Doğa Derneği ve Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nün ortak çalışmaları sonucunda Birecik'ten Ürdün'e kadar göç edebilen kelaynaklar, yabani bir kelaynak popülasyonu oluşturulabileceğini ispatladı.

Doğa Derneği ve Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nün ortak çalışmaları sonucunda, kelaynaklar 18 yıl aradan sonra Ağustos 2008 tarihinde Birecik'ten göçe gönderildi. Bu kuşlara takılı uydu vericilerden elde edilen bilgiler, uzmanlar tarafından her gün toplandı. Veriler ışığında kuşların Birecik'ten Ürdün'e başarıyla göç ettikleri belirlendi. Dünya çapında büyük ses getiren bu keşif, Birecik kelaynaklarının göç edebileceğini kanıtladı ancak Ürdün'de kelaynakların zehirlenmeleri nedeniyle göç yalnızca 4 gün sürebildi.

Göçe gönderilen 2 genç kelaynağın içgüdüsel olarak gerçekleştirdikleri bu yolculuk, kuşları yarım günde Birecik'ten Suriye çöllerine, 2 gün sonra da Ürdün'e ulaştırdı. Kuşların Ürdün'de gözlenmelerinden 1 gün sonra uzmanlar 2 kelaynağı Ürdün çöllerinde ölü buldu. Kuşların ölüm nedeninin zehirlenme olduğu düşünülüyor.

Doğa Derneği ve Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü yetkilileri, "Kelaynakların kısa yolculuğundan elde ettiğimiz bilgiler, bu kuşların 18 yıl sonra bile göç etme güdülerini kaybetmediklerini kanıtladı. Bu hem Türkiye hem de dünyadaki kelaynakların geleceği için umutlarımızı artırdı. Ancak bu çalışmayla kelaynakların göç yollarında önemli tehditlerle karşı karşıya olduklarını öğrendik. Ürdün çöllerinde ölü bulunan kelaynakların üzerinde yapılacak incelemeler, bu konuda daha çok bilgi edinmemizi ve kelaynakları göç yolları üzerinde korumamızı sağlayacak" açıklamasında bulundu.

Dünya üzerinde nesli tehlike altında olan, Birecik'te 1950 yılından itibaren tarım ilaçlarının aşırı kullanılması ve yaşam alanlarının azalması nedeniyle sayıları giderek azalan kelaynak kuşlarından birkaç tanesinin 1997 yılına kadar göçe gitmesine izin veriliyordu ancak geri dönmemeleri nedeniyle kuşlar 1998 yılından itibaren göç dönemi başlangıcında Birecik'teki kelaynak üretme istasyonundaki kafeslere alınmaya başlandı. Bu sayede doğal kanyonlarda serbestçe üreyebilen ve kışı üretme istasyonundaki kafeslerde geçiren yarı yabani bir popülasyon oluşturuldu ve sayıları 100'ün üzerine çıkarıldı.

2008 yılında gönderilen iki genç kelaynağın yanlarında deneyimli ergin kuşlar olmadan göç etmeleri, kelaynakların sergilediği bu davranışın içgüdüsel olabildiğini dünyada ilk kez kanıtlamış oldu.

İHA

Yayın Tarihi : 27 Ekim 2008 Pazartesi 18:13:42