Harran Ovası'nda tuzlanma sorunu
GAP ile birlikte hayat bulan Şanlıurfa ve Harran ovalarındaki arazilerde tuzlanma tehlikesi yeniden gündeme geldi. ABD’de faaliyet gösteren Toprak Bilimleri Kurumu’ndan ödül alan Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Ruhi Mermut, GAP Bölgesi’nde büyük potansiyel olduğunu ve her yıl milyarlarca dolar gelirin GAP’tan sağlanacağını söyledi.
GAP’a, ne hükümetin ne üniversitelerin ve ne de sivil toplum örgütlerinin sahip çıkmadığını belirten Mermut, hazırlanan tuzlanmayla ilgili projelerin rafa kaldırıldığını ileri sürdü.
Konuyla ilgili açıklama yapan Prof. Dr. Ahmet Ruhi Mermut, 30 yıllık meslek hayatında dünyanın 80 ülkesinde görev yaptığını belirterek bunun 25 yılını Kanada’da geçirdiğini söyledi. ABD’de faaliyet gösteren Toprak Bilimleri Kurumu tarafından ödüle layık görülen Prof. Dr. Mermut, şöyle konuştu:
"GAP Bölgesi’nde büyük potansiyel var. Fakat bu değerlendirilmiyor. Burada sadece tarımdan milyarlarca dolar gelir elde edilebilir. Bu potansiyeli yaşım itibariyle belki göremeyebilirim. Birilerinin fedakarlık yapıp bu işe baş koyması lazım. Türkiye açısından bu bölgede değerlendirilmesi gereken büyük bir potansiyel var. Harran ve Şanlıurfa ovalarında tuzlanmayla ilgili bir takım görüşler ortaya kondu. Türkiye bu sorunları aşarsa, bu bölgenin en iyi en ideal yere gelmesi mümkün. Burası ABD’nin California’sı olur. Eğer haysiyetli, şerefli bir millet olarak yaşamak istiyorsak çalışmak zorundayız. Harran Ovası’nda ihmalden çok bilinmezlik var. Herkes tuzlanmadan bahsediyor. Tuzluluk oranının artışının ne olduğunu bilmiyor. Nereden geliyor, nasıl geliyor, bunun ölçüsü de yok. Birilerinin burada bir sistem kurması gerekiyor. Tarım ve Köy İşleri Bakanı, Sayın Sami Güçlü ile görüştüm, projeleri anlattım beni tebrik etti. Biz onlardan bize destek olmasını bekliyoruz. Hükümet bize arka çıksın. Bu bölgede uluslararası bir düzeyde araştırma merkezi kuralım. Hem bizim çiftçiye hem de bizim çiftçinin diğer gelişmiş olan ülkelerle rekabet edebilmesine yönelik olsun. Nasıl olur da bir ülkede bunlar konuşulmaz. Gelişmiş ülkelerde insanlar en iyiyi bulmanın yolunu arıyor. Başarının sırrı burada."
"HİÇ KİMSE SAHİP ÇIKMIYOR, SÖZE GELİNCE MANGALDA KÜL BIRAKMIYORLAR"
Harran Ovası’nda tuzlanmanın her geçen gün arttığını kaydeden Prof. Dr. Ahmet Ruhi Mermut, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Suriye sınırında orta merkezde tuzluluk her geçen gün giderek artıyor. Bunun nedeni de açık. Tuzluluk son derece önemli bir konu. Aşırı sulamadan kaynaklanıyor. Çok beceriksiz bir şekilde kanallar kırılıyor ve sulama yapılıyor. Ben ilk gördüğümde çeltik tarlası zannettim. Fırat Nehri’nden Harran Ovası’na kadar suyun gelmesi büyük bir olay. Bizler için Allah’ın büyük bir nimeti. Gün gelecek ki, bir damla suya ihtiyaç olacak. Ova bitip gitti. Onu geri getirmeliyiz. Toprak haritamız var diyorlar. Fakat bitki desenimiz yok. Bitkiyi ne zaman, nasıl ekeceğiz, ne kadar gübre, ne kadar su vereceğiz? Bunlar kitaplarda yazılı."
Çiftçilerin eğitimden geçirilmesi gerektiğini söyleyen Mermut, "Ne devlet kuruluşu ne araştırma merkezleri ne de sivil toplum örgütleri sahip çıkmıyor. Söze gelince mangalda kül bırakmıyorlar. Fakat esasta bir şey yok. Yapılan denemeler ve araştırmalar raflarda kalıyor. Kimseye bir faydası yok. Kanada’da profesör çizmesini çeker ayağına, öğrencisiyle, çiftçisiyle birlikte tarlada çalışır. Çiftçi bu bilinçtedir; ’ben var olduğum için ziraat fakülteleri var’. Aslında herkesin birbirlerine karşı sorumluluğu var. Şapkamızı masanın üstüne koymalı ve vicdan sorumluluğu içerisinde sorunu çözmeliyiz. Milyarlarca insanın burada para kazanma imkanı var. Aç, susuz insanların yaşadığı bu ülkede terör var diyorlar. Burada potansiyel de var. Önemli olan o potansiyeli harekete geçirmektir. Türkiye, Kanada’ya kırmızı mercimek satıyor. Bunu kimse biliyor mu? Pamuk diyoruz, fiyat ortada. Pamuğun dünyada fiyatı düşük. Bunu takip edecek bir mekanizmanın olması gerekiyor. Bunu çiftçi kendi başına yapamaz. Çiftçilerin birçok örgütü var. İşte bunun bilincine ulaşmak için çiftçi eğitimi çok önemli. Ama bunu devlet yapmalı. Üniversitenin üstüne düşen bir görev değil. Ben burada öğrencileri eğitiyorum. Çiftçi ne yapacağını bilmiyor ki, eğitilmeli" diye konuştu.
