5
Mayıs
2024
Pazar
ŞANLIURFA

Şanlıurfa'nın 9 bin yıllık müzik tarihi

Müzik tarihinin M.Ö. 7000'lere kadar uzandığı Şanlıurfa'da yüzlerce sanatçı, besteci ve hoyratçı çıktı. 11 bin 500 yıllık tarihi bulunan Şanlıurfa'da geçmişten günümüze 300'den fazla ses sanatçısı, besteci ve hoyratçı yetişti.

Şanlıurfa musiki tarihi hakkında köklü bir çalışma bu güne kadar yapılmamasına rağmen, sadece bir kaç kitapta, bir kaç satır halinde Şanlıurfa müziğinden bahsedilmekte. Şanlıurfalı sanatçılar, gelecekte bu konuyla ilgili yapılacak bilimsel araştırmaların Şanlıurfa musiki tarihini biraz olsun aydınlatacağı görüşünde. İnsanlık tarihiyle yaşıt olan musiki, günümüze gelinceye kadar, çeşitli değişikliklere uğramış ve gelişmeler kaydetti. Yerleşim merkezi olarak 11 bin 500 yıllık tarihe sahip olan Şanlıurfa, musiki tarihi yönünden de aynı tarihlere kadar uzanan bir seyir izliyor.

Şanlıurfa'da musikiyle ilgili ilk bulgular M.Ö.'ye kadar uzanıyor. Şanlıurfa'nın Hilvan ilçesine bağlı Kantara Köyü'nde yapılan "Nevalı Çori" kazılarında bulunan, M.Ö. 7000'e ait (Neolitik Çağ/Cilali Taş Devri) bir kap parçası üzerinde dans sahnesi görüntüsü tespit edildi. Yine "Titriş" kazılarından elde edilen M.Ö. 3000 yıllarına ait (İlk Tunç Çağı) kireç taşından yapılmış, keman tipi stilize edilmiş bir insan figürü bulundu. Bahsedilen buluntular Şanlıurfa Müzesi'nde sergileniyor.

Şanlıurfalı sanatçıların bir kısmı çok meşhur olmuş ünü yurt sınırlarını aşmış, bir kısmı ise mahalli sanatçılar olarak kalmıştır. Bunların yanında müziği zevk için yapan, müzikle bir hobi olarak ilgilenen ve profesyonel bir sanatçı kadar müziği bilen, sesi çok güzel, bir kaç müzik aleti çalabilen bir çok Şanlıurfalı sanatçı da bulunuyor.

Şanlıurfa'nın kültür ve sanatıyla yakından ilgilenen Abuzer Akbıyık, kendi internet sitesinde şu görüşlere yer veriyor:

"Şanlıurfalılara, sık sık sorulan sorulardan biri; 'Urfalıların sesi niye bu kadar güzel oluyor?', 'Urfa'dan niye bu kadar çok sanatçı çıkıyor?' Buna cevaben kimi, havasından, kimi suyundan veya kimi de bir başka izah yapar. Şanlıurfa'daki müzik kültürünün köklü olması, Sıra gecesi, Asbap gecesi, Dağ Yatıları gibi ortamlarda canlı olarak yaşaması, halkın müziği sevmesi ve bu nedenle müzik icra edenlere özel önem ve değer verilmesidir. Urfalılar müziği sevdiği için, müzisyene iltifat edilmektedir, bunun sonucu olarak da marifetli insanlar ortaya çıkmaktadır. Son yıllarda müzik okullarının açılması, bazılarının şöhreti yakalayıp müzikten para kazanılması, müzikle uğraşanların sayısını gün geçtikçe arttırmaktadır."

Şanlıurfa'da yetiştirdiği ses sanatçıları, hoyratçı, bestekar ve bağlamacısı ise şunlar:

"İbrahim Tatlıses, Mahmut Tuncer, Müslüm Gürses, Zekeriya Ünlü, Seyfettin Sucu, Nuri Sesigüzel, Kazancı Bedih, Abdullah Balak (Bestekar, Bağlama, Hoyratçı), Abdullah Uyanık (Ses, Sanat Müziği), Abdülkadir Rızvanoğlu (Gazelhan-Şair), Abdülkadir Alğın (Bestekar, Halk Müziği), Abdülkadir Karakuş (Kaval, Ses, Halk Müziği)."

İHA
Yayın Tarihi : 13 Eylül 2008 Cumartesi 13:23:37


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?