Sarı çiğdemin sırları

Suruç ilçesine bağlı Aybastı köyünde yaşayan halk arasında "Ekodede" olarak da bilinen emekli öğretmen İ.Halil Akkuş, sarı çiğdemin sırlarını araştırarak tez hazırlıyor.

Rivayetlere göre Yunus Emre'nin dile getirdiği "Hak La İlahe İllallah" diyen sarı çiğdemin sırları Şanlıurfa'nın Suruç ilçesinde araştırılıyor. Kıraç arazilerle traktörün girmediği arazilerde bugüne kadar yaşamlarını sürdürebilmiş sarı çiğdemleri tek tek toplayarak kültüre alan 60 yaşındaki emekli öğretmen Akkuş, bu yolla sarı çiğdemlerin tekrar çoğalmalarını sağlıyor. Sarı çiğdemin Yunus Emre'nin şiirlerine niye konu olduğunu araştırıp, toplanan sarı çiğdemleri kendi ekolojik bahçesinde kültüre alan Akkuş, bitkinin morfolojik ve biyolojik yapısını inceliyor. Akkuş, araştırmalarının sonunda elde edeceği bilimsel veriler doğrultusunda sarı çiğdem ile ilgili bir tez hazırlayacağını belirtti. Akkuş, hazırlanan tezi isteyen kamu kurum ve kuruluşa verebileceğini söyledi. Sarı çiğdemin gizemlerle dolu bir önemli bir peyzaj bitkisi olduğu belirten Akkuş, çoğaltılarak Avrupa'ya ihraç edilebilecek olan sarı çiğdemin önemli bir gelir kaynağı olacağını söyledi.

Yunus Emre'nin şiirlerinden birinde sarı çiğdem ile konuştuğunu söyleyen Akkuş, "Yunus Emre'nin çiçekleri arasında özellikle sarı çiğdem ile konuşması ilginçtir. Demek bu çiçeğin ayrı bir özelliği vardır. Bende sarı çiğdemin bu gizemini araştırmak için 2 yıldır aralıksız çalışıyorum. Günümüzden 50 yıl öncesine kadar sonbaharda tarlada karasabanla tarım yapan büyüklerimize yemek götürürken tarlalarda öbek öbek sarı renkli altı yapraklı çiçeklerle karşılaşırdık. Sarı renkler dikkatimizi çeker, hoşumuza giderdi. Bu çiçekleri demet demet toplar evlerimize getirip vazolara koyardık. 28 yıllık öğretmenlik mesleğimin yanında boş zamanlarımda çevre, doğa ve ekoloji konularında kitaplar okur, ilgili teşkilatların üyeliğini yapardım" dedi.

Şu an Suruç ilçesi Tema Vakfı Teknik Proje görevini de yürüten Akkuş konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Modern tarım makinelerinin yaygınlaşması ile beraber, soğanlı bitkiler yok oldu. Sarı çiğdem de makineleşme ile birlikte yok olan türler arasına girdi. Gizemlerle dolu olan sarı çiğdemin özellikleri araştırılıyor. Bir çiçek sapı, altı sarı yaprağı var. Ayrıca bir kaç erkek organla beraber bir dişi organ bulunuyor. Sarı çiğdem özeliklerinden dolayı peyzaj bitkisi olarak çok güzel bir görünüme sahiptir."