarını da okuldan alarak göç etti" dedi. 

Köyde kalan sakinler ise, taban suyu yükselmesinden dolayı köylünün tedirgin olduğunu belirterek, "Ovada sulama başlandığından beri çiftçi bilinçsiz sulama yapıyor. Bu nedenle de taban suyu yükseliyor. Tahliyelerin kanallarının yapılmamasından dolayı bu sorunla karşı karşıya kaldık. Bu konuyu her gündeme getirişimizde, buraların ihalesinin yapılacağı söyleniyor ve biraz sabırlı olmamız isteniyor. Sonuç ortada. Köyün ortasında bataklık oluşmuş durumda. Evlerin altından su sızıntıları başladı. Bunun nedeni ise tahliye edilmeyen suların yüzeye doğru yükselmesidir. Köylü durumdan çok tedirgin. Köy çevresindeki mevcut olan tahliyelerin temizlenmesi ve çevredeki tahliye kanallarının bağlantılarının düzenlenmesi gerekir" dedi. 

Kayalar Köyü'nde taban suyunun yükselmesinden dolayı küçük göletler oluşurken, kerpiçten yapılmış olan evlerde yıkılmalar meydana geldi. Beton olan evlerin duvarlarında ise çatlamalar olduğu görüldü. Evlerinde yatmakta korktuklarını belirten köylüler, yetkililerin bir an önce çözüm bulmasını istediler. Drenaj kanallarını açmakta olan araçların köyün 2 kilometre dışında atıl halde olduğunu iddia eden köylüler, devletin bir an önce çalışmalara başlamasını söyledi.

BİLİNÇSİZ SULAMA YÜZÜNDEN TUZLANMA MEYDANA GELDİ 

Bilinçsiz sulama ile birlikte taban suyunun yükselmesi ve artan tuzlanma Harran Ovası'nda aynı zamanda tarımı da tehdit ediyor. Harran Ovası'nda, yoğun pamuk tarımı ile birlikte bilinçsiz sulama ve tarım yöntemlerinin uygulanması sonucu taban suyunun yükselmesi, tuzlanma, erozyon gibi problemlerin her geçen yıl büyüdüğü bildirildi. Aşırı sulama ile birlikte taban suyu seviyeleri, ovanın güneyi başta olmak üzere toprak yüzeyinde görülmeye başlandı. Akçakale İlçesi'nde 3 bin 400 hektar tuzlu, 6 bin 700 hektar da aşırı sulak alan bulunurken ayrıca 20 bin hektar alan da ikinci ve üçüncü sınıf tuzlama tehdidiyle karşı karşıya. Bilinçsiz sulama ve yetersiz tesviye nedeniyle günde 450 ton toprak erozyon yoluyla kaybediliyor. 

Şanlıurfa'nın verimli Harran Ovası'nı tehdit eden tuzlanma, erozyon ve taban suyunun yükselmesini engellemek için bölgede Köy Hizmetleri Müdürlüğü'nün bir süre önce başlattığı çalışmalar yaz aylarında sürüyor. Drenaj çalışmalarının yapıldığı arazide ayrıca çiftçiler de aşırı sulama konusunda uyarılıyor. Harran Ovası'nın Akçakale bölgesinde yaşanan olumsuzluklarla ilgili bir çalışma yapan İl Orman Bölge Müdürlüğü yetkilileri, alınan tedbirlere ek olarak bölgede ağaç dikilmesinin de faydalı olacağını söyledi. 

Şanlıurfa'da 1995 yılında Harran Ovası'nın suya kavuşmasıyla çiftçilerin bilinçsizce sulamasının faturası hem devlete hem ve vatandaşa çıktı. Çiftçi tarlasını bilinçsiz sulamadan kaybederken, devlette tarlaların eski verimliliğini sağlamak için trilyonlar harcıyor. "Fazla su, fazla ürün" düşüncesiyle hareket eden Harranlı çiftçiler, şimdi bunun bedelini ağır ödüyor. Yeraltı suyunun yükselmesinden dolayı hem verimli araziler hem de yerleşim alanları tehdit altında bulunuyor. 

Şanlıurfa'da son 3 yıl içerisinde verimli toprakların kaybedilmesi sonucu Şanlıurfa Valiliği başta olmak üzere Devlet Su İşleri (DSİ) harekete geçti. Bereketli Harran Ovası'nın yaklaşık 500 bin dönümünde yaşanan çoraklaşmayı önlemek ve arazileri kurtarmak için yeraltı drenaj kanalları projesi hayata geçirildi. Geçen yıllara oranla bu yıl topraklarda daha az çoraklaşma olduğu görüldü. 

GAP Proje Müdürlüğü koordinatörlüğünde sürdürülen çalışmalar sonunda Harran'da yaklaşık 60 bin dönüm arazi, açılan drenaj kanallarıyla kurtarıldı. Trilyonlar harcanarak suya kavuşturulan Harran Ovası'nda şimdi de trilyonlar harcanarak topraklar kurtarılıyor.
 
GAP ile birlikte hayat bulan Şanlıurfa ve Harran ovalarındaki arazilerde tuzlanma tehlikesi yeniden gündeme geldi. 
İHA
Yayın Tarihi : 19 Mart 2007 Pazartesi 17:56:53


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?